Vì sao Singapore chọn hoa lan đặt tên các chính khách và nguyên thủ quốc gia?

Sáng ngày 9.2.2023, tại Vườn Bách thảo Singapore (Botanic Gardens), Thủ tướng Phạm Minh Chính và phu nhân Lê Thị Bích Trân đã dự lễ đặt tên một loài lan mới theo tên của Thủ tướng và phu nhân. Loài hoa này mang tên Papilionanda Pham Le Tran Chinh.

Loài Paravanda Nelson Mandela, được đặt theo tên của cựu Tổng thống Nam Phi, có hoa màu vàng lục sáng với một chút đỏ, giống như màu của lá cờ Nam Phi

biblioasia.nlb

“Ngoại giao hoa lan” là một cử chỉ hữu nghị nhằm thúc đẩy thiện chí giữa Singapore và các quốc gia khác, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng quan hệ song phương, vì nghi thức này dành cho hoàng gia, các chính khách và nguyên thủ quốc gia.

Vì sao chọn hoa lan lai để đặt tên?

Thứ nhất, hoa lan thuộc họ Orchidaceae, một họ thực vật rất đặc biệt. Trên trang Biblioasia, bà Rebecca Tan, nguyên Chủ tịch Hội Hoa Lan Đông Nam Á cho biết: “Hoa lan được chọn vì màu sắc rực rỡ, sức chịu đựng và khả năng phục hồi của chúng, giúp xây dựng một hình ảnh mạnh mẽ về Singapore”. Thứ hai, việc chọn cây lai để đặt tên vì “chúng được tạo ra bằng cách lai hai loài cây mẹ khác nhau, phản ánh di sản đa văn hóa của Singapore và triển vọng định hướng toàn cầu”. Cây mẹ thậm chí cũng có thể là cây lai.

Bạn có biết chính sách “ngoại giao hoa lan” của Singapore?

Nghi thức đặt tên hoa lan có từ khi nào ?

Khi đến thăm Vườn Bách thảo Singapore, các nguyên thủ quốc gia, người đứng đầu chính phủ, những nhân vật nổi tiếng và các vị khách quan trọng có thể nhận được nghi thức “ngoại giao hoa lan”. Truyền thống đặt tên này được tổ chức từ năm 1956, đến nay đã có hơn 200 loài lan mang tên những vị khách quý phương xa, tất cả đều được trưng bày trong Vườn lan VIP, trong khi đó, nếu muốn chiêm ngưỡng các loài lan nổi tiếng ta có thể đến tham quan Vườn lan Celebrity.

Dĩ nhiên đó là các loài lan lai dùng để đặt theo tên của nhân vật VIP. Yam Tin Wing, nhà nghiên cứu cao cấp về nhân giống lan tại Vườn Bách thảo Singapore cho biết, đến năm 2009, chỉ có 10% các giống lan lai được tìm thấy là “thích hợp để sử dụng trong nghi thức đặt tên cho lan”.

Loài lan VIP đầu tiên là Aranthera Anne Black, được đặt tên vào năm 1956 theo tên vợ của Robert Black, cựu Thống đốc Singapore

Jimmy Yap (biblioasia.nlb.gov.sg)

Công nương Diana (trái) và loài lan đặt theo tên bà: Dendrobium Memoria Princess Diana

biography.com, facebook.com

Sau khi được lai tạo, một loài lan mới mất khoảng từ 2 đến 6 năm để ra hoa. Ví dụ như loài Aranda Lee Kuan Yew (Arachnis Hookeriana × Vanda Golden Moon), đặt theo tên của Thủ tướng sáng lập Singapore khi ông qua đời vào năm 2015, phải mất đến 4 năm mới nở hoa.

Do đó, để có hoa dự trữ cho việc đặt tên, Vườn Bách thảo đã lai tạo hàng trăm loài lan, tuy chúng đã nở hoa song vẫn chưa được đặt tên. Có những loài đã nở hoa, song mất hàng thập kỷ vẫn chưa được đặt tên vì chúng nở hoa vào thời điểm không có nhân vật nổi tiếng nào đến thăm, chỉ một số ít may mắn được đặt tên trong lần đầu khai hoa nở nhụy.

Hoa lan VIP đầu tiên là Aranthera Anne Black (Arachnis Maggie Oei × Renanthera Coccinea), được đặt tên theo Quý bà Anne Black vào năm 1956. Bà là vợ của Robert Black, cựu Thống đốc Singapore.

Tuyển chọn hoa Lan VIP

Vài tháng trước khi một vị chức sắc quan trọng đến thăm Singapore, Bộ Ngoại giao (MFA) của nước đó sẽ cung cấp cho Vườn Bách thảo Singapore hồ sơ về vị khách này. Dựa trên thông tin, một số loài lan được đưa vào danh sách rút gọn. Các khuyến nghị sau đó được gửi đến Bộ Ngoại giao và đại diện của các vị chức sắc đến thăm. Bộ Ngoại giao sẽ cho biết các màu nào là cấm kỵ hoặc ưa thích. Sau đó Vườn Bách thảo Singapore sẽ chọn hoa lan theo các yêu cầu này.

Vườn Bách thảo Singapore (Botanic Gardens)

mywowo.ne, pixels.com

Nhìn chung là rất cẩn thận trong việc lựa chọn một loài lan phù hợp với nhân vật mà nó sẽ được đặt theo tên. Ví dụ, Paravanda Nelson Mandela (Papilionanda Mas Los Angeles × Paraphalaenopsis Labukensis) là loài lan được đặt theo tên Tổng thống của Nam Phi để vinh danh nhà lãnh đạo chống phân biệt chủng tộc khi ông đến thăm Singapore vào tháng 3.1997, có “màu vàng lục sáng pha chút đỏ. giống như màu của lá cờ Nam Phi”.

Còn Dendrobium Memoria Princess Diana (Dendrobium Pattaya Beauty × Dendrobium Fairy Wong) được đặt tên vào ngày 22.9.1997, một tháng sau cái chết của Công nương Diana.

Đây là loài lan có màu trắng “rất vương giả”, phản ánh những nỗ lực thúc đẩy hòa bình của cố Công nương xứ Wales, thêm vào đó là hoa “có một chút màu hồng trên cánh hoa khiến nó có vẻ ấm áp và dễ gần, giống như tính cách của Công nương vậy”. (Còn tiếp)