Cây sung Mỹ 01

Cây sung Mỹ dễ trồng, nhanh lớn, cho sản lượng thu hoạch quanh năm cao. Không chỉ có giá trị làm cảnh, quả sung còn có vị ngọt đậm đà, chứa nhiều dưỡng chất. Vì vậy, chúng trở thành một món ngon cực kỳ hot trên thị trường tiêu dùng hiện nay. Không những thế, chúng còn mang lại giá trị kinh tế rất cao không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới.

• Tên khoa học:

  Ficus Carica

• Tên tiếng Anh:

  Edible fig

• Tên gọi khác:

  sung đường, sung ngọt

 

Thông tin chung về cây sung Mỹ

Đặc điểm của thân cây sung Mỹ

Khác với cây sung ta, cây sung Mỹ rất ngọt và vô cùng giàu dinh dưỡng. Chúng được xếp vào hàng trái cây nhiều vitamin và rất nên sử dụng. Trái của chúng có cơm chín mềm, khi ăn có mùi rất thơm và tươm mật ngọt ngào. Có khoảng hơn 700 giống và mỗi giống có những nét đặc trưng riêng về màu sắc, hình dạng và kích thước quả.

Cuống của lá cứng và dài, phiến lá dày hình trứng, xẻ làm 3 – 5 thùy sâu, thoạt nhìn giống lá đu đủ nhưng dày dặn và nhỏ hơn. Trên mặt in đậm gân lá với các đường gân chính giữa các thùy lá và những đường gân nhỏ. Lá có lông, mặt trên có màu xanh sẫm hơn mặt dưới, sờ cảm giác hơi ráp.

Nếu sung ta có thể cao tới trên 5m thì cây sung Mỹ thấp hơn nhiều, chúng chỉ cao tới khoảng 2m và không quá um tùm. Vỏ thân màu nâu hơi xám, các nhánh thường thẳng và chắc khỏe. Chúng là cây lâu năm, cho năng suất cao mỗi mùa. Tuy loại cây ăn trái này không quá lớn nhưng một đợt quả có thể tới 300 quả.

Quả sung Mỹ có giá trị gì?

Quả sung Mỹ không mọc thành chùm, chúng chỉ mọc từng trái một ở mỗi nách lá và rải đều khắp toàn bộ cây. Quả ra quanh năm, năng suất rất cao dù chỉ trồng trong vườn nhà. Quả có hình như quả lê, khi chín màu vàng thẫm rồi chuyển sang tím thẫm. Từ khi kết trái tới khi trái chín là khoảng 1 tháng. So với quả sung ta thì sung Mỹ lớn gấp 4 – 5 lần, nặng khoảng 200 – 300gr. Phần cơm bên trong mọng nước, thịt hơi dai ăn rất đã miệng.

Nguồn gốc và phân bố

Vì xuất xứ từ Mỹ nên cây có tên là sung Mỹ. Chúng được phổ biến nhiều ở các nước ôn đới, tại đây chúng ra quả một mùa. Còn khi về Việt Nam thì được thu hoạch quả quanh năm. Chúng phù hợp với mọi miền tại nước ta, phù hợp cả hạ thổ hoặc trồng chậu. Dù chỉ có một khoảng sân hay ban công rất nhỏ cũng trồng được. Vì thế chúng càng ngày càng được ưa chuộng.

Lịch sử lâu đời của cây sung Mỹ

Ứng dụng trong y học từ thời xa xưa

Y học cổ truyền công nhận hàng ngàn loài thảo dược có công dụng thần kỳ. Tuy là cây ăn trái nhưng cây sung Mỹ cũng có dược tính rất cao. Các bộ phận như vỏ cây, rễ, lá, quả và nhựa mủ có tầm quan trọng riêng và thường được sử dụng để điều trị các bệnh khác nhau.

Quả được dùng trong hệ thống y học cổ truyền của Unani, Ayurvedic và Trung Quốc. Quả chủ yếu điều trị các bệnh rối loạn dạ dày ruột và hô hấp. Trong y học Unani, chúng được dùng làm thuốc lợi tiểu, nhuận tràng nhẹ và làm long đờm. Các nghiên cứu về hóa thực vật trên lá và quả đã chỉ ra rằng chúng rất giàu phenolics, flavonoid, vitamin C, alkaloids, saponin, coumarins, tanin, axit hữu cơ và các hợp chất dễ bay hơi, do đó nó có đặc tính chống oxy hóa tuyệt vời.

Trên cơ sở dữ liệu Lượng tiêu thụ Tham chiếu Chế độ ăn uống (DRI) được xuất bản bởi Ban Thực phẩm và Dinh dưỡng của Viện Y học Hoa Kỳ và Dữ liệu Thành phần Dinh dưỡng do Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) công bố năm 2002, quả sung khô có chất dinh dưỡng tốt nhất trong số trái cây khô. Hơn nữa, đây là loại quả giàu chất xơ nhất, chúng cũng chứa các khoáng chất và vitamin quan trọng. Trong một nghiên cứu, 40gr quả sung khô (hai quả sung cỡ trung bình) tạo ra sự gia tăng đáng kể khả năng chống oxy hóa trong huyết tương. Chính vì thế, cây sung Mỹ có giá trị kinh tế rất cao và được tận dụng làm thành thực phẩm bán trên thị trường quốc tế.

Giá trị của cây sung Mỹ trên thế giới

Quả sung được ăn ở dạng khô và tươi; tuy nhiên, vì sung tươi rất dễ hỏng nên phần lớn được tiêu thụ gần các khu vực sản xuất. Quả sung tươi rất dễ bị nhiễm trùng và thối rữa sau thu hoạch. Các điều kiện trước và sau thu hoạch là rất quan trọng để cải thiện chất lượng quả và tuổi thọ sau thu hoạch. Tại thời điểm thu hái, việc giảm tổn thất sau thu hoạch và phát triển tiếp thị quả tươi toàn cầu là một thách thức lớn đối với các nhà lai tạo cây trồng, nhà sinh lý học và nhà công nghệ sau thu hoạch.

Năm 2018, sản lượng quả sung trên thế giới là 1,14 triệu tấn, dẫn đầu là Thổ Nhĩ Kỳ và các nước Bắc Phi (Ai Cập, Maroc và Algeria) là những nhà sản xuất lớn nhất, chiếm 64% tổng sản lượng.

Đến năm 2020, sản lượng quả sung trên thế giới là 1,26 triệu tấn, dẫn đầu là Thổ Nhĩ Kỳ (chiếm 25% tổng sản lượng thế giới). Ai Cập, Ma-rốc và Algeria là những nhà sản xuất lớn nhất, chiếm 62% tổng sản lượng.

Giá trị dinh dưỡng của quả sung Mỹ theo góc nhìn hiện đại

Quả sung Mỹ cung cấp nguồn dinh dưỡng quý giá như vitamin A, B, kali, magie, sắt, hàm lượng canxi cao hỗ trợ xương thêm chắc khỏe. Vì vậy, chúng có tác dụng đối với một số bệnh lý. Có những nghiên cứu khẳng định chắc chắn về tác dụng, cũng có những nghiên cứu còn cần thêm thời gian. Mộc Nhiên tổng hợp lại một số thông tin kèm theo những ghi chú  cần thiết.

Quả sung Mỹ hỗ trợ điều trị bệnh gì?

Quả sung Mỹ tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa

Quả của cây sung Mỹ từ lâu đã được sử dụng như một phương thuốc tại nhà hoặc một phương pháp điều trị thay thế cho các vấn đề tiêu hóa như táo bón. Chúng chứa chất xơ, có thể giúp tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa, giảm táo bón và đóng vai trò như một loại prebiotic – hoặc nguồn thức ăn cho vi khuẩn lành mạnh cư trú trong đường ruột của bạn.

• Một nghiên cứu trên 150 người bị hội chứng ruột kích thích kèm theo táo bón (IBS-C) cho thấy những người tiêu thụ khoảng 4 quả sung khô (45 gram) hai lần mỗi ngày giảm đáng kể các triệu chứng

  –

  bao gồm đau, đầy hơi và táo bón

  –

   

  so với đối chứng nhóm.

• Hơn nữa, một nghiên cứu tương tự ở 80 người cho thấy rằng việc bổ sung khoảng 300 gram bột trái vả mỗi ngày trong 8 tuần làm giảm đáng kể tình trạng táo bón.

Có thể cải thiện sức khỏe mạch máu và tim (còn đang nghiên cứu)

Quả sung có thể cải thiện huyết áp và lượng mỡ trong máu, giúp cải thiện sức khỏe mạch máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

• Một nghiên cứu cho thấy chiết xuất quả sung làm giảm huyết áp ở những con chuột có huyết áp bình thường, cũng như những con có mức huyết áp cao.

• Các nghiên cứu trên động vật cũng cho thấy sự cải thiện về mức cholesterol toàn phần, cholesterol HDL (tốt) và chất béo trung tính khi bổ sung chiết xuất lá sung.

• Tuy nhiên, trong một nghiên cứu kéo dài 5 tuần ở 83 người có cholesterol LDL (có hại) cao, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những người bổ sung khoảng 14 quả sung khô (120 gram) vào chế độ ăn uống hàng ngày không có thay đổi về mức độ mỡ trong máu. 

  Vì vậy, cần có thêm nhiều nghiên cứu trên người để hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa quả sung và sức khỏe tim mạch.

Quả của cây sung Mỹ hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu

• Một nghiên cứu từ năm 1998 trên 10 người mắc bệnh tiểu đường loại 1 cho thấy rằng uống trà lá sung vào bữa sáng có thể làm giảm nhu cầu insulin của họ. Trong tháng sử dụng trà lá sung, liều lượng insulin của họ giảm khoảng 12%.

• Hơn nữa, một nghiên cứu gần đây hơn cho thấy đồ uống có chứa liều lượng cao chiết xuất từ ​​quả sung có chỉ số đường huyết (GI) thấp hơn so với đồ uống không có chiết xuất từ ​​quả sung, có nghĩa là những đồ uống này sẽ có tác động thuận lợi hơn đến lượng đường trong máu.

• Tuy nhiên, quả sung (đặc biệt là quả khô) chứa nhiều đường và có thể làm tăng lượng đường trong máu trong thời gian ngắn. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc kiểm soát lượng đường trong máu, bạn nên hạn chế ăn sung khô.

Quả sung Mỹ có tiềm năng chống ung thư

Nhiều nghiên cứu trên ống nghiệm đầy hứa hẹn đã được tiến hành về tác dụng của lá sung đối với tế bào ung thư. Lá và nhựa mủ tự nhiên từ cây sung đã được chứng minh là có hoạt tính chống khối u chống lại ung thư ruột kết ở người, ung thư vú, ung thư cổ tử cung và các tế bào ung thư gan.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là ăn lá sung hay uống trà lá sung sẽ có tác dụng tương tự. Tác dụng này còn cần thêm nhiều nghiên cứu khác.

Nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh

Quả sung có thể có một số tác dụng hữu ích trên da, đặc biệt là ở những người bị viêm da dị ứng – hoặc da khô, ngứa do dị ứng.

Một nghiên cứu ở 45 trẻ em bị viêm da cho thấy một loại kem làm từ chiết xuất quả vả khô bôi hai lần mỗi ngày trong 2 tuần có hiệu quả điều trị các triệu chứng viêm da hơn so với kem hydrocortisone – phương pháp điều trị tiêu chuẩn.

Hơn nữa, sự kết hợp của các chất chiết xuất từ ​​trái cây – bao gồm chiết xuất từ ​​quả sung – đã được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa đối với tế bào da, giảm sự phân hủy collagen và cải thiện sự xuất hiện của các nếp nhăn trong một nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm.

Tuy nhiên, rất khó để xác định xem những tác động tích cực này đến từ chiết xuất quả sung hay một trong những chất chiết xuất khác đang được nghiên cứu. Cần nghiên cứu thêm để xác định tác dụng của quả sung đối với sức khỏe làn da.

Cách thêm quả sung Mỹ vào chế độ ăn uống của bạn

Có một số cách để thêm quả sung vào chế độ ăn uống của bạn, mỗi cách đều có những lợi ích tiềm năng riêng. Dưới đây là bốn cách chính:

• Tươi.

  Quả sung tươi có hàm lượng calo thấp và là một món ăn nhẹ tuyệt vời. Chúng còn là nguyên liệu cho món salad hoặc món tráng miệng. Bạn cũng có thể làm mứt sung hoặc thái mỏng làm món rau ăn kèm và nấu canh.

• Khô.

  Quả sung khô chứa nhiều đường và calo, vì vậy, nên ăn vừa phải. Chúng có thể điều trị táo bón hiệu quả hơn quả sung tươi. Quả sung Mỹ phơi khô làm thành mứt. Đây là cách bảo quản và cũng là sản phẩm được bán trên thị trường các nước. Ngoài ra, có thể rang chín, xay nhuyễn thành bột mịn, hoặc pha chế thành nước giải khát.

• Lá.

  Mặc dù có thể khó tìm thấy ngoài các cửa hàng tạp hóa chuyên dụng, nhưng lá sung rất bổ dưỡng và có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau. Chúng thường được sử dụng giống như

  lá nho

  .

• Trà lá sung.

  Trà lá sung được làm từ lá sung khô. Bạn có thể tự làm hoặc mua trà pha sẵn tại các cửa hàng.

Ngoài ra, cũng có người còn dùng sung để ngâm rượu, làm thành một vị thuốc Đông y. Rượu này tăng cường sức khỏe, hương vị thơm ngon và dễ uống.

Một số lưu ý khi sử dụng quả của cây sung Mỹ

• Có thể thưởng thức quả sung theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, do hàm lượng đường cao, chỉ nên ăn sung khô ở mức độ vừa phải hoặc sử dụng chúng như một phương pháp điều trị táo bón tại nhà. 

  Cũng nên lưu ý vì đôi khi cách này có thể gây tiêu chảy hoặc các vấn đề tiêu hóa khác. Nên tham khảo bác sĩ về liều lượng trước khi sử dụng điều trị bệnh.

• Quả sung cũng khá giàu vitamin K, có thể cản trở các loại thuốc làm loãng máu và khiến chúng kém hiệu quả hơn. Nếu đang bị loãng máu, nên ăn sung và các loại thực phẩm giàu vitamin K khác đều đặn hàng ngày để giảm nguy cơ biến chứng.

• Cuối cùng, một số người có thể bị dị ứng với quả sung. Nếu bạn bị dị ứng với phấn hoa bạch dương, bạn cũng có thể bị dị ứng sung. Cây cũng chứa mủ tự nhiên mà một số người có thể bị dị ứng.

Cách trồng và chăm sóc cây sung Mỹ

Cây sung Mỹ dễ trồng hơn chúng ta tưởng, chúng lại không cần chăm sóc cầu kỳ mà vẫn cho năng suất cao.

Đất trồng

Cây sung Mỹ không quá kén chọn đất trồng. Nếu giá thể có pha đất đỏ, đất sét nhẹ, đất bùn, cây vẫn có thể phát triển rất tốt. Tuy vậy, nếu hạ thổ, cần chú ý khu vực trồng không bị ngập úng. Giá thể cần có độ tơi xốp tốt, thoát nước tốt và đầy đủ dinh dưỡng.

Thời vụ trồng phù hợp

Những ngày mát mẻ là lúc thích hợp nhất để trồng cây sung Mỹ. Chúng sẽ phát triển rất khỏe mạnh và cho năng suất cao bất ngờ.

Nhân giống cây sung Mỹ

Phương pháp gieo hạt

• Hạt giống nên được ngâm qua đêm để dễ nảy mầm hơn.

• Chuẩn bị giá thể tơi thoáng, phun ẩm.

• Gieo hạt và phủ một lớp đất mỏng lên trên.

• Giữ độ ẩm trong suốt thời gian đợi hạt nảy mầm.

• Khoảng sau 1 tuần, hạt sẽ nảy mầm và dần thêm nhiều lá non. Khi thấy cây đã vững và rễ ăn vào đất nhiều thì tách ra trồng riêng thành cây con.

• Khi mới tách, nên đặt cây ở khu vực sáng nhẹ và không bị mưa tạt. Khoảng sau 10 ngày thì đưa cây ra ánh sáng bình thường.

Phương pháp giâm cành

• Chuẩn bị cành giâm khoảng 12 – 15cm. Chọn cành không quá già, không quá non và có mầm nụ ở phía trên.

• Chuẩn bị giá thể tơi xốp từ trấu hun, xơ dừa đã xử lý, đá perlite. Có thể không dùng đất.

• Cắt bớt phần vỏ ở cuối cành giâm. Cần dùng dao thật sắc và cắt thật ngọt. Không làm cành bị dập vì dễ sinh vi khuẩn.

• Tưới cho giá thể đủ ẩm rồi cho giá thể vào cốc giâm đã có lỗ thoát nước.

• Cắm cành giâm vào cốc giá thể. Có thể ngâm kích rễ trước khi cắm cành (điều này không bắt buộc).

• Sau đó phun sương vào thân để giữ ẩm.

• Đặt các chậu giâm vào thùng xốp rồi đậy lại. Khi nào cành ra rễ và lá thì đưa cây ra ánh nắng nhẹ dần dần.

• Khoảng sau 15 ngày cây sẽ bắt đầu ra chồi lá. Khi nhìn thấy nhiều rễ nghĩa là đã thành công.

Chế độ tưới nước

Cần giữ cho giá thể luôn đủ ẩm và không dư nước. Vào mùa nắng, nên chú ý bổ sung nước kịp thời. Vào mùa mưa, hạn chế tưới và kiểm tra độ thoát nước để bảo đảm chúng không bị ngập và thối gốc.

Ánh sáng

Cây sung Mỹ nên được đặt ở nơi có ánh sáng vừa phải. Chúng có thể phát triển tốt ở dưới các tán cây bự. Nếu nắng quá gay gắt, nên che bớt nắng và hạ nhiệt cho cây.

Bón phân

Giá thể ban đầu nên bón lót bằng phân chuồng và phân hữu cơ hoai mục. Sau 2 tháng, tiếp tục bổ sung phân bón định kỳ. Khi cây đậu quả, bổ sung phân bón để tăng dưỡng chất cho cây và quả sẽ ngon ngọt hơn.

Cắt tỉa và tạo tán cho cây sung Mỹ

Cây sẽ đẹp hơn rất nhiều nếu biết cách tạo tán để chúng tròn đều. Vì vậy, cần cắt tỉa sau mỗi đợt cây đậu quả để đợt lá mới sẽ đẹp hơn. Áp dụng cách ngưng tưới 15 ngày liên tục sẽ kích thích cây ra quả nhanh hơn.

Hướng dẫn thu hoạch quả sung ngọt

• Cây sung Mỹ trồng ở Việt Nam được thu hoạch quanh năm. Nên thu hoạch khi màu quả chuyển sang vàng hoặc tím.

• Ở vị trí hái quả sẽ còn lại phần cùi hoa. Từ vị trí này sẽ ra quả cho mùa sau, vì vậy không nên cắt bỏ cùi hoa đó.

• Quả sung Mỹ sau khi thu hoạch cần được bảo quản nơi thoáng mát.

Trồng sung Mỹ có ý nghĩa gì?

Nhắc đến cây sung Mỹ, không thể không kể đến giá trị kinh tế và giá trị dinh dưỡng mà quả của nó đem lại cho người tiêu dùng. Tuy vậy, có một tỷ lệ lớn sở hữu cây sung ngọt vì ý nghĩa của cái tên và vẻ đẹp của nó. Cái tên “sung” mang ý nghĩa sung túc đủ đầy, vì thế nhiều người trồng cây với mong muốn nhiều điều may mắn tài lộc sẽ đến.

Bên cạnh đó, cây còn có giá trị thẩm mỹ khi được tạo thành dáng cây bonsai rất đẹp mắt. Đối với người thích chơi cây thì chúng mang nhiều ý nghĩa khác hơn là chỉ mang giá trị về dinh dưỡng. Với những ý nghĩa đó, những năm gần đây, trồng sung Mỹ trở thành một thú vui, một xu hướng mới của nhiều người.

Tổng kết

Cây sung Mỹ mang lại nhiều giá trị lớn về dinh dưỡng. Vì vậy, chúng trở thành một loài cây đem lại giá trị kinh tế cao. Ngoài ra, nhiều người yêu thích loài thực vật này còn vì những giá trị tinh thần mà chúng mang lại, đặc biệt với những người trồng cây như một thú vui yêu thích. Còn bạn, bạn trồng sung Mỹ vì lý do gì, chia sẻ cho Mộc Nhiên biết với nha!

©Copyright by Moc Nhien Farm