Hướng dẫn giải toán lớp 4 chuyên đề trung bình cộng

Ngày đăng: 19/09/2018

Dạng toán “Tìm số trung bình cộng” là dạng bài tập cơ bản thường gặp trong chương trình Toán lớp 4. Đây cũng là mảng kiến thức thường xuyên xuất hiện trong các bài thi giữa kì, cuối kì I của các con. Việc giải dạng toán này không quá khó nếu các con nắm được quy tắc, phương pháp cũng như kĩ năng làm bài. Chuyên đề của thầy Nguyễn Thành Long – giáo viên Toán hàng đầu của Hệ thống giáo dục Vinastudy dưới đây sẽ cung cấp những kiến thức đầy đủ và chính xác nhất giúp các con chinh phục dạng toán này. Các con hãy cùng thầy tìm hiểu chuyên đề này nhé!

Kiến thức cần nhớ:

Trung bình cộng = tổng các số : số các số hạng

Trung bình cộng của dãy số cách đều = (số đầu + số cuối) : 2

Các dạng bài tập:

Dạng 1. Các bài toán về trung bình cộng cơ bản.

Ví dụ 1. Khối lớp Bốn có 3 lớp: Lớp 4A có 28 học sinh, lớp 4B có 33 học sinh, lớp 4C có 35 học sinh. Hỏi trung bình mỗi lớp có bao nhiêu học sinh.

Bài giải:

Trung bình mỗi lớp có số học sinh là:

(28 + 33 + 35) : 3 = 32 (học sinh)

Đáp số: 32 học sinh

Ví dụ 2. Trung bình cộng của số thứ nhất và số thứ hai là 39. Trung bình cộng của số thứ hai và số thứ ba là 30. Trung bình cộng của số thứ nhất và số thứ ba là 36. Tìm ba số đó.

Bài giải:

Tổng của số thứ nhất và số thứ hai là:

39 x 2 = 78

Tổng của số thứ hai và số thứ ba là:

30 x 2 = 60

Tổng của số thứ nhất và số thứ ba là:

36 x 2 = 72

2 lần tổng của ba số là:

78 + 60 + 72 = 210

Tổng của ba số là:

210 : 2 = 105

Số thứ nhất là:

105 – 60 = 45

Số thứ hai là:

78 – 45 = 33

Số thứ ba là:

72 – 45 = 27

Đáp số: số thứ nhất: 45

Số thứ hai: 33

Số thứ ba: 27

Anh chị phụ huynh và các em học sinh có thể tham khảo nội dung bài giảng liên quan đến “Các bài toán trung bình cộng cơ bản” tại link:

Toán cơ bản lớp 4: Tìm số trung bình cộng

Toán nâng cao lớp 4: Bài toán trung bình cộng

Toán tư duy và bồi dưỡng HSG lớp 4: Tìm số trung bình cộng

Ôn và luyện toán 4- thi giữa kì và cuối kì I: Bài toán trung bình cộng

Dạng 2: Trung bình cộng của dãy số cách đều

Ví dụ 1: Tìm trung bình cộng của các dãy số sau:

a, 1, 2, 3, 4, 5, …….., 99, 100, 101

Bài giải:

Dãy số: 1, 2, 3, 4, 5, …….., 99, 100, 101 là dãy số cách đều

Trung bình cộng của dãy số trên là:

(1 + 101) : 2 = 51

Đáp số: 51

b, 1, 5, 9, 13, ….., 241, 245

Dãy số: 1, 5, 9, 13, ….., 241, 245 là dãy số cách đều

Trung bình cộng của dãy số trên là:

(1 + 245) : 2 = 123

Đáp số: 123

Ví dụ 2. Tìm số trung bình cộng của tất cả các số chẵn từ 2 đến 98.

Bài giải:

Trung bình cộng của tất cả các số chẵn từ 2 đến 98 là:

(2 + 98) : 2 = 50

Đáp số: 50

Ví dụ 3. Tìm ba số tự nhiên, biết hai số liền nhau hơn kém nhau 70 đơn vị và trung bình cộng của ba số đó là 140.

Bài giải:

3 số cần tìm là: a, a + 70, a + 140

Trung bình cộng là:

(a + a + 140) : 2 = 140

2 x a + 140 = 140 x 2

2 x a + 140 = 280

2 x a = 280 – 140

2 x a = 140

a = 140 : 2

a = 70

Vậy 3 số cần tìm là: 70 ; 140; 280

Anh chị phụ huynh và các em học sinh có thể tham khảo thêm bài giảng “Trung bình cộng của dãy số cách đều” tại link:

Toán nâng cao lớp 4: Trung bình cộng của dãy số cách đều

Toán tư duy và bồi dưỡng HSG lớp 4: Trung bình cộng của dãy số cách đều

Dạng 3. Dạng toán ít hơn , nhiều hơn hoặc bằng trung bình cộng:

3.1. Bằng trung bình cộng

Ví dụ 1. An có 24 cái kẹo. Bình có 28 cái kẹo. Cường có số cái kẹo bằng trung bình cộng của 3 bạn. Hỏi Cường có bao nhiêu cái kẹo?

Bài giải:

2 lần trung bình cộng là:

24 + 28 = 52 (cái kẹo)

Số kẹo của Cường là:

52 : 2 = 26 (cái kẹo)

Đáp số: 26 cái kẹo

Anh chị phụ huynh và các em học sinh có thể tham khảo thêm bài giảng “Bài toán bằng trung bình cộng” tại link:

Ôn và luyện toán 4 – thi giữa kì và cuối kì I: Bài toán bằng trung bình cộng

3.2. Nhiều hơn trung bình cộng

Ví dụ 1. An có 18 viên bi, Bình có 16 viên bi, Hùng có số viên bi nhiều hơn trung bình cộng số bi của ba bạn là 2 viên. Hỏi Hùng có bao nhiêu viên bi.

Bài giải:

2 lần trung bình cộng số bi của ba bạn là:

18 + 16 + 2 = 36 (viên bi)

Trung bình cộng số bi của ba bạn là:

36 : 2 = 18 (viên bi)

Số bi của Hùng là:

18 + 2 = 20 (viên bi)

Đáp số: 20 viên bi

Anh chị phụ huynh và các em học sinh có thể tham khảo thêm bài giảng “Bài toán nhiều hơn trung bình cộng” tại link:

Ôn và luyện toán 4 – thi giữa kì và cuối kì I: Bài toán nhiều hơn trung bình cộng

3.3. Ít hơn trung bình cộng

Ví dụ 1. An có 120 quyển vở, Bình có 78 quyển vở. Lan có số quyển vở kém trung bình cộng của ba bạn là 16 quyển. Hỏi Lan có bao nhiêu quyển vở.

Bài giải:

2 lần trung bình cộng số vở của ba bạn là:

120 + 78 – 16 = 182 (quyển vở)

Trung bình cộng số vở của ba bạn là:

182 : 2 = 91 (quyển vở)

Số vở của Lan là:

91 – 16 = 75 (quyển vở)

Đáp số: 75 quyển vở

Anh chị phụ huynh và các em học sinh có thể tham khảo thêm bài giảng “Bài toán ít hơn trung bình cộng” tại link:

Ôn và luyện toán 4 – thi giữa kì và cuối kì I: Bài toán ít hơn trung bình cộng

Toán tư duy và bồi dưỡng HSG lớp 4: Dạng toán ít hơn/nhiều hơn/bằng trung bình cộng

Dạng 4. Trung bình cộng trong bài toán tính tuổi

Ví dụ 1. Trung bình cộng số tuổi của bố, mẹ và Hoa là 30 tuổi. Nếu không tính tuổi bố thì trung bình cộng số tuổi của mẹ và Hoa là 24. Hỏi bố Hoa bao nhiêu tuổi.

Bài giải:

Tổng số tuổi của ba người là:

30 x 3 = 90 (tuổi)

Tổng số tuổi của mẹ và Hoa là:

24 x 2 = 48 (tuổi)

Tuổi của bố Hoa là:

90 – 48 = 42 (tuổi)

Đáp số: 42 tuổi

Để tham khảo thêm bài giảng cũng như bài tập về dạng này, anh chị phụ huynh và các em học sinh click vào link:

Toán tư duy và bồi dưỡng HSG lớp 4: Trung bình cộng trong bài toán tính tuổi

Trên đây là những kiến thức và dạng bài tập quan trong nhất trong dạng toán “Chuyên đề trung bình cộng” của chương trình Toán 4. Nếu các con có bất kì thắc mắc hay đóng góp nào cho bài giảng của thầy cô, đừng ngần ngại liên hệ với thầy cô nhé!

Để giúp các con củng cố và mở rộng kiến thức về các phép toán, VinaStudy còn xây dựng một số bài giảng, bài thi thử như:

Bài giảng học thử về tìm số trung bình cộng:

Bài thi thử online về tìm số trung bình cộng:

Bài thi thử online về tìm số trung bình cộng – đề số 1

Bài thi thử online về tìm số trung bình cộng – đề số 2

Bài thi thử online về tìm số trung bình cộng – đề số 3

Ngoài ra, VinaStudy còn có các khóa học giúp các con học sinh lớp 4 mở rộng, nâng cao kiến thức Toán của mình như:

Khóa học cơ bản, bám sát sách giáo khoa

Khóa nâng cao

Khóa bồi dưỡng học sinh giỏi

Khóa ôn luyện Violympic

Khóa ôn và luyện toán 4 – thi giữa kì và cuối kì I