Mô hình kinh tế là gì?

Mục Lục

Học thuật

Mô hình kinh tế (economic model) là mô hình liên kết hai hay nhiều biến số kinh tế

Mô hình kinh tế (economic model) là mô hình liên kết hai hay nhiều biến số kinh tế.

Mô hình kinh tế được sử dụng cho 3 mục đích: mô tả mối qua hệ tồn tại giữa các biến số kinh tế, xác định kết cục kinh tế rút ra từ các mối liên hệ của các biến số kinh tế, dự báo ảnh hưởng của những thay đổi trong các biến số kinh tế đối với kết cục kinh tế.

Có nhiều ví dụ về mô hình kinh tế như mô hình về giá cân bằng thị trường, về những thay đổi trong giá cân bằng thị trường, về mức cân bằng của thu nhập quốc dân và nhân tử

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Phân loại mô hình kinh tế

Mô hình ngẫu nhiên

Các mô hình ngẫu nhiên được xây dựng bằng các quá trình ngẫu nhiên. Chúng mô hình hóa các giá trị kinh tế quan sát theo thời gian. Hầu hết các nghiên cứu kinh tế lượng dựa trên số liệu thống kê để xây dựng và kiểm định các giả thuyết về các quá trình này hoặc ước tính các thông số cho chúng.

Ví dụ các mô hình trung bình di chuyển tự động (autoregressive moving average model) và các mô hình liên quan như mô hình heteroskedasticity có điều kiện tự động (ARCH) và các mô hình GARCH cho mô hình hóa tính không đồng nhất.

Mô hình không ngẫu nhiên

Các mô hình không ngẫu nhiên có thể hoàn toàn định tính (ví dụ, liên quan đến lý thuyết lựa chọn xã hội) hoặc định lượng (liên quan đến hợp lý hóa các biến tài chính, ví dụ với các tọa độ hyperbol và/hoặc các dạng quan hệ chức năng cụ thể giữa các biến).

Ví dụ, nếu giá của một mặt hàng tăng, thì nhu cầu mục đó sẽ giảm. Đối với các mô hình như vậy, các nhà kinh tế thường sử dụng các đồ thị hai chiều thay vì các hàm.

Mô hình định tính

Mô hình định tính – mặc dù hầu như tất cả các mô hình kinh tế đều liên quan đến một số dạng phân tích toán học hoặc định lượng, các mô hình định tính đôi khi được sử dụng.

Một ví dụ là lập kế hoạch kịch bản định tính trong đó các sự kiện trong tương lai có thể diễn ra. Các mô hình định tính thường bị thiếu chính xác.