5 Đặc Trưng Tính Cách (Bản Tiêu Chuẩn)

Nói đến bài kiểm tra tính cách tâm lý dường như ai cũng biết đến MBTI. Nhưng với những ai học ngành tâm lý, nhất là tâm lý học tính cách thì chắc hẳn biết MBTI không được coi là có tính khoa học, độ tin cậy cao và không được dùng nhiều trong nghiên cứu để đánh giá tính cách con người. Thay vào đó, các nhà khoa học tin dùng mô hình năm yếu tố, được biết dưới các tên gọi là mô hình 5 đặc trưng tính cách (Big Five personality traits).

Khái niệm về mô hình 5 yếu tố tính cách

Mô hình 5 đặc trưng tính cách (còn được gọi với tên như thang tính cách Big Five, Five Factor Model, Big 5 Personality Model) là một công cụ phân tích và thấu hiểu những yếu tố cơ bản trong tính cách con người. Khi đã thấu hiểu bản thân, bạn sẽ biết được ngành nghề và môi trường nào sẽ phù hợp với mình nhất. Đối với doanh nghiệp, mô hình 5 yếu tố tính cách giúp các tổ chức có những quyết định đúng đắn trong việc quản lý nhân sự.

Mô hình 5 yếu tố tính cách còn được gọi là mô hình O.C.E.A.N được viết tắt theo 5 chữ cái đầu tiên trong tiếng Anh. Trong mô hình này sẽ chỉ rõ 5 nét tính cách của mọi người đó là:

• Tính sẵn sàng chuẩn bị thưởng thức – Openness to experience
• Tính tận tâm – Conscientiousness
• Tính hướng ngoại – Extraversion
• Tính tương hợp – Agreeableness
• Tính không ổn định cảm hứng – Neuroticism

Đặc điểm chi tiết 5 yếu tố tính cách 

Tính sẵn sàng trải nghiệm

Chỉ số này thường cao ở những người thích phiêu lưu và phát minh sáng tạo. Đây là những người yêu thích thưởng thức, mong ước học hỏi ở nhiều nghành nghề dịch vụ khác nhau .
Những người có điểm trên cao ở mặt này thường rất khó đoán và không tập trung chuyên sâu. Họ dễ lĩnh hội những tin tức vui chơi và thử thách những mặt văn hóa truyền thống của đời sống cũng như những tâm lý và cảm hứng cá thể .
Người có điểm thấp ở mặt này thường thao tác theo tài liệu, thực dụng, nhiều lúc sẽ quyết đoán và cứng ngắc. Họ thường rất truyền thống lịch sử trong hành vi, vẻ vẻ bên ngoài, hay ưa thích thao tác theo một vòng xoay nhất định. Họ không thích sự thử thách, mạo hiểm hoặc thưởng thức những thứ mới lạ. Vì thế họ thường gặp không ít khó khăn vất vả khi thích ứng với sự đổi khác và có năng lực chịu đựng thấp .

Tính tận tâm

Theo thuyết nhận diện tính cách Big Five, những người có tính tận tâm cao thường chu đáo, thận trọng và trấn áp tốt xúc cảm của mình. Họ thích hợp với xu thế thao tác theo mạng lưới hệ thống và đáng đáng tin cậy, có kỷ luật cho bản thân mình, có nghĩa vụ và trách nhiệm cao với việc làm và luôn có kế hoạch rõ ràng trước khi hành vi .
Những người có điểm này cao là người có lập trường, biết hành vi hướng đến tiềm năng và luôn triển khai xong việc làm được giao một cách tốt nhất. Vì vậy, họ được miêu tả là người cứng ngắc và bảo thủ .
Những người có điểm thấp ở mặt tính cách này thường rất dễ dãi, không có tiềm năng nhất định và không đáng an toàn và đáng tin cậy .

Tính hướng ngoại 

Những người có chỉ số hướng ngoại cao thường là người hòa đồng, hòa nhập tốt nhưng cũng dễ bị kích thích. Họ là người luôn tràn trề nguồn năng lượng và thích được là TT của sự chú ý quan tâm, nghĩ trước làm sau .
Còn người hướng về trong ( người có điểm hướng ngoại thấp ) thường ít hòa mình với xã hội. Họ thường rất yên lặng, không điển hình nổi bật và không hòa nhập nhiều. Họ tâm lý rất sâu về nhiều thứ và thường học tốt ở bậc ĐH hơn là trung học. Họ cũng thích những việc làm có bề sâu hơn về rộng của mình hơn người hướng ngoại .

Tính tương hợp

Theo quy mô đặc trưng 5 tính cách, những người mang yếu tố này rất giàu tình cảm và hay trợ giúp người khác. Do đó, họ thường không quyết đoán khi đưa ra quyết định hành động và thuận tiện thỏa hiệp .

Những người có điểm cao ở mặt này thường có xu hướng tin rằng đa phần mọi người rất trung thực, tốt bụng và đáng tin cậy. Những người này được miêu tả như ngây thơ và dễ bảo.

trái lại với tính thích trợ giúp của người dễ chịu và thoải mái, những người có điểm thấp ở mặt này thường gây tổn thương đến những người khác. Những người này thường có tính cạnh tranh đối đầu, thử thách cao, có nhiều lúc được coi là khiêu khích hoặc không đáng tin .

Tính bất ổn cảm xúc

Chỉ số không ổn định cảm hứng đại diện thay mặt cho những người hay biến hóa tâm trạng vì những tác động ảnh hưởng bên ngoài. Họ cực kỳ dễ xúc động và thường mang những xúc cảm xấu đi, căng thẳng mệt mỏi và không an tâm. Tuy nhiên, cũng nhờ vào sự nhạy cảm này mà họ thích hợp với những ngành nghề đặc trưng cần sự thấu cảm và san sẻ. Những người có chỉ số không ổn định cảm hứng thất thường bình tĩnh hơn, không thay đổi và không thể hiện cảm hứng quá can đảm và mạnh mẽ .
Bên cạnh đó, người có điểm tâm ý không ổn định thấp ( đặc biệt quan trọng với những người hướng ngoại ) thì có những báo cáo giải trình cho thấy họ niềm hạnh phúc và hài lòng với đời sống của mình hơn .

Bài test 5 đặc trưng tính cách

Với bài test 5 đặc trưng tính cách, người thực hiện cần hoàn thành 50 câu hỏi và không giới hạn thời gian làm bài. Mỗi người được nhận một bản báo cáo kết quả khi hoàn tất quá trình thực hiện bài test. Tại đây, kết quả sẽ phân tích chi tiết và đưa ra các chỉ số cho từng tích cách nổi trội giúp người thực hiện hiểu rõ bản thân mình. Bên cạnh đó nhà tuyển dụng có thể dựa vào kết quả này để xem xét và có quyết định đúng đắn khi tuyển chọn nhân sự.

Ngoài ra, bài test 5 đặc trưng tính cách được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực. Không chỉ là tuyển dụng mà còn điều trị tâm lý. Và nhà tâm lý học Timothy A.Judge đã chứng minh việc thực hiện bài trách nghiệm tính cách còn hỗ trợ tìm ra những nhà lãnh đạo tiềm năng.

Tại sao mô hình 5 yếu tố lại đáng tin cậy hơn những bài kiểm tra tính cách khác?

Theo tâm lý học tính cách thì hoàn toàn có thể nghiên cứu và phân tích tính cách con người qua 6 quy mô :

• Bẩm sinh
• Sinh lý ( di truyền )
• Nội tâm lý ( intrapsychic )
• Nhận thức – thưởng thức
• Xã hội và văn hóa truyền thống
• Thích ứng

Có nghĩa là tính cách con người hoàn toàn có thể sinh ra đã thế, di truyền từ cha mẹ và biến hóa tùy theo môi trường tự nhiên và thưởng thức. Với những bài trắc nghiệm tính cách khác ( ví dụ như MBTI ) mặc dầu nó được dùng thoáng đãng nhưng nó hơi cứng ngắc trong việc “ đóng đinh ” một loại tính cách con người mà bỏ lỡ yếu tố tính cách hoàn toàn có thể biến hóa theo thời hạn và môi trường tự nhiên. Vì thế MBTI không có độ đáng tin cậy cao khi độ giao động biến hóa của nó quá lớn, ví dụ một người lấy bài test và có tác dụng là INTJ, sau vài tuần cô ấy làm lại bài test ấy và tác dụng hoàn toàn có thể biến hóa sang loại tính cách khác .

Trên thực tiễn, con người không phân ra thành “ loại ” như loại hướng về trong và loại hướng ngoại. Thay vào đó, các tính cách con người được phân bổ đều theo hình chuông ( bell shaped curve ) với phần đông số người nằm ở giữa hai cực hướng ngoại và hướng nội. Bài test trắc nghiệm 5 đặc trưng tính cách này cho thấy sự độc lạ lớn giữa các loại tính cách và không có sự độc lạ nào trong cùng một loại tính cách. Ví dụ như người hướng ngoại khi nào cũng giống nhau và người hướng về trong cũng thế. Điều này không hẳn là đúng .

Ngược lại mô hình 5 đặc trưng tính cách được ứng dụng rộng rãi trong nghiên cứu. Nó không phân loại tính cách con người mà thay vào đó, chấm điểm 5 mặt tính cách mà họ có theo thể tiếp diễn. Điều này bao hàm luôn cả yếu tố tính cách con người thay đổi, vì thế nên nó đáng tin cậy hơn. Hơn nữa nhiều nghiên cứu đã chứng minh mối tương quan giữa những mặt tính cách này với tâm lý và trong nghề nghiệp.

Ngoài bài trắc nghiệm 5 đặc trưng tính cách thì bài trắc nghiệm tính cách DISC cũng thường xuyên được sử dụng trong thời gian gần đây. Cả 2 bài này đều giúp doanh nghiệp lựa chọn được ứng viên tiềm năng phù hợp hoặc đánh giá năng lực nhân viên một cách khoa học và khách quan nhất. JobTest tự tin rằng không khiến doanh nghiệp thất vọng. 

Source: https://evbn.org
Category: Giới Tính