Lưu trữ và bảo quản rau củ quả sau thu hoạch – Thực phẩm cộng đồng

Lưu trữ rau củ quả là biện pháp tuyệt vời đối phó với việc dư thừa thực phẩm, đặc biệt trong trường hợp bạn trồng rau củ tại nhà. Có rất nhiều cách để lưu trữ rau củ quả gồm: sấy khô, đông lạnh và bảo quản.

Bảo quản

Nếu được bảo quản trong điều kiện thích hợp, rau củ quả có thể được lưu trữ trong vài tháng. Quan trọng là phải lựa chọn rau củ còn tươi tốt, kiểm tra thường xuyên, loại bỏ rau củ hư. Chẳng hạn, một trái táo bị thối có thể làm hỏng cả sọt táo bảo quản. Bảo quản nơi khô ráo, thoáng gió sẽ ngăn không cho rau củ quả bị thối rữa. Bạn có thể bảo quản trong thùng cạc tông thấp hoặc sọt bằng gỗ. Một số loại thùng và sọt được thiết kế để có thể xếp chồng lên nhau, tuy nhiên nếu bạn xếp chồng thì cần đảm bảo không khí có thể lưu thông trong thùng.

• Lê và táo: Bọc mỗi quả trong giấy báo và chỉ đặt thành một lớp trong đáy thùng chứa.
• Các loại củ (như cà rốt, khoai tây và củ dền): Đối với cà rốt, củ dền, bạn hãy cắt bỏ phần lá, đặt thành một lớp trong thùng chứa (không cần gói chúng trước), sau đó phủ một lớp cát giúp cho củ không mất đi độ giòn. Khoai tây có thể được bảo quản trong bao bố hoặc bao tải giấy. Chọn ngày khô ráo để thu hoạch và phơi nắng khoai tây. Gạt bỏ bùn từ khoai tây để ngăn chặn nấm mốc hình thành. Bảo quản khoai tây trong bóng râm mát để tránh khoai tây mọc mầm. Củ cải vàng tốt nhất cứ để trong lòng đất cho qua mùa đông và thu hoạch khi cần thiết.
• Hành tây, tỏi, hành tím: tốt nhất nên sấy khô kỹ, sau đó treo thành dạng chùm, rồi bảo quản ở nơi khô ráo.
• Cây thuộc họ bí (như bí ngô và bí xanh) tùy loại có thể giữ được đến ba tháng, cho đến giữa mùa đông. Nhưng các loại bí đỏ khác (chẳng hạn như butternut và spaghetti) có thể giữ cho đến đầu mùa xuân với điều kiện rau củ ở trong tình trạng tốt và bảo quản nơi thoáng mát, khô ráo (trong tủ). Bí ngòi chỉ nên được giữ trong tủ lạnh tối đa là ba tuần.
• Rau lá xanh (như rau diếp và rau bina) nên ăn trong vòng một vài ngày sau thu hoạch. Bạn hãy gieo thường xuyên ngay vào đầu mùa thu để bạn vẫn có lá để thu hoạch trong những tháng lạnh hơn.
• Các loại đậu (như đậu Hà Lan) có thể được sấy khô dùng cho các món hầm hoặc được chần rồi đông lạnh.

Cấp đông

Cấp đông là một cách nhanh chóng và dễ dàng giúp bảo quản rau củ quả sau khi thu hoạch. Cấp đông thành những phần nhỏ vừa đủ dùng, để sau này rã đông dễ dàng hơn. Chọn trái cây và rau củ chắc, vừa chín và cấp đông ngay sau khi thu hoạch. Đóng gói trong túi nhựa hoặc hộp đựng kín, giúp cho thực phẩm được bảo quản tốt và không bị bỏng lạnh. Một số trái cây và rau quả cần chần sơ trước khi đông lạnh. Quá trình chần giúp ngăn chặn nước có trong trái cây và rau củ kết tinh và phá vỡ thành tế nào dẫn tới gây mềm và nhũng sau khi rã đông. Rất đơn giản, bạn chỉ cần cho tất cả các loại rau quả vào nước sôi, chần trong khoảng một phần ba đến một nửa thời gian nấu ăn bình thường, và sau đó cho vào nước đá lạnh, sau đó lau khô và cấp đông.

Một số rau củ quả nên cấp đông:

• Quả mâm xôi
• Quả việt quất
• Táo chần
• Đậu chần
• Quả nam việt quất
• Quả lý gai
• Đậu
• Đại hoàng

Sấy khô và muối chua

Cà chua, ớt chuông và táo là các loại thực phẩm có thể bảo quản bằng phương pháp sấy khô. Sấy khô có thể làm thay đổi đáng kể hương vị và kết cấu của rau củ quả (chẳng hạn như cà chua phơi khô) và có thể làm tăng phần thú vị cho món ăn. Chỉ cần rửa sạch, xắt lát, xếp thành một lớp và đặt lên khay nướng. Theo cách làm truyền thống, rau củ quả có thể phơi nắng nhiều ngày cho tới khi khô. Một phương pháp dễ dàng hơn là chỉnh nhiệt độ lò nướng của bạn ở nhiệt độ thấp nhất (121oC) và để khay rau củ quả trong vài giờ cho đến khi các lát thực phẩm khô giòn. Sau đó, bảo quản trong các hộp đựng kín vô trùng và tiêu thụ trong vòng một vài tuần.

Củ dền và hành tím ngâm chua rất ngon miệng và có thể bảo quản được trong vài tháng.

• Củ dền: Rửa sạch, không bỏ lá (phần lá có thể làm tăng thêm màu sắc). Đun sôi trong nước khoảng 30 phút cho đến khi tróc vỏ và phần lá được tróc ra dễ dàng. Xắt lát, cho vào lọ vô trùng, cho giấm vào ngâm. (Lọ đựng có thể tiệt trùng bằng cách rửa sạch, sau đó đặt vào lò nướng ở nhiệt độ 121oC trong 20 phút).
• Hành tím: gọt vỏ và cắt gốc, đặt trong một đĩa cạn và rắc muối để hút ẩm. Để qua đêm sau đó rửa sạch, cho vào hũ sạch và ngâm với giấm.

Bạn cũng có thể làm sốt chutney bằng cách sử dụng bất kỳ thực phẩm dư nào từ căn bếp của bạn, bao gồm cả bí, mận và cà chua. Các loại mứt (mâm xôi đỏ và đen, quả kiwi và mơ) thơm ngon phết trên các ổ bánh nướng và có thể sử dụng trong vòng một năm.

Tổng kết

• Bảo quản rau củ quả tốt có thể giải quyết cho việc dư thừa thực phẩm, cho phép bạn thưởng thức món ăn cây nhà lá vườn trong suốt mùa đông.
• Rau củ quả có thể được trữ lâu nếu được giữ trong không gian khô ráo, thoáng mát và cần được kiểm tra thường xuyên.
• Cấp đông, sấy khô, ngâm chua giúp rau củ quả có thể được bảo quản trong nhiều tháng.
• Một số loại rau củ quả (như củ cải vàng) được bảo quản tốt hơn nếu để trong lòng đất.

Tài liệu tham khảo