Kiểm soát nội bộ

Kiểm soát nội bộ

(Internal control)

là quá trình được thực hiện bởi Hội đồng quản trị, nhà quản lý và nhân viên khác và được thiết lập nhằm cung cấp một sự bảo đảm hợp lý để đạt được những mục tiêu của đơn vị như:

– Tính hữu hiệu và hiệu quả kinh doanh;

– Sự trung thực và tính đáng tin cậy của Báo cáo tài chính (BCTC);

– Sự tuân thủ luật và qui định hiện hành.

Khái niệm Kiểm soát nội bộ (KSNB) cũng có thể được hiểu tương đồngvới khái niệm hệ thống kiểm soát nội bộ.

Để thấy rõ hơn Hệ thống KSNB, các nội dung cơ bản cần được hiểu như sau:

Kiểm soát nội bộ là một quá trình: bao gồm một chuỗi các hoạt động kiểm soát hiện diện ở mọi bộ phận trong đơn vị và được kết hợp với nhau thành một thể thống nhất. Quá trình kiểm soát là phương tiện để giúp đơn vị đạt được các mục tiêu của mình.

Kiểm soát nội bộ được thiết kế và vận hành bởi con người: chính con người định ra mục tiêu, thiết lập cơ chế kiểm soát ở mọi nơi và vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ.

Kiểm soát nội bộ cung cấp một sự đảm bảo hợp lý: kiểm soát nội bộ có thể ngăn chặn và phát hiện những sai phạm nhưng không thể đảm bảo là chúng không bao giờ xảy ra. Hơn nữa, một nguyên tắc cơ bản trong việc đưa ra quyết định quản lý là chi phí cho quá trình kiểm soát không thể vượt quá lợi ích mà nó mang lại. Vì thế kiểm soát nội bộ chỉ có thể đảm bảo một cách hợp lý là các mục tiêu sẽ được thực hiện chứ không phải đảm bảo tuyệt đối.

Các mục tiêu của kiểm soát nội bộ: mục tiêu của hệ thống kiểm soát nội bộ rất rộng, chúng bao trùm lên mọi mặt hoạt động và có ý nghĩa quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của đơn vị. Đó là:

Đối với báo cáo tài chính, kiểm soát nội bộ phải đảm bảo về tính trung thực và đáng tin cậy (người quản lý đơn vị phải có trách nhiệm lập báo cáo tài chính phù hợp với chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành);

Đối với tính tuân thủ, kiểm soát nội bộ trước hết phải đảm bảo hợp lý việc chấp hành luật pháp và các quy định. Kiểm soát nội bộ còn phải hướng mọi thành viên trong đơn vị vào việc tuân thủ các chính sách, quy định nội bộ của đơn vị nhằm bảo đảm đạt được những mục tiêu của đơn vị.

Đối với mục tiêu sự hữu hiệu và hiệu quả của các hoạt động, kiểm soát nội bộ giúp đơn vị bảo vệ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, bảo mật thông tin, nâng cao uy tín, mở rộng thị phần, thực hiện các chiến lược kinh doanh của đơn vị.

Có thể hiểu một cách ngắn gọn: KSNB là toàn bộ các biện pháp của nhà quản lý nhằm đảm bảo các mục tiêu của đơn vị được thực hiện.

Ví dụ: bản quy định giờ giấc làm việc của bộ phận văn phòng cũng là một phần của hệ thống KSNB.