Sản xuất giống cây trồng là gì? Mục đích và quy trình sản xuất giống cây trồng

Sản xuất giống cây trồng là gì? Mục đích và quy trình sản xuất giống cây trồng như thế nào? Cùng tham khảo bài viết dưới đây của Luật Minh Khuê nhé.

Trong nông nghiệp, việc sản xuất và tìm ra các loại giống mới có ưu điểm cao hơn so với các loại giống cũ là một công việc rất quan trọng. Việc nghiên cứu sản xuất các loại giống mới sẽ giúp tăng năng suất cây trồng giảm thiểu sâu bệnh.

1. Sản xuất giống cây trồng là gì?

Sản xuất giống cây trồng là quá trình tạo ra các giống cây mới thông qua việc lựa chọn lai tạo và tạo ra các giống mới để có những cây trồng tốt hơn. Mục đích của sản xuất giống cây trồng là để cải thiện năng suất, chất lượng độ bền khả năng chống lại các bệnh hại và thời tiết khắc nghiệt.

Đa số các giống cây trồng phát sinh từ việc canh tác, nhưng cũng có một số ít phát sinh từ sự chọn lọc. Đặc biệt trong tự nhiên, các cây cảnh trong vườn như hoa hồng trà, thủy tiên hay đỗ quyên thuộc các giống trồng trọt được tạo ra bằng cách gây giống và chọn lọc cẩn thận theo hình dạng và màu sắc hoa. Tương tự các cây lương thực trong nông nghiệp trên thế giới cũng thuộc các giống trồng trọt đã được lựa chọn vì các đặc tính như năng suất cải tiến, mùi vị, khả năng kháng bệnh. Cây trong lâm nghiệp cũng được lựa chọn để cho năng suất và chất lượng gỗ cao.

2. Mục đích sản xuất giống cây trồng

– Mục đích sản xuất giống cây trồng là để cải thiện năng suất, chất lượng và khả năng chống lại các bệnh hại và thời tiết khắc nghiệt của các loại cây trồng. Các giống cây trồng mới được tạo ra thông qua quá trình lai tạo hoặc chọn lọc để có những đặc điểm và tính trạng tốt hơn so với các giống cây trồng hiện có một số mục đích chính của sản xuất giống cây trồng bao gồm tăng năng suất tạo ra các giống cây trồng có khả năng sinh trưởng tốt hơn và mang lại năng suất cao hơn so với giống cây trồng hiện có

– Cải thiện chất lượng sản phẩm, tạo ra các giống cây trồng có chất lượng sản phẩm tốt hơn. Ví dụ như trái cây ngọt hơn hoặc các loại rau củ có hương vị đặc trưng

– Kháng bệnh: tạo ra các giống cây trồng có khả năng chống lại các bệnh hại và sâu bọ tốt hơn để giảm thiểu sự tổn thất về sản lượng

– Kháng thời tiết khắc nghiệt: tạo ra các giống cây trồng có khả năng chịu đựng tốt hơn với các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Ví dụ như hạn hán, lốc xoáy hay băng tuyết

– Giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường: tạo ra các giống cây trồng ít tác động tới môi trường. Ví dụ như không cần sử dụng nhiều phân bón hay thuốc trừ sâu

– Sản xuất giống cây trồng có vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực và phát triển nông nghiệp bền vững.

3. Quá trình sản xuất giống cây trồng

Việc lựa chọn các cây có tình trạng và đặc điểm tốt nhất để làm cha mẹ giống, lai tạo giữa các giống khác nhau để tạo ra những giống mới. Sau đó phải kiểm tra và đánh giá các giống mới này để xác định tình trạng, đặc điểm, năng suất và khả năng chống lại bệnh hại của chúng. Các nhà nghiên cứu thường sử dụng các kỹ thuật tiên tiến để làm công việc này. Bao gồm kỹ thuật phân tử và sinh học phân tử để tìm hiểu di truyền của các rễ cây trồng.

+ Giai đoạn 1: sản xuất giống siêu nguyên chủng: ở giai đoạn này hạt giống siêu nguyên chủng sẽ được phân nhân giống và thực hiện tại các xí nghiệp. Các trung tâm sản xuất giống chuyên trách đảm bảo sản xuất được giống siêu nguyên chủng đạt độ chuẩn chủng cao nhất và chất lượng tốt nhất.

+ Giai đoạn 2: sản xuất hạt giống nguyên chủng từ những hạt giống siêu nguyên chủng đã tạo ra trước đó. Đây là những hạt giống có chất lượng cao, được nhân ra từ hạt giống siêu nguyên chủng và cũng được thực hiện tại các công ty hoặc các trung tâm giống

+ Giai đoạn 3: giai đoạn thực hiện hạt giống xác nhận để cung cấp cho nông dân sản xuất đại trà tại những vùng nông nghiệp

4. Hệ thống sản xuất giống cây trồng

Hệ thống sản xuất giống cây trồng gồm 3 giai đoạn

+ Giai đoạn 1: Sản xuất giống siêu nguyên chủng: Hạt giống siêu nguyên chủng là hạt giống có chất lượng và độ thuần khiết rất cao. Được tiến hành tại các xí nghiệp các trung tâm sản xuất giống chuyên trách.

+ Giai đoạn 2: sản xuất hạt giống nguyên chủng từ siêu nguyên chủng. Hạt giống nguyên chủng là hạt giống chất lượng cao được nhân từ hạt giống siêu nguyên chủng. Được tiến hành tại các công ty hoặc các trung tâm giống cây trồng

+ Giai đoạn 3: sản xuất hạt giống xác nhận hạt giống xác nhận được nhân ra từ hạt giống nguyên chủng. Để cung cấp cho nông dân sản xuất đại trà . Được tiến hành tại các cơ sở nhân giống liên kết giữa các công ty trung tâm và cơ sở sản xuất.

5. Quy trình sản xuất giống cây trồng nông nghiệp

– Dựa vào các phương thức sinh sản của cây trồng sản xuất giống theo sơ đồ duy trì ở cây trồng tự thụ phấn

+ Năm thứ nhất: gieo hạt tác giả chọn cây ưu tú

+ Năm thứ hai: hạt của cây ưu tú gieo thành từng dòng, chọn các dòng đúng giống, thu hoạch hỗn hợp hạt. Những hạt đó là hạt siêu nguyên chủng

+ Năm thứ ba: nhân giống nguyên chủng từ giống siêu nguyên chủng

+ Năm thứ tư: sản xuất hạt giống xác nhận từ giống nguyên chủng

– Sản xuất giống theo sơ đồ phục tráng ở cây trồng tự thụ phấn, các giống nhập nội, các giống bị thoái hóa không còn giống siêu nguyên chủng: sản xuất hạt giống theo sơ đồ phục tráng

+ Năm thứ nhất: gieo hạt của vật liệu khởi đầu, chọn cây ưu tú

+ Năm thứ hai: đánh giá dòng lần 1, gieo hạt cây ưu tú thành công, chọn hạt của 4 đến 5 dòng tốt nhất để gieo ở năm thứ ba.

+ Năm thứ ba: đánh giá dòng lần 2, hạt của dòng tốt nhất chia làm hai để nhân sơ bộ và so sánh giống. Hạt thu được là hạt siêu nguyên chủng đã phục tráng.

+ Năm thứ tư: nhân hạt giống nguyên chủng từ hạt siêu nguyên chủng

+ Năm thứ năm: sản xuất hạt giống xác nhận từ hạt giống nguyên chủng.

6. Những lưu ý khi sản xuất hạt giống xác nhận từ giống nguyên chủng

– Đối với các biện pháp canh tác cây rau màu tùy thuộc vào điều kiện đất đai, mùa vụ, hệ thống tưới tiêu, đối tượng cây trồng để xác định biện pháp kỹ thuật thâm canh hợp lý mới có hiệu quả cao

– Trên đất nguyên màu cần chú trọng biện pháp luân canh mùa vụ, thiết kế hệ thống tưới hợp lý và bón phân cân đối trên đất.

– Chuyển đổi trồng lúa sang trồng màu, chú trọng hệ thống tưới tiêu nội đồng, tuyệt đối không để úng cục bộ liên tiếp 

– Tùy theo thành phần cơ giới và độ màu mỡ của đất để bón phân NPK, không để thừa đạm gia tăng sâu bệnh làm giảm năng suất cây trồng

– Thời vụ tùy thuộc vào điều kiện cụ thể của từng vùng sinh thái để khuyến cáo thời vụ xuống giống cho từng loại cây trồng.

7. Bài tập vận dụng

Câu hỏi: Mục đích của công tác sản xuất giống cây trồng là gì?

A. Sản xuất hạt giống siêu nguyên chủng

B. Đưa giống mới phổ biến nhanh vào sản xuất

C. Đưa giống tốt phổ biến nhanh và sản xuất

D. Tạo ra số lượng lớn cần thiết để cung cấp cho sản xuất đại trà

Đáp án đúng D. Mục đích của công tác sản xuất giống cây trồng là tạo ra số lượng lớn cần thiết để cung cấp cho sản xuất đại trà, duy trì củng cố độ thuần chủng, sức sống và tình trạng điển hình của giống, đưa giống tốt phổ biến nhanh và sản xuất.

Giải thích đáp án D đúng là do mục đích của công tác sản xuất giống cây trồng đó là duy trì củng cố độ thuần chủng, sức sống và tình trạng điển hình của giống, tạo ra số lượng giống cần thiết để cung cấp cho sản xuất đại trà, đưa giống tốt phổ biến nhanh và sản xuất giống cây trồng được sử dụng trong sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản. Bao gồm hạt, củ, quả, rễ, thân, cành, lá, cây con, mắt kép, chồi hoa, mô tế bào, bào tử, sợi nấm, rong tảo và vi tảo. Hệ thống sản xuất giống cây trồng bắt đầu từ khi nhận hạt giống do các cơ sở chọn tạo giống  của nhà nước cung cấp đến khi nhận được số lượng lớn hạt giống phục vụ cho sản xuất đại trà.

Trên đây là một số thông tin luật Minh Khuê cung cấp về sản xuất giống cây trồng và mục đích sản xuất giống cây trồng. Hy vọng đó là những tài liệu tham khảo hữu ích dành cho bạn. Cảm ơn bạn đã quan tâm theo dõi.