Cách chữa mất khứu giác, vị giác do COVID-19

BNEWS

Mất khứu giác, vị giác là một trong các dấu hiệu để phát hiện người mắc COVID-19. Khi mất khứu giác, vị giác, người bệnh cần phải làm gì để làm giảm triệu chứng này?

Mất mùi hay mất vị giác là một trong những triệu chứng hay gặp khi mắc COVID-19. Các nghiên cứu chỉ ra, có đến 60%-80% bệnh nhân COVID-19 bị thay đổi mùi vị và có khoảng 10% mất mùi trong nhiều tuần.

Vì sao mất mùi do COVID-19?

Virus SARS-CoV-2 thường vào trong tế bào thông qua thụ thể ACE2 (cổng ACE2). Các protein cầu gai nhận ra thụ thể ACE2 nên bám vào nhanh, giúp virus vỏ sáp nhập vào vỏ tế bào, virus chuyển gene vào trong gây nhiễm bệnh tế bào. Thụ thể ACE2 có nhiều trên nhiều loại tế bào trong cơ thể nhiều, nhất là các tế bào ở hệ hô hấp. Đây cũng là lý do virus SARS-CoV-2 thường thâm nhập cơ thể qua hệ hô hấp.

Điểm thú vị là tế bào thần kinh khứu giác nằm bên trong mũi không có thụ thể ACE2. Vì vậy, virus SARS-CoV-2 thường không thể tấn công và gây nhiễm, làm tổn thương tế bào khứu giác. Tuy nhiên, tế bào khứu giác nằm giữa các tế bào hỗ trợ thần kinh (support cell) và những tế bào này có thụ thể ACE2. Khi SARS-CoV-2 đi vào, các tế bào này dễ bi tấn công trước do nằm ở vùng mũi và đường hô hấp.

Các tế bào hỗ trợ thần kinh có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc chuyển tín hiệu mùi vị lên não. Tổn thương các tế bào này khiến cho vùng khứu giác không hoạt động, không gởi tín hiệu thần kinh lên não, gây ra mất mùi.

Đây là tin mừng vì các tế bào hỗ trợ thần kinh có thể thay thế sau khi cơ thể khỏi bệnh, trong khi tổn thương ở tế bào thần kinh thường khó phục hồi. Vì vậy, đa số các bệnh nhân COVID-19 thường phục hồi mùi vị một thời gian sau khi cơ thể hết bệnh COVID-19.

Khoảng 63% bệnh nhân COVID-19 phục hồi khướu giác sau 5 tuần và 95% bệnh nhân COVID-19 phục hồi sau 6 tháng. Chữa trị triệu chứng hô hấp COVID-19 càng sớm, khả năng có mùi lại càng nhanh.

Bạn nên làm gì nếu tình trạng mất vị giác và khứu giác kéo dài?

Câu hỏi có cần điều trị khi bị mất vị giác và khứu giác kéo dài là băn khoăn của nhiều người bệnh sau khi nhiễm COVID-19 có các biểu hiện trên. Theo các nghiên cứu trong hầu hết các trường hợp, rối loạn chức năng khứu giác hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên, nó có thể mất hàng tháng.

Trong một số ít trường hợp, sự phục hồi có thể không hoàn toàn với tình trạng suy giảm chức năng kéo dài. Mặc dù không có phương pháp điều trị đã được chứng minh nào, nhưng việc luyện tập khứu giác được khuyến khích.

Thuốc xịt corticosteroid tại chỗ cũng thường được sử dụng trong điều trị ngắn hạn, nhưng chúng không có khả năng giúp ích ngoài giai đoạn bệnh cấp tính. Rõ ràng, trong khi chưa có nghiên cứu mới, cách “điều trị” tốt nhất là phòng ngừa mắc COVID-19, chẳng hạn như đeo khẩu trang, thực hành giữ khoảng cách an toàn và chủng ngừa COVID-19.

Chứng mất vị giác có thể là tạm thời hoặc vĩnh viễn, tùy theo nguyên nhân. Trong các trường hợp đơn giản như mất vị giác do cảm lạnh hoặc cúm thông thường, bác sĩ sẽ không kê đơn mà đợi cho bạn hết bệnh để vị giác trở lại bình thường. Ngoài ra, bác sĩ có thể sẽ:

• Cung cấp thuốc xịt tại chỗ hoặc kháng histamin để điều trị bệnh lý vùng mũi xoang;
• Xem xét loại bỏ những thuốc nghi ngờ dẫn đến tình trạng giảm vị giác;
• Bổ sung các chất dinh dưỡng;

Đối với những người bị viêm xoang hoặc viêm tai giữa, bác sĩ có thể sẽ kê đơn kháng sinh. Trong những tình trạng nghiêm trọng hơn như rối loạn thần kinh hoặc chấn thương đầu thì bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến những chuyên khoa phù hợp để có phác đồ điều trị phù hợp.

Mất vị giác sẽ khiến bạn cảm thấy ăn không ngon miệng, gây ra sự lo lắng, trầm cảm. Hiện tại, việc điều trị sẽ tập trung vào nguyên nhân gây bệnh nên có thể mất nhiều thời gian. Bệnh nhân sẽ cần kiên nhẫn và hợp tác nhằm cải thiện được tình trạng mất vị giác về lâu dài.

Đối với một số căn bệnh rõ ràng như tình trạng sốt cao mất vị giác, biểu hiện của COVID-19 hoặc các căn bệnh đường hô hấp, tình trạng mất vị giác sẽ thuyên giảm cho đến khi bệnh nhân hoàn toàn khỏi bệnh.

Bên cạnh việc tuân thủ chỉ định của bác sĩ thì bạn cũng có thể thực hiện một số biện pháp khắc phục tại nhà như sau:

• Bỏ hút thuốc lá nếu bạn đang hút thuốc;
• Dùng thuốc kháng histamin không kê đơn để giảm viêm mũi nếu cần thiết;
• Vệ sinh răng miệng bằng cách đánh răng, dùng chỉ nha khoa và sử dụng nước súc miệng mỗi ngày.

Tình trạng lưỡi bị mất vị giác có thể do rất nhiều lý do khác nhau như viêm xoang, phẫu thuật ở miệng, dùng thuốc hay mắc một số hội chứng hiếm gặp. Bạn cần phải xác định được dấu hiệu khiến vị giác bị ảnh hưởng mới có thể chữa trị hiệu quả./.

>>> Mất ngủ hậu COVID-19, có nên dùng thuốc để điều trị?