Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây Sachi
Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây Sachi
Vài năm trở lại đây cây Sachi đã trở thành cây trồng đang mang lại hiệu quả kinh tế cho một số hộ dân canh tác. Cây Sachi rất dễ trồng và có thể trở thành loài cây công nghiệp quý giúp nhiều hộ nông dân có thể nâng cao thu nhập. Loại dầu từ cây Sacha inchi rất tốt và an toàn chỉ cần ép bàng phương pháp thủ công là có thể sử dụng ngay (làm thức ăn bổ sung dinh dưỡng cho tất cả mọi người,…) mà không cần qua bất kỳ một khâu chế biến nào khác
Cây Sachi là cây thân leo, ra hoa đậu trái sớm, sau khi trồng 4-5 tháng cây sẽ ra hoa đậu trái, sau khi trồng được 7-8 tháng cho thu hoạch. Cây có tính chịu hạn, không chịu úng, thích hợp đất thoát nước tốt, cao ráo. Để hỗ trợ hộ tăng hiệu quả khi trồng cây Sachi, xin chia sẻ đến bà con quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Sachi cụ thể như sau:
1. Chuẩn bị cây giống:
Cây giống được tạo ra theo quy trình nhân giống invitro, sau đó ra bầu cây con được chăm sóc trong nhà lưới. Khi cây được 30-40 ngày tuổi, đạt tiêu chuẩn thì đem đi trồng. Ngoài ra, cây giống có thể gieo bằng hạt nhưng cần chú ý chọn hạt tốt (vì các hạt có dầu thường sớm mất khả năng nảy mầm).
Hình ảnh cây giống
2. Đất trồng và chuẩn bị đất trước khi trồng:
Đất trồng: Sachi có thể trồng trên nhiều loại đất như đất đỏ bazan, đất xám, đất thịt pha cát, đất phù sa cổ, đất phù sa ven sông, pH từ 4,5-6,5, chủ động được tưới tiêu.
Đất trước khi trồng phải được làm sạch cỏ dại, xử lý đất trước khi trồng bằng vôi bột, chế phẩm vi sinh. Làm đất tơi xốp, lên luống cao 30cm cho dễ thoát nước
3. Mật độ trồng:
Trồng ở đất cao cần đào hố 30 x 30 x 30cm, trồng ở đất thấp, trũng cần đắp mô cao 30cm, lên luống, xẻ rãnh sâu 30 – 40 cm.
Đất tốt nên trồng thưa, 2.5m x 3m, mật độ khoảng 1000-1200 cây/ha; đất xấu nên trồng dầy 2.5m x 2.5m, mật độ 1500-1600 cây/ha.
Trồng 02 cây/ hốc
4. Làm giàn:
Giàn theo kiểu hình chữ T hoặc chữ I, có thể làm bằng tre, bê tông, thép, gỗ (đường kính 12-15cm), dài 2.2 – 2.4m, chôn sâu 40 – 50cm, giàn cao khoảng 1.7-1.8m để dễ chăm sóc và thu hoạch. Căng 3 hàng dây kẽm hay lưới cước, mỗi hàng cách nhau 0.5m để dây bò lên giàn.
Làm giàn:
+ Giàn hình chữ T: Bên trên cọc từ trên xuống dưới cứ cách 50 – 70 cm căng lưới hoặc thanh ngang để làm giá đỡ cho cây leo.
+ Giàn chứ I: Cách làm như hình chữ T nhưng không thiết kế dây ngang, thanh ngang.
+ Giàn truyền thống: Có thể tận dụng các vật liệu tự có để làm gian trồng, hậu như không cần thiết kế.
+ Có thể tận dụng các trụ cột trồng cây tiêu để trồng cây Sachi.
Hình: trụ, giàn cho cây leo.
5. Phân bón:
– Bón lót trước khi trồng 15-20 ngày: 10-15 kg phân hữu cơ oai mục + 0.3kg super lân + 0.5 kg Vôi bột/ hốc cây.
– Bón thúc từ cây con đến ra hoa đậu trái: tưới phân ure loãng 20gr/20lit nước, 10 ngày tưới 01 lần
– Bón thúc khi cây trưởng thành: bón 0.2-0.3kg/ gốc loại NPK 15-15-5 , 02 tháng bón 01 lần.
Thời điểm bón phân thường vào đầu và cuối mùa mưa
6. Cách trồng:
Cách trồng: Đào hố kích thước 30x30x30cm tại vị trí đã xác định, dùng lớp đất mặt trộn đều lượng phân bón lót, dùng dao sắc rạch bỏ bầu nilon đặt cây giữa hố lấp đất kín mặt bầu tạo vồng cao hơn mặt đất 3-5cm nén nhẹ rồi tưới nước cho cây.
Cắt tỉa, tạo tán: Cây cao 130-150 cm chưa phân cành, tiến hành bấm ngọn, cắt những ngọn dài và nhỏ, cắt những nhánh vô hiệu, cành tăm không cho quả. Hủy bỏ những cành cây bị bệnh. Từ năm thứ hai trở đi tiến hành cắt tỉa vào tháng 5, tháng 11.
7. Kỹ thuật chăm sóc:
Trồng dặm: Thường xuyên thăm vườn nếu cây chết trồng bổ sung để đảm bảo mật độ.
Đưa cây lên giàn: Những ngọn cây không leo lên cọc và giàn thì dùng dây mềm cố định phần ngọn vào cọc và giàn. Thao tác cần nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương cây.
Làm cỏ: Kiểm soát cỏ bằng cách cắt bằng lưỡi hái, nhổ bằng tay hoặc máy cắt cỏ; có thể để lại gốc cỏ tránh xói mòn rửa trôi trên đất dốc, nếu có điều kiện ta nên trồng cỏ lá lạc bên dưới.
Tưới nước: Tùy vào điều kiện thời tiết để tưới nước đủ ẩm cho cây. Sau trồng nên tưới 3-4 lần/tuần. Khi cây trưởng thành tưới 1-2 lần/tuần trong suốt mùa khô.
Bón phân: Bổ sung phân hữu cơ vi sinh 1-2 lần/ tháng, lượng bón từ 0,2-2,5 kg/cây.
6. Phòng trừ sâu bệnh hại:
Sâu bệnh chủ yếu trên cây Sachi lầ tuyến trùng gây hại rễ, nấm gây thối rễ, sâu đục than. Sử dụng nấm xanh thiên địch phun lên tán lá, tưới gốc sản phẩm Trichoderma sp 2-3 tháng/lần.
7. Thu hoạch và bảo quản:
Khi quả chuyển sang màu nâu và tách vỏ ngoài thì tiến hành thu hoạch những quả vẫn còn trên cây. Không hái quả xanh, mốc, quả đã rụng. Có thể phơi dưới ánh nắng mặt trời hoặc sấy khô tới độ ẩm 10-15%. Không trộn lẫn những quả thu hoạch từ trước với những quả mới thu hoạch. Bảo quản hạt trong bao dứa, để trong kho thoáng khí, tránh ẩm mốc.
Hình: quả Sachi chuyển màu nâu và tách vỏ