Chỉ số BMI là gì? Cách tính BMI chuẩn cho cả nam lẫn nữ

Từ xưa đến nay, sức khỏe vẫn luôn là mối quan tâm hàng đầu của nhân loại. Nếu chị em phụ nữ xem chỉ số BMI là tiêu chuẩn để điều chỉnh vóc dáng, thì với bác sĩ, nó không chỉ đơn thuần là chỉ số cho biết mức độ gầy hay béo, mà còn cho biết tình trạng sức khỏe cơ thể mỗi người.

Dựa vào chỉ số này, bác sĩ còn có thể đánh giá xem liệu bạn có khỏe mạnh hay đang có nguy cơ mắc nhiều loại bệnh. Vậy BMI là gì? Chỉ số này có quan trọng hay không? Cách tính BMI cho cả nam và nữ như thế nào?… Mọi thắc mắc liên quan đến BMI sẽ được Go1Care giải đáp ngay trong bài viết dưới đây!

Mục Lục

Chỉ số BMI là gì?

Chỉ số BMI hay còn gọi là Body Mass Index. Đây là chỉ số khối lượng của cơ thể, được dùng để đánh giá mức độ gầy hoặc béo của một người. Chỉ số này được nhà bác học người Bỉ công bố vào năm 1832 và luôn thay đổi khác nhau tùy vào từng quốc gia, chủng tộc.

BMI là một công thức tính toán, dùng để đánh giá thể trạng của một người, công cụ đo lường được sử dụng rất phổ biến trên thế giới. Từ các số liệu tiêu chuẩn được công bố, bạn sẽ biết mình đang thừa cân hay thiếu cân, vóc dáng đã chuẩn hoặc sức khỏe ổn định hay chưa.

Nhược điểm của duy nhất của chỉ số này là không thể tính toán được lượng chất béo tồn tại trong cơ thể. Đặc biệt trong thời đại ngày nay, con người chuộng sử dụng các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ. Yếu tố này thường tiềm ẩn các nguy cơ liên quan đến sức khỏe rất nhiều trong tương lai.

Cách tính chỉ số BMI chuẩn nhất 2022

Nếu gọi W là khối lượng của một người (tính bằng kilogam) và H là chiều cao của người đó (tính bằng mét). Ta có cách tính cân nặng chuẩn như sau:

BMI (kg/m2) = W / HxH

Chỉ số BMI không áp dụng với những người đang xây dựng cơ bắp, vận động viên, phụ nữ đang mang thai hoặc người già và trẻ nhỏ. Bởi BMI không tính đến trọng lượng được mang là cơ hay mỡ, mà chỉ là con số tỉ lệ giữa cân nặng và chiều cao.

Những người có khối lượng cơ bắp cao như vận động viên thường có BMI cao, nhưng không có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe. Ngược lại, sức khỏe của họ so với người bình thường còn vượt trội hơn nhiều.

BMI không tính đến trọng lượng được mang là cơ hay mỡ, mà chỉ là con số tỉ lệ giữa cân nặng và chiều cao.

Hoặc với trẻ em có khối lượng cơ thấp hơn do chưa phát triển hoàn thiện. Hay người già đã bị mất một số cơ nên BMI sẽ thấp hơn mức bình thường. Đối với các bà mẹ đang trong thời kỳ mang thai và cho con bú cấu tạo cơ thể có nhiều thay đổi, thì việc áp dụng tính BMI cũng không phù hợp.

Ngoài ra, nếu bạn muốn biết cách tính cân nặng chuẩn như thế nào, có thể tính ngược như sau:

Lấy BMI mà bạn muốn nhân với bình phương chiều cao (đơn vị là mét). Đây sẽ là số cân nặng lý tưởng bạn nên đạt được.

Chỉ số BMI bình thường là bao nhiêu?

Chỉ số BMI chuẩn đối với một người bình thường nằm trong khoảng từ 18.5 – 25. Cụ thể tỷ lệ về BMI của người trên 20 tuổi như sau:

BMI < 18: người thiếu cân.
BMI = 18.5 – 25: người bình thường.
BMI = 25 – 30: người béo phì cấp độ 1.
BMI = 30 – 40: người béo phì cấp độ 2.
BMI > 40: người béo phì cấp độ 3.

Chỉ số BMI chuẩn của nam

Đối với nam giới, tỷ lệ BMI chuẩn như sau:
– BMI < 20: Cơ thể đang bị thiếu cân, cần bổ sung thêm nhiều dinh dưỡng bằng cách loại thực phẩm khác nhau để nâng cao sức khỏe. Đồng thời cần kết hợp thêm nhiều bài tập phù hợp.

20 <= BMI < 25: Đây là chỉ số BMI lý tưởng ở nam giới. Cơ thể đang trong tình trạng tốt và cân đối. Tuy nhiên, cần kiên trì tập luyện kết hợp với chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý để duy trì vóc dáng ổn định.
25 <= BMI < 30: Đây là mức độ báo động đầu tiên về tình trạng thừa cân của nam giới. Khi đó, cần có kế hoạch ăn kiêng và tập luyện để giữ gìn sức khỏe và vóc dáng ổn định hơn.
BMI > 30: Tình trạng béo phì rất nặng. Cần có kế hoạch giảm cân cụ thể và hợp lý tránh gây nhiều ảnh hưởng đến cơ thể và chịu những hậu quả khó lường như bệnh về tiêu hóa, hô hấp,…

Chỉ số BMI nữ

Đối với phái nữ, chỉ số BMI nữ được xác định như sau:

BMI < 18: Mức độ gầy và có khả năng bị suy dinh dưỡng. Cần kiểm tra độ gầy, bổ sung nhiều dưỡng chất cho cơ thể và có chế độ ăn uống phù hợp.
18 <= BMI < 23: Mức chỉ số lý tưởng đối với nữ. Đây là một vóc dáng chuẩn và có sức khỏe tốt.
23 <= BMI < 30: Mức độ báo động về tình trạng thừa cân, cần kiểm tra cân nặng thường xuyên và có những biện pháp giảm cân lành mạnh.
BMI > 30: Đây là trạng thái thừa cân, béo phì mức độ nặng. Cần có một chế độ giảm cân nghiêm ngặt để tránh những nguy cơ về các bệnh như: Tiểu đường, huyết áp, tim mạch,…

Phân loại mức độ gầy – béo dựa trên BMI

Mức độ gầy hay béo cụ thể được dựa theo chỉ số BMI theo độ tuổi sẽ khác nhau ở người lớn và trẻ em. Cụ thể được WHO phân tích như sau:

Chỉ số BMI cho người lớn

BMI chuẩn áp dụng cho người trưởng thành từ 18 đến 65 tuổi là:

Dưới 18.4 là tình trạng thiếu cân.
Từ 18.5 đến 24.9 là có vóc dáng và sức khỏe bình thường.
Từ 25 trở lên là trạng thái thừa cân đang dần báo động.

BMI theo độ tuổi sẽ khác nhau ở người lớn và trẻ em.

Chỉ số BMI cho trẻ em

Chỉ số BMI của trẻ sau khi được tính, thông số sẽ đưa về dạng phân vị:

Dưới 5 là trẻ thiếu cân.
Từ 5 đến 85 là cân nặng khỏe mạnh của trẻ.
Từ 85 đến 95 trẻ đang có tình trạng thừa cân.
Trên 95 là tình trạng đáng báo động và cần kiểm tra mức độ béo phì của trẻ.

Chỉ số cân nặng và chiều cao của trẻ em sẽ thay đổi trong quá trình phát triển và tăng trưởng. Cũng tương tự như mối quan hệ của chúng với độ béo cơ thể. Chính vì vậy, BMI của trẻ em phải được so sánh với các đứa trẻ khác có cùng giới tính và độ tuổi.

Chỉ số BMI của người Việt Nam

Theo đánh giá của WHO về BMI áp dụng cho người châu Á thì chỉ số BMI lý tưởng của người Việt là 18.5 – 21.5. Chỉ số này không áp dụng cho các trường hợp như vận động viên, người hoạt động thể dục thể thao với cường độ cao, trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc sản phụ.

Cách tính BMI theo chỉ số khác

Bên cạnh cách tính BMI theo cân nặng và chiều cao đã nêu trên, bạn cũng có thể tính BMI theo các chỉ số riêng của các bộ phận cơ thể như:

Cách tính BMI bằng vòng eo

Số đo vòng eo sẽ phản ánh nguy cơ về sức khỏe hiệu quả hơn BMI. Bởi vì khi chúng ta thừa cân, sẽ thấy được vị trí này là nơi mỡ tích tụ nhiều và rõ ràng nhất. Tuy nhiên, nếu có quá nhiều mỡ thừa tập trung trên cơ thể sẽ gây ra những bệnh lý về tim mạch, tiểu đường.

Thông thường, chỉ số vòng eo của nữ thường sẽ thấp hơn nam giới. Nếu số đo vòng eo ở nữ lớn hơn 80cm và ở nam lớn hơn 94cm, sẽ dẫn đến khả năng mắc bệnh về tim mạch như đột quỵ, gây nhồi máu cơ tim,… Cách chính xác để đo vòng eo chuẩn là đặt thước dây quanh bụng ở điểm nhỏ nhất vùng quanh rốn. Bạn cần thở đều khi đo và tránh hóp bụng để không sai lệch chỉ số.

Bạn cũng có thể tính BMI theo các chỉ số riêng của các bộ phận cơ thể

Tính BMI theo hình dáng cơ thể

Đa phần con người sẽ bị tích tụ mỡ thừa ở 2 bộ phận là hông và đùi hoặc bụng. Những người bị béo bụng thường có thân hình giống quả táo, còn những người có lượng mỡ tích tụ ở hông và đùi có dáng vẻ như quả lê.

Theo như nghiên cứu, những người có thân hình quả táo và thừa cân nhiều ở vùng bụng có nguy cơ mắc bệnh cao những người có thân hình quả lê.

Cách tính BMI theo tỉ lệ vòng eo – hông

Bạn cần đo vòng eo và hông khi cơ thể đang thư giãn và không mặc gì. Lấy phần nhỏ nhất của eo và phần lớn nhất của hông để đo. Tỷ lệ eo và hông sẽ tính chính xác lượng chất béo dư thừa và phản ánh nguy cơ bị nhồi máu cơn tim cao hơn.

Khi đã có số đo, bạn chia số đo vòng eo cho số đo vòng hông sẽ được tỉ lệ eo – hông. Nếu bạn là nam có tỉ lệ lớn hơn 1 và nữ có tỉ lệ lớn hơn 0.8, nghĩa là bạn có hình dáng quả táo và có khả năng mắc những bệnh về tim mạch.

Lợi ích của chỉ số BMI

Duy trì cân nặng hợp lý và số BMI bình thường không chỉ mang lại vóc dáng lý tưởng. Mà còn giảm thiểu các nguy cơ về các căn bệnh như: Bệnh tim, tiểu đường, huyết áp cao, đột quỵ và một số căn bệnh ung thư khác.

Bên cạnh đó, những người sở hữu cân nặng hợp lý sẽ có nhiều động lực tập luyện giúp cơ thể khỏe mạnh, ngủ ngon giấc hơn, kéo dài tuổi thọ. Giúp bạn có cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc hơn.

Làm gì để có một chỉ số BMI lý tưởng?

Cách đơn giản để có chỉ số BMI lý tưởng là thực hiện một số thay đổi nhỏ trong cuộc sống. Một số điều dưới đây có thể hỗ trợ bạn có số BMi lý tưởng và thân hình cân đối hơn.

Chế độ ăn uống hợp lý, khoa học

Chế độ ăn uống hợp lý, kiểm soát tốt lượng calo chính là “chìa khóa” đạt được chỉ số BMI khỏe mạnh và chuẩn nhất. Bạn không cần phải có một thực đơn ăn kiêng hay cắt giảm nghiêm ngặt. Chỉ cần thay thế các thực phẩm lành mạnh thay cho thực phẩm chế biến sẵn, chứa nhiều đường để giảm thiểu lượng calo nạp vào cơ thể.

Tăng cường bổ sung sữa canxi, sữa tăng chiều cao, chất xơ từ rau củ, chất béo lành mạnh và thịt trắng. Tránh ăn nhiều đồ nhiều dầu mỡ, chiên rán,… Đặc biệt có một số thực phẩm chứa nhiều đường bạn có thể chưa biết như xi rô trái cây, sốt cà chua, súp, nước sốt mì ống,…

Tập thể dục thường xuyên

Sẽ khó có thể thiết lập một chế độ luyện tập phù hợp, hơn nữa không phải ai cũng có thể duy trì thói quen luyện tập thể thao mỗi ngày. Chưa kể đến những yếu tố khác đã chiếm phần lớn thời gian trong ngày.

Tuy nhiên, bạn chỉ cần cố gắng vận động nhiều hơn bằng cách đi lại và thực hiện các động tác mang tính thể chất. Đi bộ mỗi ngày và chọn thang bộ thay vì thang máy cũng là cách thay đổi để có chỉ số khối BMI khỏe mạnh hơn.

Tổng kết

Hi vọng qua bài viết trên Nobiko đã đem lại những thông tin hữu ích về chỉ số BMI, cũng như cách tính BMI chuẩn cho từng độ tuổi khác nhau. Mong rằng các bà mẹ sẽ quan tâm hơn trong vấn đề phát triển của trẻ để bé có thể phát triển toàn diện nhất và có một ngoại hình nổi bật nhất.

Xem thêm