Rau sấy khô – Trồng và chế biến cây thạch đen – Shop NGUYỄN QUANG

Kỹ thuật trồng và chăm sóc thạch đen

– Kỹ thuật trồng và chăm sóc thạch đen cực kỳ đơn giản, dễ làm. Chỉ cần nhân giống bằng con đường vô tính; nguồn giống chủ yếu bằng gốc thân cây của vụ trước. Cây ưa đất dốc nhẹ, đất ven suối ẩm thuộc loại đất thịt pha cát màu xám hoặc xám vàng có tầng sâu dày, không lẫn đá. Thường đượctrồng trên đất nương dãy trồng ngô hoặc lúa, đã bỏ hoá 2-3 năm. Trồng gần nhà có điều kiện chăm sóc tốt, cây phát triển mạnh, năng suất gấp đôi so với trồng ngoài đồi.

– Nếu được chăm sóc và bón phân tốt, một năm có thể thu 2 lần (vào tháng 6 và tháng 10-11). Thu hoạch khi cây xuất hiện nụ hoa ở ngọn sẽ có năng suất cao nhất. Cần cắt sát gốc, thân và lá thu về rải đều, phơi nắng nhẹ 1 ngày sau đó đánh đống lại 1-2 ngày mới đem ra phơi tiếp khoảng 2-3 ngày là khô, bó lại cất dùng. Ruộng không bón phân để phát triển tự nhiên, một năm chỉ thu 1 lần vào tháng 10-11. Thường 10kg thân lá thạch tươi thì được 1kg khô.

Công dụng và liều dùng:

– Muốn chế biến Thạch ăn, phải rửa cành lá thạch khô hết đất cát (có thể xay thành bột)thêm nước nấu kỹ, lọc lấy nước bỏ bã, thêm ít bột sắn hay bột gạo vào, nấu cho sôi lại, khi nào dung dịch đặc quánh lại để nguội được một thứ keo đặc nhưng mềm, màu đen gọi là lương phấn, để cho mau đông và dòn có khi người ta nấu còn thêm ít nước tro (tro rơm rạ), bắc ra đổ vào chậu, để nguội là có thạch ăn.

– Khi chế biến thường theo công thức: 0,3 kg cành, lá thạch khô + 2 bò bột gạo tẻ sẽ nấu được 6 – 7 kg thạch ăn. Dùng ít bột hoà thì thạch sẽ đen và ngon hơn.

– Ngoài công dụng làm thạch ăn, cây thạch đen còn có tác dụng làm thuốc. Lá của nó có vị hơi ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt; được dùng làm thuốc chữa cảm mạo do nắng, cao huyết áp, đau cơ và các khớp xương, đái đường, viêm gan cấp …

Khi ăn người ta thái miếng thạch đen này cho vào nước đường và nhỏ nước thơm.

– Còn dùng làm thuốc chữa cảm mạo, viêm khớp cấp, viêm thận, huyết áp cao, đái đường. Ngày dùng 15-20g dưới dạng thuốc sắc.

Kết quả nghiên cứu đặc tính cơ lý và thành phần hoá học của cây Thạch đen

– Cây Thạch đen còn gọi là cây xương sáo hay lương phấn thảo, có tên khoa học là Mesona ChinensisBenth. Đây là cây thân thảo, cao từ 40-60cm, thân 4 cạnh, phân nhánh nhiều, toả ra trên mặt đất giống như cây bạc hà. Lá mọc đối, dày, màu xanh nhạt, hình trứng, mép có răng. Hoa mọc thành cụm dày đặc ở đầu cành, ra hoa vào cuối thu, đầu đông.

– Qua phân tích cho thấy, Thạch đen có tổng hàm lượng Polyphenol tổng, hàm lượng tanin và pectin chiếm trên 50%. Tanin và phenolic là nhóm chất quan trọng quyết định chất lượng thạch. Tanin có tính chất của vitamin P và làm tăng đáng kể tính dãn nở của mạch máu, tanin thạch còn có tác dụng như chất chống oxy hoá, bảo vệ vitamin C, giảm cholesterol trong máu.

– Trong lá và cây thạch đen có các chất như nước, hydratcacbon, protein, polyphenol tổng. Qua phân tích cho thấy thành phần hoá học trong lá thạch đen tốt hơn trong thân cây thạch.