Hợp đồng kinh tế là gì? Hợp đồng kinh tế bị đơn phương chấm dứt trong các trường hợp nào?

Hợp đồng kinh tế là một khái niệm chắc hẳn không còn xa lạ đối với mọi người. Vậy hợp đồng kinh tế là gì? Hợp đồng kinh tế có thể bị đơn phương chấm dứt trong các trường hợp nào? Hãy cùng NPLaw tìm hiểu các vấn đề trên theo quy định của pháp luật thông qua bài viết dưới đây.

Pháp luật hiện hành không quy định về khái niệm của hợp đồng kinh tế. Tuy nhiên, dựa vào bản chất của hợp đồng có thể hiểu hợp đồng kinh tế là sự thoả thuận bằng văn bản, tài liệu giao dịch giữa các bên ký kết về việc thực hiện công việc sản xuất trao đổi hàng hoá, dịch vụ, nghiên cứu ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật và các thoả thuận khác có mục đích kinh doanh với sự quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của mỗi bên để xây dựng và thực hiện kế hoạch của mình.

Khái niệm hợp đồng kinh tế

Đơn phương chấm dứt hợp đồng là trường hợp một bên trong quan hệ hợp đồng chấm dứt việc thực hiện hợp đồng mà không cần phải thoả thuận đối với bên kia, không cần phải được sự đồng ý của bên còn lại trong quan hệ hợp đồng đối với các trường hợp mà theo quy định của pháp luật đối với từng lĩnh vực.

Đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế diễn ra khá phổ biến

Đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế có thể hiểu là trường hợp một bên tham gia trong quan hệ hợp đồng muốn chấm dứt việc thực hiện hợp đồng mà không cần phải thoả thuận, không cần được sự đồng ý của bên còn lại trong quan hệ hợp đồng mà theo pháp luật dân sự, luật thương mại và các văn bản liên quan đến hợp đồng kinh tế khác đã quy định.

Theo quy định tại Điều 428 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về các trường hợp đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng. Theo quy định này thì hợp đồng nói chung và hợp đồng kinh tế nói riêng có thể bị đơn phương chấm dứt trong trường hợp sau đây:

• Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.

Trường hợp được đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế

Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng được hiểu là việc không thực hiện đúng nghĩa vụ của một bên đến mức làm cho bên kia không đạt được mục đích của việc giao kết hợp đồng.

Như vậy, một bên có thể đơn phương chấm dứt việc thực hiện hợp đồng kinh tế trong các trường hợp như một bên vi phạm nghiêm trọng các điều khoản đã thoả thuận trong hợp đồng; theo như sự thoả thuận của các bên về trường hợp chấm dứt hợp đồng hoặc trường hợp pháp luật có quy định khác. 

Theo quy định của pháp luật, khi một bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng kinh tế thì: “Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc chấm dứt hợp đồng, nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì phải bồi thường”.

Như vậy, khi một bên trong quan hệ hợp đồng thực hiện việc đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế thì bắt buộc phải báo ngay cho bên còn lại biết. Nếu việc không thông báo việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gây thiệt hại cho bên còn lại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật về dân sự.

Khi nào thì hợp đồng sẽ bị chấm dứt trong trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế?

Theo quy định tại Điều 428 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì hợp đồng kinh tế sẽ được chấm dứt vào thời điểm:

• Khi hợp đồng bị đơn phương chấm dứt thực hiện thì hợp đồng chấm dứt kể từ thời điểm bên kia nhận được thông báo chấm dứt. Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ, trừ thoả thuận về phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại và thoả thuận về giải quyết tranh chấp. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán phần nghĩa vụ đã thực hiện.

• Bên bị thiệt hại do hành vi không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng của bên kia được bồi thường.

Cần thông báo ngay khi đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế

Theo quy định trên thì hợp đồng kinh tế sẽ được chấm dứt kể từ thời điểm mà bên còn lại nhận được thông báo về việc chấm dứt hợp đồng. Khi đó thì các bên không phải tiếp tục thực hiện hợp đồng nữa trừ các thoả thuận về phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại của bên vi phạm đối với bên bị vi phạm và thoả thuận về giải quyết tranh chấp,…

Một số giải đáp về đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế:

Câu hỏi 1. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng kinh tế phải báo cho bên còn lại biết trong thời hạn bao nhiêu ngày?

Trả lời: Theo quy định của pháp luật hiện hành thì khi đơn phương chấm dứt hợp đồng kinh tế thì bên đơn phương chấm dứt hợp đồng phải thông báo ngay cho bên còn lại biết về việc chấm dứt hợp đồng. Như vậy, phải thông báo ngay cho bên còn lại biết về việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng kinh tế, nếu không thông báo mà gây thiệt hại cho bên còn lại thì phải bồi thường.

Câu hỏi 2. Tôi đang trong thời gian thực hiện hợp đồng kinh tế nhưng giờ tôi không muốn thực hiện nữa thì tôi có thể đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng kinh tế được hay không, và tôi có phải bồi thường thiệt hại hay không?

Trả lời: Theo quy định của pháp luật thì một bên chỉ có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng kinh tế và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định khác. Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng được hiểu là việc không thực hiện đúng nghĩa vụ của một bên đến mức làm cho bên kia không đạt được mục đích của việc giao kết hợp đồng. 

Trường hợp không muốn thực hiện nữa mà đơn phương chấm dứt hợp đồng được xem là không có căn cứ theo quy định của pháp luật, theo đó bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng được xác định là bên vi phạm nghĩa vụ và phải thực hiện việc bồi thường thiệt hại cho bên còn lại theo quy định của pháp luật dân sự về hành vi đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng trái pháp luật.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Hãng luật NPLaw về trường hợp đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng kinh tế. Để biết thêm thông tin cũng như các quy định của pháp luật quy định về trường hợp này, quý khách có nhu cầu xin hãy liên hệ ngay với NPLaw để được giải đáp thắc mắc. Trân trọng.

Công ty Luật TNHH Ngọc Phú – Hãng luật NPLaw

Trụ sở chính: 139H4 Lý Chính Thắng, phường Võ Thị Sáu, quận 3, TP. Hồ Chí Minh

Chi nhánh Hà Nội: Tầng 10, Tòa nhà Ford Thăng Long, 105 Láng Hạ, Quận Đống Đa, Hà Nội.

Chi nhánh Nha Trang: Số 3M, tầng trệt chung cư CT2, khu đô thị VCN Phước Hải, đường Tố Hữu, phường Phước Hải, TP.Nha Trang, Khánh Hòa.

Hotline: 0913449968

Email: [email protected]