Liveblog Oekraïne: Fox News-cameraman gedood; medewerkster Russische tv-journaal voorgeleid / Villamedia

In dit artikel houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen rondom de oorlog in Oekraïne, Rusland en de impact op journalisten, media en de journalistiek. Een cameraman van Fox News is overleden bij een aanval waarbij een collega-verslaggever gewond raakte. Een medewerkster van de Russische staatstelevisiezender Channel One heeft live in de uitzending geprotesteerd. Ze is voorgeleid. Belangrijke Oekraïense archieven over de Sovjet-periode lopen gevaar, waarschuwen historici.

We houden een overzicht bij met journalisten die verslag doen vanuit Rusland en Oekraïne. Dat overzicht vind je hier.

Fox News-cameraman gedood
Fox News’ oorlogsverslaggever en cameraman Pierre Zakrzewski is bij een beschieting buiten Kyiv omgekomen, meldt de zender. Directeur Suzanne Scott zegt diep bedroefd en met een bezwaard gemoed te moeten melden dat Zakrzewski is omgekomen. “Pierre was een oorlogsfotograaf die vrijwel elk internationaal verhaal van Irak tot Afghanistan tot Syrië voor Fox News heeft verslagen tijdens zijn lange dienstverband bij ons. Zijn passie en talent als een journalist waren ongeëvenaard”, aldus Scott.

Bij dezelfde beschieting raakte Fox News-correspondent Benjamin Hall gewond. Scott meldt dat Hall in het ziekenhuis ligt en vroeg collega’s voor hem te bidden.

Ovsiannikova voorgeleid
Marina Ovsiannikova, de vrouw die gisteren op live-televisie protesteerde tegen de oorlog in Oekraïne is vandaag voorgeleid. Ze was sinds haar arrestatie uit zicht verdwenen. Ze wordt bijgestaan door Anton Gashinsky, een advocaat uit Wit-Rusland.

Archivocide
Historicus Anne Reid waarschuwt in de Guardian voor een bijkomend doelwit van de Russische oorlog met Oekraïne: archieven over de Sovjet-historie. Het is volgens Reid geen toeval dat Charkiv wordt beschoten, in Sovjet-tijd de regionale hoofdstad. Historicus Daria Mattingly wijst op toonaangevend onderzoek naar wandaden onder het Sovjet-regime, waar Oekraïense archieven mee zijn gevuld. Tijdens de Holodomor-hongersnood onder Stalin kwamen miljoenen Oekraïners om het leven. Uitwissen van deze geschiedenis wist Oekraïense geschiedenis uit, waarschuwt Mattingly – die daarvoor de term archivocide bedacht.

Irpin tijdelijk verboden voor journalisten

Medewerkster protesteert op Russische staatstelevisie tegen oorlog
Een live-uitzending van Russische staatszender Channel One is verstoord door eigen medewerkster. De vrouw Marina Ovsiannikova rende met een bord waarop stond dat ze de oorlog veroordeelde de studio in en riep ‘stop de oorlog’. De uitzending werd meteen onderbroken en de vrouw is opgepakt.

Novaya Gazeta probeert ondanks alle Russische beperkingen verslag te doen van de gebeurtenis bij Channel One.

Op sociale media circuleert een video die Ovsiannikova voorafgaand aan haar actie zou hebben opgenomen. Daarin noemt ze de oorlog in Oekraïne ‘een misdaad van één persoon, namelijk Vladimir Poetin’. Ook vertelt ze dat haar vader Oekraïens is en haar moeder Russisch. “Zij waren nooit vijanden.” Daarnaast betuigt ze haar spijt voor het promoten van Kremlin-propaganda.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de vrouw in een videoboodschap bedankt voor haar poging om de waarheid te laten zien. Zelenski benadrukte het belang van dit soort acties. “Zolang je land niet volledig is afgesloten van de rest van de wereld en nog niet is veranderd in een enorm Noord-Korea, moet je vechten”, zei hij. “Je kan deze kans niet missen”, riep hij het Russische volk op.

Fox News-journalist gewond
De Amerikaanse zender Fox News meldt dat correspondent Benjamin Hall gewond is geraakt terwijl hij verslag deed van de Russische invasie, net buiten Kiev. De zender weer nog niet precies hoe het met hem is, details zijn nog niet bekend.

Zondag werd de Amerikaanse journalist Brent Renaud, als eerste buitenlandse journalist in Oekraïne, gedood. De Oekraïense president Zelenski heeft zijn condoleances overgebracht aan de familie. 

Verder wijst Jake Tapper er in “The Lead” op op dat Russische functionarissen “liegen” over de dood van Renaud. “Vandaag zei de Russische ambassadeur bij de VN dat journalist Brent Renaud geen journalist was, en ze noemden hem een ​​filmmaker. Ze zeiden dat hij werd vermoord door Oekraïense troepen, niet Russische troepen. Renaud was een journalist. Hij was ook een documentairemaker… Niet alleen zegt de politiechef in Kiev dat de schutters Russen waren, maar ook andere journalisten in dat konvooi—die het overleefden—zeggen dat de Russen schoten.”

Meduza start crowdfundingsactie
Meduza, een Russisch platform voor onafhankelijke journalistiek, heeft in twee weken tijd 30.000 betalende leden verloren omdat westerse betaaldiensten door de sancties niet meer werken in Rusland. De meeste medewerkers van Meduza zijn het land uit gevlucht en proberen vanuit Riga, de hoofdstad van Letland de Russen en de wereld op de hoogte kunnen houden van de oorlog in Oekraïne. Ze zijn een internationale crowdfundingsactie gestart die wordt gesteund door verschillende Nederlandse en internationale journalistieke publicaties.

Internationaal is er in twee weken tijd al ruim vier miljoen Amerikaanse dollar opgehaald om onafhankelijke Oekraïense media te ondersteunen, meldt Nieman Lab. Van het geld dat is opgehaald aan GoFundMe-campagnes en directe donaties, is ongeveer 1,5 miljoen dollar voor de Kiev Independent en 2,5 miljoen dollar voor Ukrainska Pravda, de oudste en grootste digitale media-organisatie in het land, online omroep Hromadske, het zakelijk Liga.net, de onderzoeksredactie Slidstvo, Zaborona, bekend om zijn diepgravende journalistiek en desinformatie-waakhond Detector Media.