Buồn ngủ mà không ngủ được do đâu? Cách khắc phục

Triệu chứng buồn ngủ mà không ngủ được là một dạng rối loạn giấc ngủ đã và đang diễn ra khá phổ biến hiện nay. Nếu tình trạng này bị kéo dài trong nhiều ngày liền sẽ làm ảnh hưởng không hề nhỏ đến sức khỏe thần kinh, công việc và cả chất lượng cuộc sống. Chính vì vậy, người bệnh cần tìm hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh để từ đó có những hướng điều trị phù hợp.

Giấc ngủ là một trong những nhu cầu thiết yếu và cần đáp ứng để đảm bảo tốt cho sức khỏe của mỗi người trong cuộc sống hiện nay. Một giấc ngủ sâu sẽ giúp bạn giảm bớt sự mệt mỏi, căng thẳng, chống uể oải hay ngáp ngắn ngáp dài và nạp thêm nguồn năng lượng mới để có thể bắt tay ngay vào công việc. Trung bình một người bình thường cần ngủ đủ từ 7 – 8 tiếng đồng hồ mỗi đêm. Đối với trẻ nhỏ cần ngủ nhiều hơn so với người lớn khoảng 9 – 10 giờ thậm chí có thể hơn.

Tuy nhiên, hiện nay không ít người rơi vào tình trạng buồn ngủ mà không ngủ được. Hiện tượng này có thể là dấu hiệu ban đầu của chứng mất ngủ cấp tính và có thể chuyển nhanh sang giai đoạn mãn tính nếu không được quan tâm và có hướng giải quyết triệt để.

Các chuyên gia đã chứng minh và cho biết, hiện tượng buồn ngủ nhưng không ngủ được có thể là dấu hiệu của bệnh suy nhược thần kinh. Người bệnh thường có trạng thái mất ngủ vào ban đêm và mệt mỏi, ngáp ngắn ngáp dài, uể oải, thậm chí ngủ gật vào ban ngày. Tình trạng chung của các đối tượng đang gặp phải thường có xu hướng buồn ngủ khi ngồi học tập hay làm việc nhưng khó chợp mắt khi nằm xuống.

Đa phần, hiện tượng buồn ngủ nhưng không ngủ được thường gặp khá phổ biến ở người trưởng thành mệt mỏi quá độ, áp lực từ công việc, đời sống và các mối liên hệ xã hội. Trường hợp số ít khác, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ mới biết đi hay trẻ em ở độ tuổi đi học cũng có thể mắc phải. Điều này xảy ra khi trẻ nhỏ bỏ qua những giấc ngủ ngắn, thức khuya, đi ngủ muộn hoặc chất lượng giấc ngủ không được đảm bảo.

Theo thống kê của giới y học, trung bình có đến 10% người trưởng thành đang mất ngủ mãn tính và hơn 15% trường hợp bị mất ngủ cấp tính. Hiện nay, tỷ lệ này đang không ngừng gia tăng và tạo nên làn sóng ám ảnh của không ít người. Nếu gặp phải tình trạng buồn ngủ mà không ngủ được, người bệnh thường có những biểu hiện sau:

Những triệu chứng đã được liệt kê có thể gây ảnh hưởng không hề nhỏ đến sức khỏe thần kinh, tâm trạng, sức khỏe, công việc và chất lượng cuộc sống. Nghiêm trọng hơn, tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được có thể trở thành thủ phạm tiềm ẩn dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác.

Có cảm giác buồn ngủ nhưng không thể ngủ được có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu là do yếu tố tâm thần hoặc do các tác nhân bên ngoài. Cụ thể hơn:

Vận động mạnh hay sử dụng các chất kích thích trước giờ đi ngủ có khả năng kích thích não bộ hoạt động trước khi đi ngủ có thể dẫn đến tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được. Khi não bộ bị kích thích quá mức sẽ khiến cho sức khỏe thần kinh bị căng thẳng, mệt mỏi và khó có thể đi vào giấc ngủ.

Có khá nhiều người vẫn có thói quen sử dụng thiết bị điện tử trước giờ đi ngủ. Phần lớn họ đều cho rằng “xem mỏi mắt để dễ ngủ”. Trên thực tế thì vấn đề này lại mang kết quả hoàn toàn ngược lại. Bởi não bộ là một mạng lưới nơ-ron thần kinh phức tạp. Các mạng lưới này chịu trách nhiệm tăng sự tỉnh táo khi làm việc và thư giãn khi ngủ. Chúng rất dễ bị kích thích bởi các yếu tố bên ngoài.

Khi sử dụng các thiết bị điện tử, các mạng lưới thần kinh được kích hoạt để đáp ứng nhu cầu. Điều này sẽ khiến đồng hồ sinh học bị đảo lộn và làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ tự nhiên. Hơn nữa, các thiết bị điện tử thường phát ra ánh sáng màu xanh. Khoảng cách từ ánh sáng xanh đến mắt và rất ngắn. Điều này sẽ gây ức chế não bộ tiết hormone gây ngủ và gây cản trở đến chu kỳ ngủ.

Áp lực từ công việc, áp lực từ cuộc sống hay các mối quan hệ xã hội rất dễ khiến con người bị mệt mỏi và căng thẳng. Điều này có thể làm ảnh hưởng không hề nhỏ đến sức khỏe tinh thần lẫn thể chất, thậm chí có khả năng khiến não bộ tỉnh táo và gây trì hoãn giấc ngủ.

Theo các chuyên gia chuyên nghiên cứu lĩnh vực mất ngủ cho hay, các triệu chứng căng thẳng, thần kinh mệt mỏi, lo lắng, trầm cảm là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng mất ngủ kinh niên. Những triệu chứng này có thể dần trở nên nghiêm trọng hơn nếu không được quan tâm và hướng điều trị tích cực.

Ngoài ra, nguyên nhân tâm lý khác cũng có thể chi phối giấc ngủ và dẫn đến tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được, bao gồm: cáu gắt, dễ nổi nóng, giận hờn, bức xúc, đau buồn hay các chấn thương tâm lý khác.

Cơ thể quá nóng rất dễ gây bức bối, cáu giận và có thể dẫn đến tình trạng buồn ngủ nhưng không ngủ được, rối loạn giấc ngủ. Tuy nhiên, nhiệt độ của cơ thể có thể bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường. Do vậy, nhiệt độ phòng ngủ quá nóng có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ sâu. Theo các chuyên gia, nhiệt độ phòng thích hợp để có được giấc ngủ ngon thường dao động từ 21 – 25ºC.

Nhiều bệnh lý mà bản thân đang mắc phải cũng chính là “thủ phạm” tiềm ẩn gây ra tình trạng buồn ngủ nhưng không ngủ được. Một số bệnh lý điển hình như:

Đa phần những bệnh lý trên đều có khả năng bùng phát cơn đau hay cảm giác khó chịu vào ban đêm. Điều này khiến cho chu kỳ giấc ngủ bị cản trở, giấc ngủ bị đánh giấc và khó có thể trở lại giấc ngủ.

Ngoài những nguyên nhân đã được kể trên, tình trạng buồn ngủ nhưng không ngủ được cũng có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân khác, như:

Việc buồn ngủ nhưng không thể ngủ được tuy không phải là tình trạng khó điều trị nhưng nếu không có những giải pháp khắc phục phù hợp và kịp thời có thể làm ảnh hưởng không hề nhỏ đến đồng hồ sinh học cũng như những hệ lụy khác về mặt sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số hệ lụy điển hình:

Tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được kéo dài trong suốt buổi tối sẽ khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, uể oải, chậm chạp và không đủ nguồn năng lượng để bắt đầu cho một ngày làm việc. Nếu tình trạng này diễn biến trong nhiều ngày liền có thể sẽ làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự vận hành của não bộ, khiến chúng bị bất ổn định và gây ra không ít khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ và ghi nhớ.

Bên cạnh đó, tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được còn khiến bạn phải ngáp ngắn ngáp dài trong quá trình làm việc. Chính vì điều này đã khiến não bộ hoạt động chậm, gây thiếu tập trung và làm ảnh hưởng không hề nhỏ đến năng suất công việc.

Buồn ngủ nhưng không ngủ được đồng nghĩa với việc mất ngủ. Khi đó, hệ thần kinh giao cảm sẽ hoạt động nhiều hơn bình thường. Chúng có thể làm mạch máu co lại, huyết áp tăng và tạo áp lực khá lớn lên tim mạch. Nếu tình trạng mất ngủ bị kéo dài trong nhiều ngày liền thường có khả năng cao gây ra các bệnh lý về bệnh tim mạch.

Ngoài ra, khi giấc ngủ bị cản trở, cơ thể có khả năng bị mất cân bằng insulin. Việc cơ thể không bị rơi vào giấc ngủ buộc phải tăng tiết insulin để ổn định đường huyết. Điều này sẽ làm ảnh hưởng không hề nhỏ đến chức năng tim mạch.

Các đối tượng bị rơi vào tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được thường có những nỗi lo lắng, phiền muộn chưa tìm được lối giải quyết phù hợp. Nếu tình trạng này diễn ra trong nhiều ngày liền sẽ khiến não bộ có những suy nghĩ tiêu cực. Tình trạng này thường đi kèm với những biểu hiện như: rối loạn tâm lý, rối loạn tâm trạng, dễ cáu gắt,…

Hơn nữa, chứng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được còn có khả năng nảy sinh nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe thần kinh như: trầm cảm, tự kỷ,…

Đời sống tình dục của các đối tượng bị mất ngủ cũng sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực, nguyên nhân chính là nội tiết tố bị rối loạn. Thông thường, nam giới thường có xu hướng cáu gắt, rối loạn tâm lý khi đối mặt với nhiều áp lực từ công việc và cả cuộc sống hôn nhân. Còn nữ giới, sự mệt mỏi từ công việc, con cái, gia đình cũng có thể trở thành “thủ phạm” khiến cho hệ thần kinh không sản xuất ra hormone hạnh phúc.

Nhiều người vẫn còn tin rằng, nếu bị mất ngủ, cơ thể sẽ trở nên mệt mỏi là liệu pháp hoàn hảo giúp giảm cân. Trên thực tế, điều này lại mang kết quả hoàn toàn ngược lại, đồng nghĩa với việc bạn sẽ bị tăng cân nếu thức khuya.

Các chuyên gia đã chỉ ra, khi mất ngủ, cơ thể dễ rơi vào cảm giác mệt mỏi, uể oải, dễ bị đau đầu bởi bộ não không có thời gian để thư giãn. Đồng thời, các cơ quan trong cơ thể không thể đảm nhiệm đúng chức năng vốn có của chúng. Khi đó, hàm lượng calo không thể tiêu hao dẫn đến tích trữ lượng mỡ và gây ra tình trạng tăng cân.

Có lẽ sẽ có khá nhiều người bất ngờ về việc buồn ngủ nhưng không thể ngủ có khả năng gia tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Trong một số tài liệu nghiên cứu khoa học gần đây cho biết, khi ngủ, lượng hormone melatonin được sản sinh nhằm chống lại sự tăng trưởng và phát triển của các tế bào hoặc khối u. Nhưng nếu mất ngủ, lượng hormone này bị hạn chế rất nhiều. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các khối u phát triển kích thước.

Tình trạng buồn ngủ nhưng không ngủ được hoàn toàn có thể khắc phục triệt để nếu người bệnh biết cách điều chỉnh thói quen đi ngủ và xây dựng lối sinh hoạt hằng ngày mà không nhất thiết sử dụng thuốc Tây y. Bởi điều trị chứng mất ngủ bằng thuốc Tây y không được nhiều chuyên gia khuyến khích sử dụng nếu không thực sự cần thiết.

Để khắc phục tình trạng buồn ngủ nhưng không ngủ được cũng như nâng cao chất lượng giấc ngủ, người bệnh cần hình thành thói quen đi ngủ khoa học, cụ thể hơn: