Từ chỉ so sánh là gì
Biện pháp tu từ so sánh là gì? Có bao nhiêu phép so sánh, ví dụ, bài tập minh họa chi tiết sẽ được thư viện hỏi đáp giải thích trong bài viết này.
Mục Lục
Khái niệm biện pháp tu từ so sánh là gì?
a Khái niệm phép so sánh
Phép so sánh là đối chiếu sự vật, sự việc, hiện tượng này với sự vật, sự việc, hiện tượng khác có nét tương đồng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
b Ví dụ phép so sánh
Thư viện hỏi đáp sẽ đưa ra các ví dụ về phép so sánh trong ca dao tục ngữ, trong thơ ca gồm:
Ví dụ phép so sánh trong ca dao tục ngữ
Ví dụ 1: Cày đồng đang buổi ban trưa Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
So sánh mồ hôi như mưa = > ý nói sự vất vả của người nông dân khi làm nông.
Ví dụ 2: Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
So sánh công Cha núi ngọn núi Thái sơn, tình mẹ như nước trong nguồn.
Ví dụ so sánh trong thơ ca
Ví dụ 1: Ao thu lạnh lẽo nước trong veo Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo ( Thu điếu Nguyễn Khuyến).
So sánh chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Ví dụ 2:
Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ (Trích tác phẩm Thuyền và Biển Xuân Quỳnh).
Phép so sánh biển như cô gái nhỏ.
Phân loại các kiểu so sánh
Biện pháp tu từ so sánh được chia thành 2 loại gồm so sánh ngang bằng và so sánh không ngang bằng.
a So sánh ngang bằng
Có sử dụng các từ so sánh gồm: Là, như, y như, giống như, như là, tựa như, bao nhiêu, bấy nhiêu
Ví dụ so sánh ngang bằng:
Ví dụ 1: Bao nhiêu tấc đất tấc bằng bấy nhiêu
Ví dụ 2: Anh em như thể tay chân.
Ví dụ 3: Thầy thuốc như mẹ hiền.
b So sánh không ngang bằng
Có sử dụng các từ ngữ so sánh gồm: Hơn, hơn là, kém, chưa bằng, chẳng bằng
Ví dụ so sánh không ngang bằng
Ví dụ 1: Thà rằng nhịn miệng qua ngày Còn hơn vay mượn mắc dây nợ nần.
Ví dụ 2: Một giọt máu đào hơn ao nước lã.
Ví dụ 3: Một trăm gầu tát không bằng một bát nước mưa.
Tham khảo thêm: Hoán dụ là gì?
Tác dụng phép tu từ so sánh
-
Đối với việc miêu tả sự vật, sự việc: giúp tạo ra những hình ảnh cụ thể, sinh động, giúp người nghe dễ hình dung về sự vật, sự việc được miêu tả.
-
Đối với việc thể hiện tư tưởng của người viết giúp tạo ra lối nói hàm súc, giúp người nghe nắm bắt tư tưởng, tình cảm của người viết.
Cấu tạo của phép so sánh
Biện pháp tu từ so sánh gồm có 2 vế gồm:
Vế A: Sự vật được so sánh
-
Phương tiện so sánh: Là những nét tương đồng giống nhau giữa 2 vế A và B.
-
Từ ngữ so sánh: Các từ ngữ so sánh phổ biến gồm: như, hơn, là
Vế B: Sự vật dùng để so sánh
-
Phương diện so sánh và từ so sánh có thể được lược bỏ bớt.
-
Vế B có thể đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.
Những lưu ý khi sử dụng phép so sánh
Các em cần lưu ý giữa so sánh tu từ và so sánh thông thường.
-
So sánh thông thường chỉ có giá trị về mặt nhận thức, thông báo và không tạo ra giá trị biểu cảm.
Ví dụ: Hoa hồng thơm hơn hoa cúc.
-
So sánh tu từ làm cho đối tượng miêu tả trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu sức biểu cảm.
Ví dụ: Tiếng suối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
Bài tập phép tu từ so sánh
Đề bài tập 1: Đặt 4 câu có sử dụng biện pháp tu từ so sánh
Đáp án bài tập 1
-
Câu 1: Ông nội em có chòm râu trắng như ông bụt.
-
Câu 2: Bích Phương học kém hơn Minh Thư.
-
Câu 3: Cô giáo em xinh như hoa.
-
Câu 4: Thà có gắn học bài còn hơn ham chơi để bị điểm kém
Đề bài tập 2: Em hãy cho biết tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu thơ sau:
Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Đáp án bài tập 2:
Tác dụng: giúp nhấn mạnh công lao sinh thành, nuôi dạy, giáo dục và chăm lo của cha mẹ lớn lao như thế nào. Chúng ta không thể nào trả hết muốn nợ sinh thành mà cha mẹ đã dành cho chúng ta. Câu tục ngữ khuyên bảo chúng ta nên hiếu thảo với gia đình.
Kết luận: Đây là câu trả lời cho câu hỏi biện pháp tu từ so sánh là gì? Phân loại, tác dụng và cách sử dụng phép so sánh trong làm văn miêu tả, văn nghị luận.