Tranh biếm họa là gì? “Ngã ngửa” khi biết sự thật đằng sau đó

Các bức tranh biếm họa thường xuất hiện khá nhiều trên các trang bìa tạp chí cũng như bài báo cho lứa tuổi học trò. Bởi tính giải trí và hình ảnh bắt mắt của nó luôn được rất nhiều người quan tâm. Nhưng đằng sau đó là cả tầng lớp ý nghĩa sâu xa. Từng nét vẽ độc đáo như nói lên thực trạng nhức nhối và góc tối trong xã hội hiện đại. Vậy để hiểu tranh biếm họa là gì? Hãy cùng Aloha tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Tranh biếm họa là gì?

Tranh biếm họa được hiểu đơn giản là dựa trên tình trạng thực tế của xã hội, những góc khuất mà ai cũng thấy nhưng không phải ai cũng dám nói, từ đó vẽ nên đường nét hài hước để truyền đạt thông điệp theo cách nhẹ nhàng.

Khi đối diện với các vấn đề nhức nhối trong xã hội, các tác giả đã lựa chọn tranh biếm họa như là cách để bày tỏ quan điểm riêng của bản thân. Họ đã dùng nét vẽ của mình để lên tiếng cho những quan ngại trong xã hội theo cách thâm sâu, gây hài để người xem có thể vừa vui vẻ mà vẫn suy ngẫm về vấn đề đó. 

Hơn nữa, những bức tranh biếm họa sẽ luôn pha chút giễu cợt kèm theo đôi chút chấm phá cho các chi tiết tác giả muốn phản ánh. Khung hình sẽ châm biếm những vấn đề vẫn còn tồn đọng trong xã hội mà ít người dám nhắc đến. Người đọc có thể bật cười rồi té ngửa sau khi biết được ý nghĩa sâu sắc của nó.

Ở thời điểm hiện tại, tranh biếm họa đã không còn quá xa lạ với cuộc sống đời thường của chúng ta. Bức tranh đã đóng góp như là một món ăn tinh thần và giúp ta hiểu hơn về các vấn đề vẫn đang tồn tại trong xã hội ngày nay.

Vai trò và ý nghĩa của tranh biếm họa

Vai trò đối với cuộc sống đời thường

Thư giãn giải trí: Thứ được coi là đặc sản của dòng tranh nghệ thuật này. Những trận cười sảng khoái, chi tiết gây cười hay những câu nói “đi vào lòng đất” đều được xuất hiện trong bức tranh châm biếm. Đặc biệt, điều khiến ta có thiện cảm, gây cười đều đến từ ý nghĩa sâu sắc bên trong bức tranh.

Tạo ảnh hưởng tích cực đến hành động của người dân: Đây có thể coi là tính thúc đẩy của các bức tranh châm biếm. Ngoài những hình ảnh dí dỏm, đầy hài hước và hết sức đáng yêu mà ta thường dễ thấy. Các bức hình châm biếm còn đưa ra lời răn đe, cảnh báo người xem không tái phạm, mắc sai vào vết xe đổ. Qua đó, người nhìn có thể thấy được hệ quả và từ đó rút kinh nghiệm để xây dựng xã hội ngày càng đi lên.

Phản ánh xã hội theo góc nhìn khách quan: Trong cuộc sống thường ngày, những điều xấu xa và tốt đẹp luôn đi song song cùng với nhau. Những điều tốt thì nên được khen thưởng để con người tiếp tục phát huy. Ngược lại, nếu chỉ thẳng lỗi sai và phản ánh quá gay gắt về một điều xấu xa sẽ gây ra những suy nghĩ tiêu cực, phản tác dụng. Tranh biếm họa vừa giữ được sự nhẹ nhàng nhất định khi nói đến mặt trái mà vẫn chỉ ra được điều sai tồn đọng trong xã hội. Chính vì lẽ đó, để đem lại hiệu quả tốt thì chỉ nên phản ánh nhẹ nhàng, linh hoạt pha chút châm biếm vào trong đó.

Ý nghĩa ẩn sâu bên trong

Từng đường nét vẽ như là “vũ khí sắc lẹm” để phản biện và đả kích một cách sâu sắc về một vấn đề nhức nhối trong xã hội. Có lẽ phương tiện dành cho công chúng hiểu hơn về hiện trạng thực tế thì ngoài báo chí ra, tranh biếm họa chính là cách thức truyền tải phù hợp.

Tác giả sẽ phác họa lên bức tranh về những vấn đề nhạy cảm, bất cập gây nhức nhối mà không ai dám lên tiếng. Qua cách thể hiện dí dỏm, nhân văn đem đến cho người xem cảm giác chân thực và cực kỳ dễ hiểu.

Những bức hình châm biếm không hướng đến giá trị tinh hoa hay theo xu hướng nghệ thuật hiện đại. Thế nhưng, tranh biếm họa xứng đáng là tư liệu lịch sử khắc họa chân thực và sâu sắc nhất nhờ ý nghĩa tích cực mà nó đem lại. Đặc biệt, đối với các thông tin không chính thống xuất hiện tràn lan trên mạng thì tranh biếm họa lại càng đáng để trân trọng.

Các chủ đề tranh biếm họa khiến bạn phải suy ngẫm

Tranh biếm họa về con người

Con người luôn là chủ đề xoay quanh về sự biến đổi theo thời đại. Những bức tranh biếm họa về phụ nữ, đàn ông hay tranh biếm họa về tình bạn luôn là nguồn sáng tạo bất tận dành cho các họa sĩ. Mọi thứ có thực sự hoàn toàn tốt đẹp dựa trên các hành động của con người về mối quan hệ xung quanh họ? Như đã đề cập ở trên, điều tốt –  điều xấu luôn đi song hành cùng với nhau, chủ thể trong xã hội là con người, chính con người tạo ra điều tốt – xấu và cũng chỉ con người mới nhận ra lỗi sai để có thể sửa đổi cho cuộc sống tốt đẹp hơn.

Cũng như bức tranh ở trên, chúng ta chỉ nhìn theo góc độ của một phía rằng người tốt luôn xuất hiện ở khắp mọi nơi. Nhưng mà mục đích của việc làm từ thiện có thực sự là giúp đỡ cho người kém may mắn hay là để câu view và thả tim của cư dân mạng.

Tranh biếm họa về công việc

Ta đã quá mải mê chạy theo đồng tiền mà quên đi những giá trị cốt lõi của cuộc sống. Càng đâm đầu thì mới nhận ra đã là quá muộn để có thể quay đầu. Chính vì vậy, mọi cố gắng của người “làm công ăn lương” thường bị bóc lột theo cách trắng trợn. Những cống hiến của người thuê chỉ là để góp phần giàu thêm cho người chủ và sẽ bị lợi dụng cho đến khi họ hết giá trị. Rất ít người dám đứng lên để nói về điều quan ngại này nhưng các tác giả đã châm biếm theo cách cực kỳ thâm sâu.

Tranh biếm họa về môi trường

Để tồn tại con người bắt buộc phải phụ thuộc vào môi trường sinh sống. Ta có thể dễ dàng bắt gặp những tin tức về nhiệt độ ngày càng nóng lên , chiến dịch chặt cây ngừa bão lũ… Nhưng tác nhân phá hoại môi trường hầu hết đều là do con người gây ra.

Chính vì ý thức người dân kém, mà chỉ số rác thải ô nhiễm ngày càng tăng. Ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt của chính họ. Việc xả rác bừa bãi là tác nhân gây hại đến các cá thể khác trong cùng hệ sinh thái. Đến lúc nhận ra thì cũng có lẽ đã là quá muộn.

Mong rằng qua bài viết vừa rồi, Aloha Decor đã giúp bạn hiểu hơn về tranh biếm họa cũng như tác dụng mà nó đem lại.