CẢI TIẾN MÁY THU HOẠCH CÀ PHÊ
Sống trên địa bàn có nhiều diện tích cà phê, chứng kiến tình trạng đến mùa thu hoạch người trồng cà phê rất thiếu nhân công, nhất là lúc cà phê đang đúng mùa chín rộ. Mới đầu ý định giúp người trồng cà phê có máy thu hoạch nhanh và đỡ vất vả, ông Đỗ Đức Quang ở 216 Trường Chinh, phường Trà Bá, Tp. Pleiku, tỉnh Gia Lai đã mạnh dạn nhập về 30 máy thu hoạch cà phê của Brazil về bán phục vụ bà con. Không ngờ bỏ ra một số vốn lớn, nhưng máy sử dụng không phù hợp với cà phê Việt Nam. Nhược điểm của máy Brazil là làm bong tróc vỏ cành, rụng lá, gãy cành làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây cà phê. Đây là máy cầm tay nên khi sử dụng gây ê mỏi không sử dụng được lâu…; mong muốn có máy thu hai cà phê cho bà con dùng đỡ vất vả khị mùa vụ ông Quang đã mày mò nghiên cứu, đưa ra sáng chế “cải tiến máy thu hoạch cà phê” từ máy của Brazil, máy do ông cải thiến đeo lưng có hệ thống truyền động với hai bàn tay robot; tiếp tục cải tiến bàn tay robot của brazil từ 5 ngón dài thành 3 ngón ngắn hơn có bọc bên ngoài lớp nhựa PVC…
Cấu tạo máy gồm một động cơ CG 260 2 kỳ, xilanh đơn có công suất 6000 vòng/phút, dung tích 1,2 lít, khởi động kéo giật bằng tay, truyền động bằng côn ly hợp tự động cho hai bàn tay qua hệ thống chuyển hướng. Hệ thống truyền động gồm 2 nhông côn, 01 bánh cam, 1 tay dzên, một trục chữ T và 2 khớp nói bằng mắt sên xe máy. Bàn tay gồm có 3 ngón tạo thành 2 điểm thu hoạch gồm lớp khung nhựa PA có tác dụng đảm bảo độ cứng, uốn dẻo và được tạo nhám để có độ bám cho lớp bọc bên ngoài bằng nhựa PVC có tác dụng chống bong tróc vỏ cành. Chiều dài của mỗi bàn tay 172mm, khoảng cách từ tâm truyền lực đến bàn tay là 155mm; chiều dài của mỗi bàn tay là 16mm; khoảng cách nhỏ nhất giữa hai ngón tay là 18mm, lớn nhất là 26mm, chiều dài mỗi ngón tay 100mm.
Máy hoạt động theo nguyên lý rung lắc: Lực truyền động từ động cơ qua bộ nhông chuyển hướng và đến hai bàn bay làm bàn tay chuyển động qua lại tạo ra lực rung động làm rụng trái cà phê. Máy được đeo lưng và chỉ điểu khiển cánh tay robot để thu hoạch cà phê, với trọng lượng 11 kg, có kích thước 1400mm x 400mm x 500mm (dài X rộng X cao), có thể tháo rời tầng bộ phận nên rất đễ thao tác và vận chuyển. Máy này khắc phục được mọi nhược điểm so với máy của Brazil.
1. Tính mới của giải pháp:Kết hợp hai loại máy là máy cắt cỏ đeo lưng và máy thu hoạch cà phê của Brazil để tạo ra một loại máy. Và máy có thể hoạt động với 2 chức năng là thu hoạch cà phê và phát cỏ.
Thay thế động cơ truyền động từ dạng cầm tay sang dạng đeo lưng để chuyển trọng tâm của sức nặng động cơ đặt ở cánh tay sang vai để người sử dụng có thể thao tác máy dễ dàng và ổn định hơn; Cải tiến bàn tay thu hoạch cà phê từ 5 ngón sang 3 ngón để máy hoạt động linh hoạt hơn, phù hợp với cây cà phê Robusta.
2. Tính hiệu quả:Qua thực tế cho thấy người trồng cà phê nếu thuê công nhân thu hái cà phê thì 01 công nhân 01 ngày thu hái được 150- 200 kg cà phê tươi. Đối với máy, 01 người thao tác máy và 02 người phụ kéo bạt và cho cà phê vào bao tải thì 01 ngày thu hoach 1200- 1500 kg cà phê tươi, tiêu hao nhiên liệu 2,5 lít nhiên liệu/ngày. Như vậy nếu sử dụng máy thu hoạch cà phê có thể thay thế cho 07 công lao động trong 01 ngày. Nếu sơ bộ cho chi phí 2,5 lít nhiên liệu/ngày và chi phí khấu hao cho máy gần bằng chi phí thuê 01 công nhân /ngày. Tiền thuê công nhân tính hiện tại ta sẽ lợi khoảng 450.000 đồng/ngày
Qua tính sơ bộ 01 ha cà phê thu được 200 kgcà phê tươi. Mà 01 công hái tay/ngày sẽ hái được khoảng 200 kg cà phê tươi, vậy 01 ha sẽ mất 100 ngày- tương đương 100 công/ngày. Nếu thu hái bằng máy sẽ mất khoảng 14 ngày tương đương với 56 công/ngày (giảm được 40% công).
Chi phí cho cách thu hái bằng tay cho 01 héc ta là: 100 công x 150.000 đồng= 15.000.000 đồng; Chi phí cho cách thu hái bằng máy cho 01 héc ta là: 56 công x 200.000 đồng = 11.200.000 đồng; Như vậy sử dụng máy thu hoạch cà phê thì ta lãi 3.800.000 đồng/ha. Vậy chỉ cần thu hái trên 1,5 ha đã lợi 5.700.000 đồng trừ chi phí để mua máy thì đã lãi 700.000 đồng.
3. Khả năng áp dụng:Diện tích cà phê ở Tây Nguyên khoảng 463.354 ha, nếu sử dụng máy thu hoạch cà phê có thể giảm đi được khoảng 40% công thu hái, làm lợi kinh tế, có thể chủ động thu hoạch cà phê mà ít bị phụ thuộc việc thê mướn lao động. Bà con cần thông tin về máy thu hái cà phê liên hệ Ông Quang điện thoại: 0269.3820117; 0913.471904.
Ông Quang đang hướng dẫn nông dân sử dụng máy thu hái cà phê
Văn Hùng