Giáo viên dạy kỹ năng sống là gì

Bốn trụ cột của giáo dục thế kỷ 21 là: Học để biết, học để biết làm, học để chung sống và học để tự khẳng định bản thân (Learn to know, learn to do, learn to live together, learn to be) đã buộc ngành giáo dục, các nhà trường, phụ huynh học sinh và các em nghĩ đến bổ sung cho mình mảng học để biết làm, học để chung sống và học để tự khẳng định, còn việc học để biết, hình như đã tạm ổn, nếu không nói là làm hơi quá mức cần thiết.

Con người thành đạt phải có những kỹ năng sống cần thiết. Thực tế cho thấy, những học sinh chỉ học giỏi các môn học trong nhà trường, thi đỗ điểm cao, nhưng không có kỹ năng sống, cũng khó thành công trong sự nghiệp cũng như cuộc sống cá nhân sau này.

Kỹ năng sống (life skills) là những kỹ năng tâm lý xã hội, giúp con người ta đối mặt với những thách thức, khó khăn trong cuộc sống, vượt lên làm chủ bản thân, đạt thành tựu cao trong mọi lĩnh vực, sống tốt và hạnh phúc.

Có hàng trăm kỹ năng sống khác nhau, được phân chia thành 3 nhóm lớn: Nhóm kỹ năng nhận thức và quản lý bản thân; nhóm kỹ năng giao tiếp xã hội và nhóm kỹ năng tư duy làm việc.

Trong nhóm kỹ năng nhận thức và quản lý bản thân (self cognition & management skills) lại bao gồm nhiều kỹ năng khác nhau như kỹ năng nhận thức bản thân (tự nhận thức); kỹ năng xác định giá trị; kỹ năng lập mục tiêu kế hoạch sống; kỹ năng xác định điểm mạnh điểm yếu cơ hội thách thức; kỹ năng quản lý cảm xúc phòng tránh căng thẳng; kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng quản lý tài chính, kỹ năng giải quyết vấn đề

Nhóm kỹ năng giao tiếp xã hội là những kỹ năng giúp người ta tương tác tốt với người khác trong mọi hoàn cảnh. Nhóm này bao gồm các kỹ năng: giao tiếp, lắng nghe, đồng cảm, tôn trọng, đối thoại, giải quyết bất đồng, giải quyết mâu thuẫn xử lý khủng hoảng, kỹ năng thương lượng, đàm phản, kỹ năng đoàn kết hợp tác làm việc nhóm, kỹ năng tìm kiếm sự trợ giúp

Nhóm kỹ năng tư duy làm việc rất quan trọng. Chúng bao gồm các kỹ năng như tư duy tích cực, tư duy có phê phán tư duy phản biện, tư duy sáng tạo, kỹ năng lập kế hoạch, kỹ năng trình bày, báo cáo, kỹ năng sử dụng sơ đồ tư duy

Việc triển khai dạy kỹ năng sống cho học sinh trong các trường học hiện nay gặp muôn vàn khó khăn, trong đó có vấn đề Ai dạy và Dạy như thế nào. Mặc dù Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng có chủ trương, những gợi ý, tập huấn về công tác này, tuy nhiên nhiều giáo viên vẫn trong tình trạng Chẳng biết dạy thế nào cho nó khỏi giống với những bài dạy đạo đức, giáo dục công dân hay những giờ thuyết trình, thuyết giảng về lẽ sống.

Hơn chục năm lại đây, Công ty TNHH Tư vấn tâm lý Đào tạo phát triển cá nhân và cộng đồng đã phối hợp với các tổ chức Phi chính phủ (NGO non goverment organization), các Sở Giáo dục, các phòng giáo dục và một số nhà trường tổ chức rất nhiều khóa đào tạo giáo viên dạy kỹ năng sống cho học sinh.

Nội dung các khóa học gồm 3 phần:

Phần thứ nhất: Những vấn đề cơ bản về kỹ năng sống và giáo dục kỹ năng sống.

• Khái niệm, phân loại, tầm quan trọng của kỹ năng sống và giáo dục kỹ năng sống.

• Bản chất của giáo dục kỹ năng sống, sự khác biệt giữa dạy học văn hóa với giáo dục kỹ năng sống.

• Những con đường giáo dục kỹ năng sống, phương pháp, kỹ thuật tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống

Phần thứ hai: Nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh theo lứa tuổi và cấp học:

• Giới thiệu chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh của một số nước trên thế giới.

• Giới thiệu một số chương trình (chủ yếu là tự biên) giáo dục kỹ năng sống cho học sinh lứa tuổi tiểu học, THCS, THPT.

• Hướng dẫn soạn giáo án, tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng sống.

Phần thứ ba: Thực hành xây dựng chương trình, soạn giáo án, lên lớp dạy học sinh các kỹ năng sống cụ thể.

Công ty TNHH tư vấn tâm lý Đào tạo phát triển cá nhân & cộng đồng (PSYCONSUL CO., LTD) sẵn sàng hợp tác với các tổ chức, đơn vị, cơ quan, trường học triển khai đào tạo giáo viên dạy kỹ năng sống với nhiều hình thức phong phú, tiện lợi, thực tế và hiệu quả.

Một số hình ảnh các lớp đào tạo giáo viên dạy kỹ năng sống cho trẻ em (TOT training course for teachers of life skill education).