Hưng Yên – Wikipedia tiếng Việt

Hưng Yên là một tỉnh nằm ở trung tâm đồng bằng sông Hồng, Việt Nam.

Năm 2020, Hưng Yên là đơn vị chức năng hành chính Nước Ta có dân số 1.269.090 người ( xếp thứ 28 về dân số ) [ 3 ], tỷ lệ trung bình 1.364 người / km2 ( xếp thứ 3 cả nước ), GRDP đạt 104.875 tỉ đồng, GRDP trung bình đầu người đạt 87,7 triệu đồng tương ứng với 3.817 USD ( xếp thứ 11 cả nước và thứ 5 khu vực Bắc Bộ ), thu nhập trung bình đầu người đạt 73,5 triệu đồng / năm, vận tốc tăng trưởng GRDP đạt 6,26 %. [ 4 ] .
Trung tâm hành chính của tỉnh là thành phố Hưng Yên cách Hà Nội Thủ Đô TP.HN 54 km về phía đông nam, cách thành phố Thành Phố Hải Dương 50 km về phía tây nam, có vị trí địa lý :

Các điểm cực của tỉnh Hưng Yên :[sửa|sửa mã nguồn]

  • Điểm cực bắc tại: thôn Phả Lê, xã Việt Hưng, huyện Văn Lâm
  • Điểm cực đông tại: thôn Hạ Đồng, xã Nguyên Hòa, huyện Phù Cừ
  • Điểm cực nam tại: thôn An Châu, xã Hoàng Hanh, thành phố Hưng Yên
  • Điểm cực tây tại: thôn Xâm Khổ, xã Thắng Lợi, huyện Văn Giang.

Điều kiện tự nhiên[sửa|sửa mã nguồn]

Hưng Yên nằm ở TT đồng bằng Bắc Bộ, nằm trong vùng kinh tế tài chính trọng điểm Bắc bộ, là một trong hai tỉnh Bắc bộ có địa hình trọn vẹn đồng bằng, không có rừng, núi. Hưng Yên không giáp biển. Độ cao đất đai gần như đồng đều, rất thuận tiện cho giao thông vận tải, sản xuất .Điểm TT của đồng bằng Bắc Bộ nằm ở thôn Dung ( Thiên Xuân ), xã Hưng Đạo, huyện Tiên Lữ. [ 5 ]Hưng Yên nằm trong vùng khí hậu cận nhiệt đới ẩm, chia làm 4 mùa rõ ràng : xuân, hạ, thu, đông. Mùa mưa lê dài từ cuối tháng 4 đến tháng 10 hàng năm. Lượng mưa trong mùa mưa chiếm tới 70 % tổng lượng mưa cả năm .

  • Diện tích: 930 km² (rộng hơn Hà Nam, Bắc Ninh).[5][cần dẫn nguồn]
  • Lượng mưa trung bình hàng năm: 1.450 – 1.652 mm
  • Nhiệt độ trung bình: 23,2 °C
  • Số giờ nắng trong năm: 1.550 – 1650 giờ (cao dần từ Nam lên Bắc)
  • Độ ẩm tương đối trung bình: 85 – 87%
  • Vĩ độ: 20°36′-21°01′ Bắc
  • Kinh độ: 105°53′-106°17′ Đông
Dữ liệu khí hậu của Hưng Yên
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Năm
Cao kỉ lục °C (°F) 32.0 32.6 37.0 37.4 38.5 39.4 38.4 37.5 35.2 34.0 34.5 30.5 39,4
Trung bình cao °C (°F) 19.5 19.7 22.3 26.7 30.9 32.4 32.7 31.7 30.5 28.3 25.2 21.7 26,8
Trung bình ngày, °C (°F) 16.2 16.9 19.6 23.5 27.0 28.6 29.0 28.4 27.1 24.5 21.1 17.8 23,3
Trung bình thấp, °C (°F) 14.0 15.0 17.8 21.4 24.2 25.8 26.3 25.8 24.6 21.8 18.4 15.1 20,8
Thấp kỉ lục, °C (°F) 4.9 5.3 6.6 12.2 16.5 19.4 20.6 21.8 16.5 12.5 8.4 4.8 4,8
Giáng thủy mm (inch) 26
(1.02)
25
(0.98)
48
(1.89)
92
(3.62)
172
(6.77)
229
(9.02)
219
(8.62)
286
(11.26)
261
(10.28)
187
(7.36)
75
(2.95)
24
(0.94)
1.644
(64,72)
% độ ẩm 85.2 87.6 90.1 89.8 86.2 84.4 84.0 87.1 86.9 84.8 82.6 82.4 85,9
Số ngày giáng thủy TB 9.1 12.8 16.6 13.8 13.1 14.2 13.1 15.5 13.7 11.2 7.3 5.5 146,0
Số giờ nắng trung bình hàng tháng 75 42 49 93 187 178 205 179 179 173 139 127 1.625
Nguồn: Vietnam Institute for Building Science and Technology[6]

Tỉnh Hưng Yên được phân loại thành 10 đơn vị chức năng hành chính cấp huyện, gồm 1 thành phố, 1 thị xã và 8 huyện với 161 đơn vị chức năng hành chính cấp xã, gồm 139 xã, 14 phường và 8 thị xã. [ 7 ]
Bản đồ tỉnh Hưng Yên năm 1891Tỉnh Hưng Yên nguyên thuộc thừa tuyên Sơn Nam đặt vào năm Quang Thuận thứ 10 đời Lê ( 1466 ). Đến năm Cảnh Hưng thứ 2 ( 1741 ) thì chia thành Sơn Nam Thượng và Sơn Nam Hạ. Đời nhà Nguyễn năm Minh Mệnh thứ 3 ( 1822 ), Sơn Nam Thượng được đổi thành trấn Sơn Nam còn Sơn Nam Hạ thì gọi là trấn Tỉnh Nam Định. Năm Minh Mệnh thứ 12 ( 1831 ), tỉnh Hưng Yên được xây dựng gồm những huyện Đông Yên, Kim Động, Ân Thi, Tiên Lữ, Phù Dung của trấn Sơn Nam và Thần Khê, Hưng Nhân, Duyên Hà của trấn Tỉnh Nam Định ( những huyện Thần Khê, Duyên Hà và Hưng Nhân sau bị cắt vào tỉnh Tỉnh Thái Bình mới xây dựng ). [ 8 ]Tuy là tỉnh ” mới ” chỉ hơn 553 năm, vùng đất Hưng Yên đã nổi danh từ thời kỳ Trịnh – Nguyễn phân tranh trước đó với Phố Hiến, vốn là thương cảng đô hội quan trọng bậc nhất ở Đàng Ngoài. Thuyền bè ngược sông Hồng lên Thăng Long ” Kẻ Chợ ” đều phải dừng ở Phố Hiến đợi giấy phép nên Phố Hiến trở thành tụ điểm sầm uất. Người Tàu, người Nhật và người Tây phương đều đến đấy kinh doanh. Do vậy dân gian đã có câu : ” Thứ nhất kinh kỳ, thứ nhì phố Hiến ” .Ngày 27 tháng 1 năm 1968, tỉnh Hưng Yên hợp nhất với tỉnh Thành Phố Hải Dương thành tỉnh Hải Hưng .Ngày 11 tháng 3 năm 1977, hợp nhất 2 huyện Phù Cừ và Tiên Lữ thành huyện Phù Tiên ; hợp nhất 2 huyện Văn Giang và Yên Mỹ thành huyện Văn Yên ; hợp nhất 2 huyện Văn Lâm và Mỹ Hào thành huyện Văn Mỹ. [ 9 ]Ngày 24 tháng 2 năm 1979, hợp nhất 2 huyện Kim Động và Ân Thi thành huyện Kim Thi ; hợp nhất huyện Văn Mỹ và một phần huyện Văn Yên thành huyện Mỹ Văn ; hợp nhất phần còn lại của huyện Văn Yên và huyện Khoái Châu thành huyện Châu Giang. [ 10 ]Ngày 27 tháng 1 năm 1996, chia huyện Kim Thi thành 2 huyện : Kim Động và Ân Thi. [ 11 ]Ngày 6 tháng 11 năm 1996, tái lập tỉnh Hưng Yên từ tỉnh Hải Hưng. Khi tách ra, tỉnh Hưng Yên có 6 đơn vị chức năng hành chính gồm thị xã Hưng Yên và 5 huyện : Ân Thi, Châu Giang, Kim Động, Mỹ Văn, Phù Tiên. [ 12 ]Ngày 24 tháng 2 năm 1997, chia huyện Phù Tiên thành 2 huyện : Phù Cừ và Tiên Lữ. [ 13 ]Ngày 24 tháng 7 năm 1999, chia huyện Châu Giang thành 2 huyện : Khoái Châu và Văn Giang ; chia huyện Mỹ Văn thành 3 huyện : Mỹ Hào, Văn Lâm, Yên Mỹ. [ 14 ]Ngày 19 tháng 1 năm 2009, chuyển thị xã Hưng Yên thành thành phố Hưng Yên. [ 15 ]Ngày 1 tháng 5 năm 2019, chuyển huyện Mỹ Hào thành thị xã Mỹ Hào. [ 7 ]Hiện nay, tỉnh Hưng Yên có 1 thành phố, 1 thị xã và 8 huyện đó là thành phố Hưng Yên, thị xã Mỹ Hào, và những huyện : Kim Động, Tiên Lữ, Văn Giang, Yên Mỹ, Phù Cừ, Ân Thi, Khoái Châu, Văn Lâm
Khu Công nghiệp Thăng Long II
Mỹ Hào – Yên Mỹ (Hưng Yên) Ecopark Hung Yen.jpg
Văn Giang (Hưng Yên)Năm 2019, tổng sản phẩm trên địa phận tỉnh ( GRDP ) tăng 9.72 %. Giá trị sản xuất công nghiệp tăng 12.25 %, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 11.45 %. Giá trị sản xuất nông nghiệp thủy hải sản tăng 2.62 %. Giá trị sản xuất thương mại dịch vụ tăng 6.77 % .Cơ cấu kinh tế tài chính : Công nghiệp xây dựng-62. 15 %, nông nghiệp thủy sản-8. 44 %, thương mại dịch vụ-29. 41 %. GRDP đầu người đạt 79.06 triệu đồng .Kim ngạch xuất khẩu đạt 4,750 tỷ USD, đạt 101 % kế hoạch tăng 11.76 % so với năm 2018 .Tổng mức kinh doanh nhỏ sản phẩm & hàng hóa dịch vụ 38.097 tỷ đồng tăng 111 % so với kế hoạch và tăng 11.12 % so với năm 2018 .Tổng thu ngân sách đạt 16.027 tỷ đồng đạt 124,6 % kế hoạch tăng 21,2 % so với năm 2018. Trong đó thu thuế XNK đạt 3.800 tỷ đồng đạt 112,5 % kế hoạch tăng 13,7 %. Thu trong nước 12.257 tỷ đồng tăng 127,8 % kế hoạch tăng 23,7 % so với cùng kỳ 2018. [ 1 ]Tổng chi ngân sách 10.339 tỷ đạt 112,7 % kế hoạch. Trong đó : chi góp vốn đầu tư tăng trưởng 3.679 tỷ đồng đạt 91,8 % kế hoạch, chi tiếp tục 6.300 tỷ đồng đạt 100 % kế hoạch. Toàn tỉnh đã có 145 / 145 xã đạt chuẩn nông thôn mới đạt 100 % .Tỷ lệ đô thị hóa đạt 37,63 %. Tỷ lệ hộ nghèo 2,0 % .Toàn tỉnh hiện có 13 khu công nghiệp ( KCN ) với quy mô hơn 3.000 ha, gồm những KCN : Phố Nối A, Dệt may Phố Nối ( Phố nối B ), Thăng Long II, Yên Mỹ, Yên Mỹ II, Minh Đức, Tân Quang, Như Quỳnh, Quán Đỏ, Kim Động, Trưng Trắc, Vĩnh Khúc, Minh Quang và một số ít cụm công nghiệp khác. Theo quy hoạch, đến năm 2020 toàn tỉnh sẽ có 35 cụm công nghiệp, tổng diện tích quy hoạnh tăng thêm là 1.399 ha để tạo mặt phẳng thuận tiện cho tăng trưởng công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp .Hưng Yên là một tỉnh công nghiệp tăng trưởng nhanh và mạnh của miền Bắc. Hiện nay trên địa phận tỉnh có rất nhiều những khu công nghiệp lớn như Phố Nối A, Phố Nối B ( khu công nghiệp dệt may ), khu công nghiệp Thăng Long II ( Mitsutomo Nhật Bản ), khu công nghiệp Như Quỳnh, khu công nghiệp Minh Đức, khu công nghiệp Kim Động, khu công nghiệp Quán Đỏ ….. Sản phẩm công nghiệp của tỉnh là dệt may, giày da, xe hơi, xe máy, điện tử, điện gia dụng, công nghiệp thực phẩm … Cơ cấu theo hướng tăng trưởng kinh tế tài chính công nghiệp và dịch vụ đang là chủ yếu. Tính đến hết năm 2019, tại những khu công nghiệp trên địa phận tỉnh Hưng Yên có hơn 200 doanh nghiệp có vốn góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế ( FDI ) ĐK triển khai 465 dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư còn hiệu lực hiện hành tổng vốn góp vốn đầu tư ĐK là 4.730 triệu đô la Mỹ, trong đó dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp Thăng Long II có vốn góp vốn đầu tư ĐK là 123 triệu đô la Mỹ, những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư thứ cấp có tổng vốn góp vốn đầu tư ĐK là 4.607 triệu đô la Mỹ. Nhật Bản là vương quốc có số dự án Bất Động Sản và vốn góp vốn đầu tư ĐK lớn nhất tại những KCN với 130 dự án Bất Động Sản và có tổng vốn góp vốn đầu tư ĐK trên 3.000 triệu đô la Mỹ, tiếp đến là Nước Hàn với 41 dự án Bất Động Sản và có tổng vốn góp vốn đầu tư ĐK trên 500 triệu đô la Mỹ. Bên cạnh đó với 1.463 dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư của doanh nghiệp trong nước có tổng số vốn 133,4 nghìn tỷ đồng nâng tổng số vốn lôi cuốn góp vốn đầu tư đạt 10,5 tỷ USD .Tổng số lao động sử dụng của những doanh nghiệp có vốn góp vốn đầu tư quốc tế lúc bấy giờ khoảng chừng 43,2 vạn người. Toàn tỉnh hiện có 12.000 doanh nghiệp ĐK hoạt động giải trí với tổng số vốn ĐK 109.500 tỷ đồng .Nhưng phân hoá kinh tế tài chính không đồng đều giữa những khu vực trong tỉnh đang gây khó khăn vất vả cho việc lôi cuốn góp vốn đầu tư và tăng trưởng kinh tế tài chính của tỉnh cũng như cho những vùng, khu vực kinh tế tài chính còn chậm tăng trưởng trong tỉnh. Tình hình đó sẽ được cải tổ khi quốc lộ 5B ( Con đường rộng 8 làn văn minh bậc nhất Nước Ta, xuất phát từ cầu Thanh Trì đến thành phố cảng Hải Phòng Đất Cảng. Nó chạy qua những huyện Văn Giang, Yên Mỹ, Ân Thi với tổng chiều dài 29 km ) ; tỉnh lộ 200 ( chạy song song với quốc lộ 39A chạy qua Tiên Lữ, Ân Thi, Yên Mỹ ) ; quốc lộ 38B ( nối từ chợ Gạo đi qua Tiên Lữ, Phù Cừ sang Thành Phố Hải Dương ) ; đường chạy theo đê sông Hồng khởi đầu từ thành phố Hưng Yên tới huyện Văn Giang và đường nối cao tốc Thành Phố Hà Nội – TP. Hải Phòng với cao tốc Cầu Giẽ – Tỉnh Ninh Bình sẽ làm cân đối kinh tế tài chính giữa những vùng trong tỉnh .Hiện nay trên địa phận tỉnh có rất nhiều những khu đô thị mới thiết kế xây dựng với quy hoạch rất tân tiến và văn minh như Khu đô thị Ecopark, V-GreenCity Phố Nối, Khu đô thị V-GreenCity, Khu đô thị Phố Nối B, Khu đô thị ĐH Phố Hiến thuộc thành phố Hưng Yên và huyện Tiên Lữ …Khu Phố Nối ( thị xã Mỹ Hào, huyện Yên Mỹ ) là một khu vực kinh tế tài chính tăng trưởng, là TT thương mại kinh tế tài chính ngân hàng nhà nước, công nghiệp của tỉnh Hưng Yên. Tại đây, những TT thương mại, shopping, khu vui chơi đang được thiết kế xây dựng nhiều dần biến nơi đây thành trung tâm thương mại, vui chơi chính của vùng. Đây cũng là nơi tập trung chuyên sâu một số ít cơ sở giáo dục lớn như Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên ( cơ sở II ), Trường Đại học Đường Chu Văn An ( cơ sở II ), Trường Cao đẳng Công nghiệp Hưng Yên, Trường Đại học Nội vụ TP.HN ( cơ sở II ), Trường Đại học Công đoàn ( cơ sở II ) .

Giáo dục đào tạo – giảng dạy[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 2003, theo số liệu của Sở Giáo dục và Đào tạo Hưng Yên, tỉnh có 95.160 học viên tiểu học, 98.240 học viên trung học cơ sở và 39.459 học viên trung học. Số trường học tương ứng theo ba cấp là 168, 166 và 27 .Năm 2019, tỉnh có tổng số 383 trường học những cấp được công nhận trường chuẩn Quốc gia. Tỷ lệ học viên tốt nghiệp trung học phổ thông đạt 92,01 %, tỷ suất trúng tuyển ĐH 66,37 % .Toàn tỉnh có 44 học viên đạt giải tại kỳ thi học viên giỏi trung học phổ thông Quốc gia, 1 học viên đạt HCB cuộc thi Olympic tin học Châu Á Thái Bình Dương, 1 học viên đạt giải nhất cuộc thi vô địch tin học văn phòng quốc tế – Viettel 2019, 8 học viên trung học phổ thông đạt giải tại kỳ thi KH-KT Quốc gia .Danh sách những trường cao đẳng – ĐH tại tỉnh Hưng Yên
Về văn học dân gian, ngoài cái chung của văn học dân gian đồng bằng Bắc Bộ, còn có những cái riêng mà chỉ Hưng Yên mới có, ví dụ điển hình hát trống quân – một lối hát thông dụng ở Hưng Yên xưa kia, lúc bấy giờ vẫn còn giữ được. Ngoài ra, còn có những thể loại hát ả đào, hát chèo, … Hưng Yên là vùng đất địa linh nhân kiệt, luôn góp phần bậc hiền tài cho quốc gia ở mỗi thời đại. Tỉnh có 4 trạng nguyên trên tổng số 53 trạng nguyên của cả nước. Hiện nay, Văn miếu Xích Đằng còn lưu trên bia đá tên hàng trăm tiến sỹ khoa bảng của tỉnh trong những thời kỳ phong kiến .Một số câu ca dao tiêu biểu vượt trội về tỉnh :

  • Thứ nhất Kinh Kỳ, thứ nhì Phố Hiến.
  • Dù ai buôn bắc bán đông,

Đố ai quên được nhãn lồng Hưng Yên

  • Oai oái như phủ Khoái xin ăn
  • Chè Yên Thái, gái Tiên Lữ
  • Nát như tương Bần

Thể dục – Thể thao[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 2019, tỉnh đã tham gia 27 giải thể thao vương quốc, đạt 106 huy chương những loại, trong đó 20 huy chương Vàng, 29 huy chương Bạc và 57 huy chương Đồng. Có 19 VĐV đạt đẳng cấp và sang trọng vương quốc .Năm 2018 với 57 vận động viên tham gia, tranh tài ở 10 môn, đoàn thể thao Hưng Yên đã giành được 3 huy chương Vàng, 7 huy chương Bạc và 15 huy chương Đồng, xếp thứ 35/65 đoàn tham gia Đại hội Thể dục Thể thao toàn nước. [ 16 ]Ngày 24 tháng 4 năm 2018, Câu lạc bộ bóng đá Phố Hiến ra đời người hâm mộ đã lưu lại sự kiện lần tiên phong tỉnh Hưng Yên có đội bóng tranh tài tại Giải bóng đá Hạng Nhì Quốc gia Nước Ta. Ngay trong năm tiên phong xây dựng, với dàn cầu thủ trẻ nòng cốt là những cầu thủ của Trung tâm huấn luyện và đào tạo bóng đá trẻ PVF, thầy trò huấn luyện viên Hứa Hiền Vinh đã xuất sắc thăng hạng giành quyền lên chơi tại Giải bóng đá hạng nhất vương quốc 2019. Cũng trong mùa giải Giải bóng đá Hạng Nhất Quốc gia Nước Ta tiên phong, Câu lạc bộ bóng đá Phố Hiến đã giành ngôi Á quân và đoạt vé tham gia trận playoff lên Giải bóng đá vô địch vương quốc Nước Ta nhưng đã thất bại 0 – 1 trước Câu lạc bộ bóng đá Thanh Hóa .
Tỉnh Hưng Yên có mạng lưới y tế từ tỉnh đến xã khá hoàn thành xong, tuyến tỉnh có 2 bệnh viện đa khoa, 6 bệnh viện chuyên khoa, 4 TT, 2 chi cục ; tuyến huyện có 10 TT y tế và 155 trạm y tế xã, phường, thị xã với tổng số cán bộ, nhân viên cấp dưới y tế toàn ngành hơn 4.000 người. Với 100 % y tế những xã được công nhận đạt chuẩn Quốc gia. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế 90,5 % .

Bệnh viện tuyến tỉnh:

Trung tâm Y tế tuyến tỉnh:

  1. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hưng Yên
  2. Trung tâm Pháp y và Giám định Y khoa
  3. Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm
  4. Trung tâm Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh Hưng Yên

Chi cục thuộc Sở:

  1. Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm
  2. Chi cục Dân số – Kế hoạch hóa gia đình

Trung tâm Y tế huyện, thị xã, thành phố:

tin tức liên lạc[sửa|sửa mã nguồn]

Hạ tầng thông tin không ngừng được góp vốn đầu tư tăng trưởng. Chỉ số sẵn sàng chuẩn bị cho tăng trưởng CNTT-TT của tỉnh xếp thứ 13/63 cả nước .
Tính đến thời gian 0 giờ ngày 01/04/2019, tổng dân số toàn tỉnh là 1.252.731 người, tổng số hộ là 377.582 hộ. Trong đó, dân số nam là 583.200, dân số nữ là 605.700 ; Tỷ lệ tăng dân số trung bình / năm tiến trình 2009 – 2019 là 1,05 %. Mật độ dân số đạt 1.347 người / km². [ 17 ]Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2020, diện tích quy hoạnh là 930,20 km², dân số tỉnh đạt 1.269.090 người. Dân số thành thị là 209.726 người ( 16,53 % ), dân số nông thôn là 1.059.364 người ( 83,47 % ). Dân số nam là 636.392 người, dân số nữ là 632.698 người [ 1 ]. Mật độ dân số đạt 1.364 người / km² .

Thành phần dân số[sửa|sửa mã nguồn]

Khi mới tái lập tỉnh 1997 tỷ suất dân số làm nông nghiệp rất cao, ước tính 50-55 %. Tuy nhiên, gần đây tỷ suất này đổi khác một cách nhanh gọn do vận tốc tăng trưởng của công nghiệp, dịch vụ có khuynh hướng tăng nhanh hơn. Tỷ lệ dân số làm nông nghiệp năm 2008 ước tính còn 40-45 %, công nghiệp 45 %, dịch vụ 13 %, năm 2010 công nghiệp chiếm 48,12 % và đến năm năm ngoái công nghiệp 48,98 % ; năm 2018, công nghiệp, thiết kế xây dựng chiếm 51,56 %, thương mại, dịch vụ chiếm 37,86 % tỷ trọng trong cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính của tỉnh, Năm 2018 tỉ lệ dân số làm nông nghiệp còn 10,58 %. Thành phần dân số sống ở đô thị là 47 % và nông thôn là 53 % .Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2019, toàn tỉnh có 5 tôn giáo khác nhau đạt 40.858 người, nhiều nhất là Công giáo có 26.226 người, tiếp theo là Phật giáo có 4.556 người. Còn lại những tôn giáo khác như đạo Tin Lành có 72 người, Hồi giáo có 3 người và Phật giáo Hòa Hảo chỉ có 1 người. [ 18 ]

Di tích lịch sử vẻ vang[sửa|sửa mã nguồn]

Hưng Yên là vùng đất cổ với hơn 1.800 di tích lịch sử và trên 400 liên hoan văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn, trong đó có 172 di tích lịch sử vương quốc và di tích lịch sử cấp vương quốc đặc biệt quan trọng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng cấp Quốc gia, đứng thứ 3 cả nước về số lượng di tích lịch sử cấp Quốc gia ( sau Thành Phố Hà Nội với hơn 1200 di tích lịch sử cấp vương quốc và TP Bắc Ninh với 203 di tích lịch sử cấp vương quốc ). Ngoài ra còn có 242 di tích lịch sử cấp tỉnh .Một số di tích lịch sử tiêu biểu vượt trội trên địa phận tỉnh :

  • Nhãn lồng Phố Hiến: Hiện nay cả tỉnh Hưng Yên đều trồng nhãn nhưng nổi tiếng và chất lượng nhất vẫn là nhãn lồng vùng Phố Hiến. Ở đây có cây nhãn tổ với tuổi thọ khoảng 400 năm nay đã mục, chỉ còn một nhánh con mọc lên nhưng vẫn sai trĩu quả và thơm ngon nổi tiếng một vùng.
  • Chè hạt sen long nhãn: Là sự kết hợp, hòa quyện của vị ngọt long nhãn và vị bùi hạt sen.
  • Chả gà Tiểu Quan: Món này được làm từ thịt gà chân to nhuyễn, chả quết lên mo cau, nướng trên than hồng tạo hương vị độc đáo. Đây là đặc sản của thôn Tiểu Quan, Phùng Hưng, huyện Khoái Châu.
  • Bún thang lươn Phố Hiến: Món bún đậm đà khác lạ từ các nguyên liệu như trứng tráng, giò lụa, thịt thái chỉ, nước dùng, lươn xào, hành, rau thơm,…
  • Bánh dày làng Gàu: Là đặc sản của làng Gàu thuộc xã Cửu Cao, huyện Văn Giang.
  • Ếch om Phượng Tường: Là món ăn dân dã nhưng mang đậm hương vị quê hương và đã được nâng lên tới mức nghệ thuật trong ẩm thực, là đặc sản của làng Phượng Tường, huyện Tiên Lữ.
  • Nem chua: là một món ăn quen thuộc, hấp dẫn được chế biến bởi người dân thôn Bình Lương.
  • Tương Bần: Món ăn nổi tiếng được chế biến từ gạo và nghệ thuật làm tương của người dân làng Bần, huyện Mỹ Hào.
  • Bánh tẻ Văn Giang: Hay còn gọi là bánh răng bừa, là một đặc sản của huyện Văn Giang, gây ấn tượng với vị thơm của bột gạo, mộc nhĩ, thịt và độ dẻo của bánh.
  • Giò bì phố Xuôi: Còn có tên gọi là giò sậm sật hay giò nhấm nhảy bởi món ăn này rất giòn, thích hợp để nhấm rượu.
  • Canh cá rô đồng: Một món ăn được chế biến từ những nguyên liệu dân dã, những miếng cá rô đồng chiên giòn béo ngậy, đậu phụ chiên nóng hổi cùng phần nước dùng ngọt thanh.
  • Gà Đông Tảo (gà Đông Cảo) một loại gà có nguồn gốc tại huyện Khoái Châu là một loại gà chân to, chắc thịt, da giòn, thịt đậm rắn thịt nhưng không dai.
  • Rượu Lạc Đạo là loại rượu được chưng cất từ loại gạo nếp ngon, với độ rượu cao tạo nên một nét đặc trưng riêng của một loại đồ uống có men của người Văn Lâm
  • Bánh cuốn Mễ Sở hay bánh cuốn Phú Thị. Bánh cuốn nơi đây khác bởi nguyên liệu và cách chế biến. Phần bánh được tráng hình bầu dục sau đó xếp trồng lên nhau, khi nào sử dụng dải nhân thịt đều thân bánh sau đó cuộn tròn lại khiến cho chiếc bánh hình nhỏ gọn, thon và dài chứ không dày và to như bánh cuốn các nơi khác. Bánh được chấm với một loại nước chấm thanh, mặn, ngọt, thường được vắt thêm quất.
  • Bánh khúc Văn Giang.

Nghệ thuật chèo ở Hưng Yên[sửa|sửa mã nguồn]

Nghệ thuật chèo được hình thành từ thế kỷ 10 tại Kinh đô Hoa Lư ( Tỉnh Ninh Bình ) dưới thời nhà Đinh. Ưu bà Phạm Thị Trân đã truyền dạy thẩm mỹ và nghệ thuật chèo cho cung nữ và quân lính. Sau đó chèo tăng trưởng rộng ra chủ quyền lãnh thổ Đại Cồ Việt ( vùng châu thổ Bắc Bộ và những tỉnh Thanh – Nghệ – Tĩnh trở ra ). Vào thế kỷ 15, vua Lê Thánh Tông đã không được cho phép trình diễn chèo trong cung đình. Chèo trở lại với nông dân, gắn liền với hoạt động và sinh hoạt đời sống, hội hè của người Việt .Nghệ thuật chèo Đồng bằng sông Hồng trở thành cái nôi chèo với Tứ chiếng chèo Đông, Đoài, Nam, Bắc. Chiếng Chèo là những phường Chèo hoạt động giải trí trong một vùng văn hóa truyền thống, địa lý nhất định. Phong trào hát chèo xưa phân vùng chèo châu thổ sông Hồng thành 4 chiếng chèo Đông, chèo Đoài, chèo Nam, chèo Bắc với kinh đô Thăng Long – TP. Hà Nội ở vị trí TT. Mỗi chiếng có những ngón nghề riêng, kỹ thuật riêng, khó lưu truyền và tăng trưởng ra đến bên ngoài do sự khác nhau trong phong thái thẩm mỹ và nghệ thuật dựa trên cơ sở dân ca, dân vũ và văn hóa truyền thống địa phương, chỉ người trong chiếng mới diễn được với nhau. Chiếng chèo Đông gồm khu vực những tỉnh Thành Phố Hải Dương, Hải Phòng Đất Cảng, Quảng Ninh và 2 huyện Mỹ Hào, Ân Thi của Hưng Yên. Vùng này xưa là trấn Hải Đông. Chèo xứ Đông mang âm hưởng của ca trù, hát đúm và trống quân. Chiếng chèo Bắc gồm Thành Phố Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên, bắc Thành Phố Hà Nội và 2 huyện Văn Lâm, Văn Giang của Hưng Yên. Chiếng chèo Nam gồm khu vực nam TP.HN và những tỉnh Hà Nam, Tỉnh Thái Bình, Tỉnh Nam Định, Tỉnh Ninh Bình và 6 huyện phía nam Hưng Yên. Vùng này xưa là trấn Sơn Nam. Chèo xứ Nam mang âm hưởng của hát văn, hát xẩm, dân ca Hà Nam. Trung tâm của Hưng Yên thuộc chiếng chèo Nam nhưng một phần phía bắc lại thuộc chiếng chèo Bắc và một phần phía đông tỉnh thuộc chiếng chèo Đông và có một thời hạn nơi đây sáp nhập với Thành Phố Hải Dương thành tỉnh Hải Hưng. Do đặc tính đó mà thẩm mỹ và nghệ thuật chèo ở Hưng Yên có sự giao thoa, mang cả âm hưởng chủ yếu của chiếu chèo Nam, tác động ảnh hưởng nhiều bởi chiếu chèo Đông và ít hơn bảo chiếng chèo Bắc .

Hưng Yên là đất chèo gốc, là cái nôi của các làn điệu chèo cổ. Trong bảy vị tổ chèo từ thời Đinh đến thời Lý được Lương Thế Vinh chép trong Hý phường phả lục thì có hai vị ở Hưng Yên. Vùng đất này đã sản sinh ra những nghệ sĩ nổi tiếng như các vị hậu tổ sân khấu chèo: Ðào Văn Só (thời Đinh), Sái Ất (thời Lý) và Ðào Thị Huệ (thời Lê). Các nghệ sĩ sau này như: Phạm Ðình Nghị, NSND Hoa Tâm (Nhà hát Chèo Hà Nội), NSND Hoàng Lan (Đoàn Chèo Hải Phòng), NSND Tư Liêm (Nhà hát Chèo Việt Nam) và NSND Đinh Mạnh Phóng (Nhà hát Chèo Việt Nam) là những cây đại thụ trong làng chèo Việt Nam.

Nhà hát Chèo Hưng Yên là đơn vị chức năng sự nghiệp công lập có thu thường trực Sở Văn hoá – Thể thao và Du lịch Hưng Yên. Đây là tổ chức triển khai thẩm mỹ và nghệ thuật chuyên nghiệp của tỉnh ; có công dụng tổ chức triển khai màn biểu diễn, nghiên cứu và điều tra, link, hướng dẫn, truyền nghề về nghệ thuật và thẩm mỹ chèo nhằm mục đích ship hàng trách nhiệm chính trị của tỉnh, góp thêm phần bảo tồn và tăng trưởng nghệ thuật và thẩm mỹ truyền thống cuội nguồn của dân tộc bản địa .
Với hơn 1.800 di tích lịch sử và trên 400 liên hoan văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử mang đậm nét văn hóa truyền thống, phong tục Việt cùng với những giải pháp đồng điệu tăng trưởng du lịch mang tầm kế hoạch lâu dài hơn, Hưng Yên đang dần trở thành một địa chỉ mê hoặc hành khách trong và ngoài nước đến với những khu, điểm du lịch của tỉnh như Khu di tích lịch sử qốc gia đặc biệt quan trọng Phố Hiến ( đền Mẫu, đền Trần, chùa Chuông, Văn miếu Xích Đằng … ) gắn với tăng trưởng du lịch đường sông ; điểm du lịch di tích lịch sử đền Đa Hoà – Dạ Trạch gắn với tour du lịch sông Hồng ; điểm du lịch di tích lịch sử đền Đậu An ; cụm di tích lịch sử quốc mái ấm gia đình Đại Đồng, đi tích đền Ghênh và chùa Nôm ; khu đô thị sinh thái xanh Ecopark, du lịch hội đồng gắn với những làng nghề, mẫu sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu vượt trội ….Qua từng năm, số lượng khách du lịch đến với Hưng Yên đều tăng lên đáng kể. Chỉ tính năm 2018, toàn tỉnh đón trên 900.000 lượt khách, tăng 13 % so với năm 2017, trong đó khách quốc tế đạt 20.000 lượt, tăng 16 % so với năm 2017, khách trong nước đạt 880.000 lượt. Riêng 6 tháng đầu năm 2019, số lượng khách du lịch đến với tỉnh đạt khoảng chừng 670.000 lượt khách, tăng 10 % so với cùng kỳ năm 2018, cả năm ước đạt khoảng chừng 1 triệu lượt khách, tăng khoảng chừng 11 % .
Trên địa phận Hưng Yên có những quốc lộ sau chạy qua :
Cầu Bắc Hưng Hải
Xuân Quan – Văn Giang (Hưng Yên)Tỉnh lộ :

  • 386: Minh Tân – La Tiến (chạy dọc huyện Phù Cừ qua phà La Tiến sang tỉnh Thái Bình).
  • 200: Triều Dương – Cầu Hầu.
  • 203: Đoàn Đào – Lệ Xá – Trung Dũng – Thụy Lôi – Hải Triều – Cầu Triều Dương (nối Quốc lộ 38B với quốc lộ 39A)
  • 378: Chạy dọc đê sông Hồng từ thành phố Hưng Yên tới Bát Tràng, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội
  • Đường nối đường 5B và đường cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình (điểm đầu tại nút giao thông Lực Điền chạy song song với QL39 qua TP Hưng Yên, vượt sông Hồng sang Lý Nhân – Hà Nam, giao với đường cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình tại nút giao Liêm Tuyền)
  • 396: Điểm đầu ngã tư Trần Cao – ngã tư Nhật Quang qua cầu Dao sang thị trấn Ninh Giang.

Đường sắt : tuyến đường sắt TP. Hà Nội – TP. Hải Phòng chạy qua địa phận Hưng Yên 17 km, từ Như Quỳnh tới Lương Tài .Đường thủy : Sông Hồng là ranh giới của Hưng Yên với những tỉnh, thành phía tây, dài 57 km. Sông Luộc là ranh giới với tỉnh Tỉnh Thái Bình dài 25 km. Sông Luộc và sông Hồng giao nhau tại địa phận thành phố Hưng Yên. Ngoài ra còn những sông nhỏ khác như : sông Sặt ( sông Kẻ Sặt ), sông Chanh, sông Cửu An ( sông Cửu Yên ), sông Tam Đô, sông Điện Biên, … Hệ thống đại thủy nông Bắc Hưng Hải đa phần ship hàng tưới tiêu cho nông nghiệp của tỉnh này .Năm 2019, vận tải đường bộ hành khách ước tính đạt 16,85 triệu lượt và 97,83 triệu lượt luân chuyển, lần lượt tăng 13,63 % về lượt người luân chuyển và tăng 13,47 % về lượt người luân chuyển so với cùng kỳ năm 2018 .Năm 2019, vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa ước tính đạt 34 triệu tấn và 1.245 triệu tấn luân chuyển, lần lượt tăng 14,75 % về tấn sản phẩm & hàng hóa luân chuyển và tăng 11,97 % về tấn sản phẩm & hàng hóa luân chuyển so với năm 2018 .
Thể loại : Người Hưng Yên
Nguyễn Chấn ( 1852 – 1911 )Hưng Yên là vùng đất Địa Linh Nhân Kiệt, là nơi sinh ra nhiều người đỗ đạt, nhiều nhân vật có tài năng được sử sách ca tụng, nhân dân truyền tụng .
Văn Miếu Xích Đằng – Thành phố Hưng Yên

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://evbn.org
Category: Ở Đâu?