Dự án phòng, chống bệnh tim mạch – Chương trình mục tiêu Quốc gia về y tế

12/28/2018  00:00

Tác giả: PGS.TS.Nguyễn Thị Bạch Yến – Viện Tim mạch – Bệnh viện Bạch Mai.

Huyết áp là gì?

Huyết áp là áp lực máu ở trong lòng động mạch góp phần giúp cho máu được luân chuyển trong động mạch tới các mô và cơ quan. Chúng ta quan tâm tới 2 chỉ số quan trọng là: Huyết áp tối đa (còn gọi là huyết áp tâm thu) là do lực co bóp của tim tạo nên. Huyết áp tối thiểu (còn gọi là huyết áp tâm trương) là do trương lực thành mạch tạo nên (và trong thời kỳ tim giãn – tâm trương). Huyết áp bị ảnh hưởng bởi tim (sức co bóp và nhịp đập); độ quánh của máu; thể tích máu lưu thông và bản thân thành mạch (sức đàn hồi).

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, huyết áp bình thường đo ở cánh tay là ≤ 120/80mmhg. Huyết áp có đặc điểm là thay đổi theo thời gian, trạng thái tâm sinh lý và một số yếu tố khác….

Thế nào là tăng huyết áp?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tăng huyết áp khi huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg.

Tăng huyết áp (THA) đang trở thành một vấn đề thời sự vì sự gia tăng nhanh chóng của căn bệnh này trong cộng đồng. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)  năm 2000 có khoảng 1 tỷ người trên thế giới bị Tăng huyết áp và có tới 7.5 triệu người tử vong do nguyên nhân trực tiếp là Tăng huyết áp trên toàn cầu.

Nhưng một điều đáng lưu tâm hơn là tỷ lệ  người bị THA vẫn đang tiếp tục gia tăng một cách nhanh chóng đặc biệt  ở cả các nước đang phát triển thuộc châu Á, châu Phi. Dự báo đến năm 2025 có khoảng 1,5 tỷ người trên thế giới bị THA

Ngay ở Việt Nam, theo một điều tra năm 2008 của Viện Tim mạch Việt Nam tại 8 tỉnh/thành phố của nước ta thì tỷ lệ THA của những người từ 25 tuổi trở lên là 25,1%. Tuy nhiên điều tra gần đây nhất, năm 2015 cũng tại 8 tỉnh trên thì tỷ lệ THA đã là trên 47%, trong đó có tỷ lệ cao ( khoảng hơn một  nửa số THA này là THA độ 1).

Một điều đáng quan tâm nữa là chỉ khoảng một nửa trong số người bị Tăng huyết áp biết mình bị bệnh, và trong số biết bị bệnh thì cũng chỉ khoảng một nửa  số đó được điều trị. Như vậy ở Việt nam hiện có khoảng 17 triệu ngừoi còn chưa kiểm soát được huyết áp. Vì vậy mặc dù đã có nhiều cố gắng trong chẩn đoán và điều trị nhưng tăng huyết áp vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do bệnh tim mạch trên toàn thế giới.