Khởi tố vụ án hình sự là gì? (Cập nhật 2023)

Khởi tố vụ án hình sự là gì? Đây là một giai đoạn trong quá trình tố tụng hình sự, được thực hiện bởi cơ quan có thẩm quyền khi xác định có dấu hiệu tội phạm. Trong bài viết sau đây hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cụ thể về khái niệm khởi tố vụ án hình sự là gì? Đồng thời, chúng ta cũng sẽ tìm hiểu về một số quy định của pháp luật liên quan đến khởi tố vụ án hình sự. Mời các bạn cùng theo dõi.

1. Khởi tố vụ án hình sự là gì?

Khởi tố một khái niệm pháp lý được sử dụng trong pháp luật hình sự. Có thể hiểu khởi tố là giai đoạn đầu tiên trong tố tụng hình sự, trong giai đoạn này cơ quan tư pháp hình sự sẽ tiến hành điều tra và xác định các dấu hiệu của tội phạm trong việc thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội. Từ đó mà cơ quan có thẩm quyền ban hành quyết định về việc khởi tố hoặc không khởi tố vụ án hình sự đối với hành vi này.

Theo đó, có thể xác định thời điểm khởi tố vụ án hình sự là khi xác định có dấu hiệu tội phạm do cá nhân, pháp nhân thực hiện thì cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự theo quy định.

2. Căn cứ khởi tố vụ án hình sự

Căn cứ tại Điều 143 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì chỉ được khởi tố vụ án khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm dựa trên những căn cứ sau:

• Tố giác của cá nhân;

• Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân;

• Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng;

• Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước;

• Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm;

• Người phạm tội tự thú.

3. Căn cứ không khởi tố vụ án hình sự

Đồng thời, không được khởi tố vụ án hình sự khi có một trong các căn cứ sau:

• Không có sự việc phạm tội

• Hành vi không cấu thành tội phạm;

• Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;

• Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;

• Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;

• Tội phạm đã được đại xá;

• Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;

• Tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại không yêu cầu khởi tố.

4. Thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự

Thẩm quyền ra quyết định khởi tố vụ án hình sự thuộc về 04 cơ quan sau đây:

• Cơ quan điều tra quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với tất cả vụ việc có dấu hiệu tội phạm, trừ những vụ việc do cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, Viện kiểm sát, Hội đồng xét xử đang thụ lý, giải quyết theo quy định;

• Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra ra quyết định khởi tố vụ án hình sự trong các trường hợp theo quy định;

• Viện kiểm sát ra quyết định khởi tố vụ án hình sự trong các trường hợp sau:

+ Viện kiểm sát hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra;

+ Viện kiểm sát trực tiếp giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố;

+ Viện kiểm sát trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc theo yêu cầu khởi tố của Hội đồng xét xử.

• Hội đồng xét xử ra quyết định khởi tố hoặc yêu cầu Viện kiểm sát khởi tố vụ án hình sự nếu qua việc xét xử tại phiên tòa mà phát hiện có việc bỏ lọt tội phạm.

Đặc biệt, chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 Bộ luật hình sự 2015 khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết (Khoản 1 Điều 155 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015).

Trên đây là một số thông tin liên quan nhằm tìm hiểu về khởi tố vụ án hình sự là gì. Hy vọng đây là những thông tin bổ ích đối với bạn. Nếu bạn còn có bất kỳ thắc mắc gì về vấn đề khởi tố vụ án hình sự là gì hoặc cần hỗ trợ tư vấn pháp lý, sử dụng các dịch vụ pháp lý khác từ Công ty Luật ACC, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà công ty mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.

• Email:

  [email protected]

• Hotline:

  1900 3330

• Zalo:

  084 696 7979

5/5 – (3922 bình chọn)

✅ Dịch vụ thành lập công ty
⭕ ACC cung cấp dịch vụ thành lập công ty/ thành lập doanh nghiệp trọn vẹn chuyên nghiệp đến quý khách hàng toàn quốc

✅ Đăng ký giấy phép kinh doanh
⭐ Thủ tục bắt buộc phải thực hiện để cá nhân, tổ chức được phép tiến hành hoạt động kinh doanh của mình

✅ Dịch vụ ly hôn
⭕ Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn ly hôn, chúng tôi tin tưởng rằng có thể hỗ trợ và giúp đỡ bạn

✅ Dịch vụ kế toán
⭐ Với trình độ chuyên môn rất cao về kế toán và thuế sẽ đảm bảo thực hiện báo cáo đúng quy định pháp luật

✅ Dịch vụ kiểm toán
⭕ Đảm bảo cung cấp chất lượng dịch vụ tốt và đưa ra những giải pháp cho doanh nghiệp để tối ưu hoạt động sản xuất kinh doanh hay các hoạt động khác

✅ Dịch vụ làm hộ chiếu
⭕ Giúp bạn rút ngắn thời gian nhận hộ chiếu, hỗ trợ khách hàng các dịch vụ liên quan và cam kết bảo mật thông tin