Sơ đồ cách đấu cầu dao đảo chiều 1 pha 3 pha công nghiệp
Cầu dao đảo chiều là gì ? Tên tiếng anh của nó viết ra sao ?
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các loại cầu dao như thế nào?
Cầu giao điện là thiết bị gì ? Gọi là cầu giao hay cầu dao ? Sơ đồ đấu nối cầu dao điện…… Là tiêu điểm của các bạn trẻ đang tìm tòi học hỏi trong trường
Đây cũng là điểm mua và tìm hiểu hàng của các hệ thống sản xuất hiện nay !
Vậy câu hỏi đặt ra:
Cầu dao là gì
Khi tìm hiểu chi tiết bàn luận về cầu dao thì đơn giản nó là một con công tắc cơ sử dụng nguồn điện 12v – 24v – 220v dùng để đóng ngắt điện khi xảy ra sự cố chập điện; người khác bị điện giật hoặc cần đóng ngắt cầu dao để tắt điện nhằm mục đích đấu nối thiết bị; sửa chữa thiết bị ….
Còn đối với cầu dao đảo chiều thì nó là một phương pháp đấu nối cầu dao điện theo cách đảo chiều dòng điện theo ý muốn. Phần phía dưới sẽ giải thích rõ hơn cho anh em về dòng cầu dao đảo chiều 1 pha và loại cầu dao 3 pha
Ký hiệu của cầu dao điện là gì
Cầu dao điện ở mức độ sử dụng thì phổ biến 100%. Tức là trong bất kỳ một sơ đồ mạch điện nào dù là hệ thống lớn; hay nhỏ đều có lắp các con cầu dao điều khiển nguồn điện của hệ thống
Sơ đồ mạch điện người ta ký hiệu cầu dao: CD có nghĩa là circuit breaker trả lời cho câu hỏi cầu dao tiếng anh là gì ( Cho dù là cầu dao điện tổng cũng có ký hiệu này )
Đặc điểm của cầu dao điện
Điểm nhận biết của cầu dao điện khi anh em ghé vào ngôi nhà hay hệ thống sản xuất nào đó:
Nó nằm phía bên ngoài thiết kế đơn giản là một cái cần gạt lên xuống sử dụng để đóng ngắt điện năng khi cần thiết
Cầu dao có thiết kế nhỏ hay lớn; còn tuỳ thuộc vào nguồn mạch điện chi phối rộng hay hẹp đối với các thiết bị cần sử dụng điện năng
Chức năng của cầu dao điện là gì
Hiện tượng mạch điện bị quá tải; ngắn mạch, chập mạch điện xảy ra thì em cầu dao xuất hiện đóng luôn dòng điện không cho chạy trong hệ thống nữa
Và khi xử lý xong các hiện tượng trên thì anh cầu dao lại được bật lên; thế là hệ thống điện lại được hoạt động bình thường
Đấy chính là công dụng chính để minh hoạ chi tiết rõ nét về các chức năng của cầu dao trong hệ thống mạch điện
Cấu tạo và n
guyên lý làm việc của cầu dao là gì
Cấu tạo của cầu dao điện gồm
- So với các dòng công tắc aptomat chủ động trong việc đóng ngắt thiết bị điện thì con cầu dao điện được cấu tạo cực kỳ đơn giản.
- Bao gồm lớp vỏ nhựa bảo vệ chống bui và ẩm bên ngoài
- Nó được thiết kế một cần gạt bằng tay để khi nào muốn đóng ngắt điện thì người ta sử dụng tay gạt lên xuống theo ý muốn
- Các tiếp điểm tiếp nhận dòng điện 1-2-3 pha
- Lò xo chịu lực tác động đóng mở
- Một con đèn led dùng để báo điện vào hoặc không có dòng điện 1 pha hoặc 3 pha chạy qua
- Thiết kế chính cuối cùng là công suất chịu dòng của từng loại cầu dao
Chính vì vậy; đa phần cầu dao tổng đều chọn cầu dao điện
Sơ đồ nguyên lý làm việc của cầu dao điện
Ở các bài công nghệ lớp 8 thì đã chỉ rõ cho anh em về nguyên lý làm việc của các con cầu giao điện. Còn về thực tế thì cầu dao điện hoạt động như thế nào ?
Anh em cứ nghĩ đơn giản nó là một cái cần gạt bằng cơ bình thường dòng điện chạy qua
Khi có sự cố con người sẽ tác động lên cầu dao bằng cách gạt cần xuống thì ngắt điện. Bật cần lên thì cấp điện
Sự khác nhau giữa cầu dao và aptomat ( CB )
Việc so sánh các đặc điểm giữa 2 dòng thiết bị đóng ngắt điện bảo vệ tải bao gồm cầu dao và aptomat ( cb ) là rất cần thiết. Vì chỉ khi chúng ta phân biệt giữa cầu dao điện và aptomat thì mới lắp chuẩn để sơ đồ mạch điện đấu nối chuẩn
Điểm chung đáng bàn luận và cũng là ưu điểm chính của cầu dao điện và aptomat chính là chức năng
Chúng đều là những thiết bị sinh ra để đóng ngắt nguồn điện bảo vệ an toàn cho con người và thiết bị sản xuất; thiết bị trong nhà….. Khi có hiện tượng cháy; chập; sửa chữa liên quan đến điện….
Vậy cầu hỏi đặt ra:
So sánh cầu dao và aptomat khác nhau chổ anh em ?
Hình dạng
Về mẫu mã thì thằng nào cũng đa dạng nhưng về hình dạng thì con cầu dao điện nó được thiết kế cực kỳ đơn giản. Đơn giản thô sơ lắm anh em
Còn thằng aptomat thì pha cực thiết kế búa xua như 1 cực – 2 cực – 3 cực. Aptomat càng nhiều cực thì các cục to chà bá
Nguyên lý hoạt động
Hay nói chung là sự linh hoạt trong quá trình đóng ngắt thiết bị !
Đối với cầu dao điện phải phụ thuộc vào con người. Có nghĩa là lấy tay gạt xuống thì nó ngắt điện và gạt lên thì điện chạy trong mạch
Bởi ! Ông nào đang bị giật mà méo tên nào đứng ở cầu giao tổng là hiểu luôn :)))
Đối với aptomat chống giật thì lại khác; nó hoạt động cực kỳ linh hoạt. Cứ mày chập mạch; rò rỉ điện, ngắn mạch là tự động tao ngắt luôn không phải bàn cãi :)))
Vậy lại đặt ra một câu hỏi nữa !
Nên sử dụng cầu dao hay aptomat ?
Đa phần các hệ thống đều chọn aptomat chống giật cho cả hệ thống. Còn cầu dao chỉ sử dụng cho các thiết bị điện nhỏ
Ông nào ham rẻ thì chọn thiết bị điện trong gia đình sử dụng cầu dao; mà lỡ có thật thì khuyên nên sử dụng loại cầu dao điện tốt nhất mà dùng
Còn ông nào muốn an toàn tuyệt đối thì tốt nhất aptomat mặc dù nó tới mấy trăm ngàn một con
Chọn và lắp đặt các loại cầu dao điện
Việc chọn và lắp đặt cầu dao điện khá đơn giản. Để việc chọn lựa cầu dao cho cách sơ đồ mạch điện gia đình – Sơ đồ mạch điện công nghiệp trở nên dễ dàng thuận tiện hơn
Chúng ta sẽ tìm hiểu:
Có mấy loại cầu dao điện ?
Cầu dao điện được phân chia các cấp bậc khác nhau; quan trọng là chúng ta lắp chúng ở sơ đồ mạch điện như thế nào để công suất cầu dao chọn được có thể đóng ngắt được dòng điện tuỳ ý
Các loại cầu dao điện thông dụng như:
- Cầu dao điện tổng ( cb tổng ) chống giật
- Cầu dao đảo chiều 1 pha
- Cầu dao đảo chiều 2 pha
- Cầu dao điện đảo chiều 3 pha
Trong đó; các dòng cầu dao điện 3 pha thường sử dụng cho các động cơ công nghiệp như motor; các thiết bị điện công suất lớn….
Cầu dao điện 1 pha và 2 pha thường sử dụng đóng ngắt điện trong gia đình và các hệ thống sơ đồ điện công suất nhỏ
Cách lắp cầu dao điện ( Hướng dẫn lắp bảng điện gia đình )
Việc đấu và lắp cầu dao điện khuyên là anh em trong nghề hoặc ngoài nghề nên học vì nó khá dễ
Mà hiện nay anh em biết rồi; lắt nhắt một vài cái nhỏ thì ít ông thợ nào chịu tới làm. Có tới thì chém giá cao vì người ta mất công đi lại
Vì vậy ! Việc đấu nối và lắp đặt cầu dao trong bảng điện gia đình là rất cần thiết
Ví dụ cách đấu bảng điện 2 công tắc 3 ổ cắm sử dụng cho 2 bóng đèn trong gia đình:
Hướng dẫn anh em cách đấu nối một con cầu dao kết hợp 2 công tắc điện và một ổ cắm 3 chấu như sau:
- Lấy 2 dây nguồn là 2 dây lớn thường màu đỏ và màu đen đấu vào 2 ốc trên con cầu dao. Đây chính là nguồn điện tổng đi vào
- Lấy 2 dây đỏ + đen đấu vào con cầu dao điện cho output nguồn điện đi ra
- Tại đây; anh em đấu dây đỏ output vào con công tắc; đấu dây xanh vào cái ổ cắm 3 chấu
- Đấu tiếp 2 dây đỏ của 2 bóng đèn vào 2 chân còn lại của 2 công tắc cầu chì
- Từ chỗ dây xanh cầu dao đấu thêm 1 dây trắng ( dây phụ ) lấy dây đó đấu chụm vào 2 dây trắng còn lại của 2 cái bóng đèn
- Và cuối cùng anh em bắc bảng cố định lại ở khu vực cần lắp thôi !
Cách đấu cầu dao đảo chiều cho motor
Thường thì đối với các động cơ 3 pha mà anh em muốn đấu đảo chiều hay sử dụng con công tắc tơ để phụ trợ đấu nối
Nay chỉ anh em một dạng sơ đồ đấu nối mới sử dụng trong việc đảo chiều con motor chạy điện công suất 3 pha
Mặc dù vậy anh em nên cân nhắc việc đấu nối cầu dao đảo chiều một pha hoặc 3 pha
Thì đối với ưu điểm đấu cầu dao đảo chiều 3 pha:
Phương pháp này sử dụng linh hoạt nhanh gọn trong việc đóng ngắt chuyển đổi đảo chiều
Nhược điểm đấu nối cầu dao đảo chiều:
- Với cách đấu nối này thì thiếu con relay nhiệt. Việc thiếu rơ le nhiệt sẽ dẫn đến tình trạng quá tải nhiệt làm hư hỏng động cơ 3 pha
- Thứ 2 phương pháp đảo chiều nó không có phần dập tia lửa điện như đối với thiết kế các con công tắc tơ. Do vậy; chúng ta thấy lửa hồ quang sẽ gây ga cảm giác không an toàn cho lắm
Chính vì vậy; việc sử dụng cầu dao đảo chiều không được phổ biến rộng trong các ngành công nghiệp so với các con công tắc tơ
Cho nên; đấu công tắc đảo chiều cho motor 3 pha hoặc 1 pha chỉ mang tính chất tham khảo. Anh em nên mua hẳn con công tắc tơ về xử lý sẽ dễ dàng hơn
Sơ đồ cách đấu cầu dao đảo chiều cho motor 3 pha | Máy bơm nước
Cách đấu nối công tắc thuận ngược đảo chiều cho động cơ 3 pha thể hiển như sau:
Con cầu dao đảo chiều sẽ có 9 tiếp điểm chia làm 3-3-3 song song với nhau. Nhiệm vụ của anh em là đấu đảo chiều động cơ 3 pha motor vào 9 tiếp điểm này để khởi động điều khiển
Đầu vào cầu dao 3 pha sẽ là dòng điện xoay chiều 3 pha gồm 3 dây lửa ký hiệu L1, L2, L3
- L1 đấu vào chân 1 cầu dao bắc luôn chân số 7
- Tiếp nối L2 vô chân 2 đảo qua chân số 9
- Dây lửa 3 đấu chân 3 vòng qua chân số 8 cầu dao
- Các chân còn lại bao gồm 4-5-6 đấu về 3 chân con motor 3 pha để cấp tín hiệu cho nó
Đấy là phương pháp đảo chiều 3 pha cho động cơ motor. Theo nguyên lý đấu nối này thì nếu gạt lên hoặc xuống lập tức động cơ 3 pha sẽ bị đảo chiều.
Trường hợp; gạt trung tâm thì thì con motor 3 pha sẽ không được cấp điện. Điều này dẫn đến sự đảo chiều dòng 3 pha sẽ không xảy ra
Anh em có thể tham khảo thêm sơ đồ đấu dây đảo chiều động cơ 3 pha ở hình trên để nắm bắt rõ nét hơn
Kiểm tra cầu dao như thế nào ?
Việc kiểm tra cầu dao theo định kỳ giúp người sử dụng biết được nguyên nhân cầu dao bị hư hỏng; để kịp thời có các phương án thay thế nhằm tránh sự mất điện lâu dài
Sự chạm nhau giữa các pha rất nguy hiểm vì gây tình trạng nổ cầu dao. Chính vì vậy:
Sử dụng đồng hồ ampe kìm vặn chức năng đo điện trở để kiểm tra xem giữa các pha có chạm nhau không. Trường hợp đồng hồ hiện thị điện trở điều đó có nghĩa là có sự chạm nhau giữa pha; và chúng ta nên có phương án điều chỉnh lại cho đúng
Kiểm tra cầu dao có điện 3 pha chạy qua không bằng cách đóng cầu dao; rồi sử dụng ampe kìm vặn chức năng V đo 2 trong 3 pha nếu hiển thị dòng điện 3 pha chạy qua tức là cầu dao đang tải điện
Chi tiết bài cầu dao đảo chiều – cầu dao điện là gì hy vọng thể hiện hết các yếu tố của một con cầu dao thực tế để anh em tìm hiểu. Ở bài sau; sẽ có mục thông tin chia sẻ sự khác biệt giữa cầu dao điện và cầu chì để một vài anh em không bị nhầm lẫn