Thiên Yết (chòm sao) – Wikipedia tiếng Việt - EU-Vietnam Business Network (EVBN)

Bài này viết về chòm sao Thiên Yết. Đối với những định nghĩa khác, xem Thiên Yết

Thiên Yết (chữ Hán: 天蝎/天蠍 đọc đúng là Thiên Hiết hay còn gọi là Thiên Hạt, tiếng La Tinh: Scorpius để chỉ con bọ cạp) là một trong các chòm sao trong hoàng Đạo. Trong chiêm tinh học phương Tây nó được gọi là Scorpion hoặc Scorpio. Nó nằm giữa Thiên Xứng (Libra) về phía tây và Cung Thủ (Sagittarius) về phía đông.[1] Nó là một chòm sao lớn nằm ở bầu trời phía nam gần trung tâm của Ngân Hà. Các sách tiếng Việt còn gọi chòm sao này là Hổ Cáp.

Trong nền văn hóa Á Đông, tên chòm sao này được gọi là Thần Nông (神農), tuy nhiên, Thần Nông là một chòm sao thuộc văn hóa Việt Nam, khác hoàn toàn và không đầy đủ các ngôi sao nên không đúng với chòm sao Thiên Yết.

Các đặc trưng điển hình nổi bật

[sửa|sửa mã nguồn]

Thiên Yết chứa nhiều sao sáng, bao gồm Antares (α Sco), Graffias (β1 Sco), Dschubba (δ Sco), Sargas (θ Sco), Shaula (λ Sco), Jabbah (ν Sco), Grafias (ξ Sco), Alniyat (σ Sco), Alniyat (τ Sco) và Lesath (υ Sco).

Các thiên thể điển hình nổi bật

[sửa|sửa mã nguồn]

Vì vị trí của nó ở trong Ngân Hà, chòm sao này chứa nhiều thiên thể xa xôi, ví dụ điển hình như những quần sao mở M6 ( Quần sao Bướm ) và M7 ( Quần sao Ptolemy ), những Quần sao cầu M4 và M80 .

Thần thoại Hy Lạp

[sửa|sửa mã nguồn]

Thiên Yết giống với đuôi con bọ cạp, và có thân mờ [ 1 ] Lưu trữ 2005 – 05-26 tại Wayback Machine. Theo truyền thuyết thần thoại Hy Lạp, nó tương ứng với con bọ cạp được Gaia ( hoặc nữ thần Hera ) sử dụng để giết chàng thợ săn Orion, con bọ cạp này đã chui từ dưới đất lên theo lệnh của nữ thần để tiến công. Mặc dù con bọ cạp này và Orion Open cùng nhau trong truyền thuyết thần thoại, nhưng chòm sao Lạp Hộ gần như đối lập với Thiên Yết trong khung trời đêm. Dựa vào thần thoại cổ xưa, người ta cho rằng giữa chúng phải cách xa như vậy để không mang mối hận thù lên trời .Tuy nhiên, trong nhiều phiên bản, Orion là một chàng thợ săn tài năng nhưng lại rất ngạo mạn. Để thỏa mãn nhu cầu tính tự cao của mình, chàng đã chém gió với nữ thần Artemis Vị nữ thần săn bắn và bảo lãnh cho vạn vật thiên nhiên rằng sẽ săn và giết hàng loạt muôn thú trên Trái Đất. Để ngăn ngừa điều đó xảy ra và để răn đe chàng thợ săn ngạo mạn, nữ thần đã cử một con bọ cạp xuống để giết chết anh thợ săn. Sau khi chàng thợ săn chết, vì tiếc thương cho kĩ năng của Orion, Zeus Vua của những vị thần trong thần thoại cổ xưa Hi Lạp đã đặt anh ta giữa những chòm sao. Tuy nhiên Artemis cũng nhu yếu đặt con bọ cạp lên theo ở phía đối lập Orion như để răn đe hậu thế kiềm chế cái tôi của mình. Vì vậy, mỗi lần hình ảnh con bọ cạp hiện lên khung trời thì chòm sao mang hình ảnh của Orion lại mờ nhạt đi như thể chạy trốn khỏi kẻ đã giết mình .Scorpius cũng Open trong một phiên bản của câu truyện về Phaethon, con trai của thần mặt trời Helios. Phaethon đã xin cha cho tinh chỉnh và điều khiển cỗ xe Mặt Trời trong một ngày. Nhưng vì thiếu kinh nghiệm tay nghề, chàng trai đã không hề tinh chỉnh và điều khiển nổi cỗ xe. Những con ngựa không được trấn áp đã sợ hãi khi gặp phải một con bọ cạp khổng lồ trên trời với cài vòi nọc phun đầy hăm dọa. Chúng mở màn kéo cỗ xe Mặt Trời chạy lung tung, gây hỗn loạn cho khung trời và mặt đất ( người ta nói rằng nó đã tạo ra chòm sao Ba Giang ). Cuối cùng, thần Zeus phá vỡ cỗ xe bằng một tia sét để chấm hết hành trình dài tai ương của cỗ xe lửa .

Thần thoại Trung Quốc đưa các ngôi sao này vào trong Thanh Long, một sinh vật đầy sức mạnh nhưng nhân từ, là sứ giả báo trước của mùa xuân.

Các ngôi sao 5 cánh

[sửa|sửa mã nguồn]

Các ngôi sao 5 cánh với tên gọi đúng mực :

Antares hay Cor Scorpii hay Kalb al Akrab hay Vespertilio (21/α Sco) 1,06

< ανταρης chống lại Sao Hỏa/Hỏa tinh.

< cor scorpii Trái tim của bọ cạp

< القلب العقرب al-qalb[u] al-caqrab Trái tim bọ cạp

< vespertīlio The bat