13 đặc điểm của một nhà tham vấn hiệu quả (Phần 1)

Tâm lý trị liệu/tham vấn tâm lý thì rẻ hơn và hiệu quả hơn dùng thuốc cho rất nhiều những vấn đề dẫn con người tìm đến trị liệu. Ước lượng độ hiệu quả của tâm lý trị liệu, dựa trên hàng ngàn nghiên cứu thực chứng, rằng nó hiệu quả khoảng 75-80% các trường hơp. Đó là một thống kê ấn tượng. Và tin hay không, tâm lý trị liệu rẻ hơn thuốc được kê đơn đặc biệt khi bạn cân nhắc về những tác động lên khả năng của bạn để đạt được những mục tiêu cuộc đời dài hạn.

Để trở nên hiệu quả, tham vấn tâm lý cần được cung cấp theo cách thức mà có thể đáp ứng những tiêu chí. Tôi đã liệt kê chúng ngắn gọn và chuyển chúng thành những khái niệm dễ hiểu để bạn có thể lượng giá nhà chuyên môn sức khỏe tâm thần đang cung cấp dịch vụ cho bạn.

1. Sở hữu bộ kỹ năng tương-quan-cá-nhân (interpersonal skills). Nhà tham vấn hiệu quả có thể biểu lộ bản thân tốt. Họ sắc sảo trong việc cảm thấy những gì người khác đang nghĩ hay cảm nhận. Đối với thân chủ, họ thể hiện sự ấm áp và chấp nhận, thấu cảm, và sự tập trung vào thân chủ, không phải chính bản thân họ.

Điều này có nghĩa với bạn rằng: Khi bạn nói về những gì bạn đang trải nghiệm, liệu nhà tham vấn có tỏ ra hứng thú trong việc biết về điều bạn đang cảm thấy? Liệu nhà tham vấn có giao tiếp với bạn theo cách mà bạn có thể hiểu được? Nhà tham vấn nói về bạn hơn là bản thân anh/cô ấy?

2. Khả năng giúp bạn cảm thấy bạn có thể tin tưởng nhà tham vấn. Theo Wampold, con người quyết định họ có thể tin vào ai đó trong vòng một phần 50 nghìn giây gặp người đó. Thân chủ tin vào nhà tham vấn sẽ giúp ích cho họ bởi vì nhà tham vấn giao tiếp bằng lời và không lời rằng anh/cô ấy là người mà thân chủ có thể tin cậy.

Điều này có nghĩa với bạn rằng: Cảm giác bên trong của bạn nói điều gì khi bạn mới gặp con người này? Liệu con người này có cho bạn cảm thấy rằng bạn có thể có một mối quan hệ làm việc tốt và niềm tin của bạn vào con người này sẽ không bị phản bội? Sự thật rằng dưới những tiêu chuẩn đạo đức của nhà tham vấn bao gồm việc có thể báo cáo những ý định bất hợp pháp hoặc nguy hiểm cho nhà cầm quyền/có chức trách như cảnh sát hoặc cơ sở dịch vụ xã hội. Tuy vậy, thậm chí với những yêu cầu này có thể giúp bạn cảm thấy tin tưởng nhà tham vấn, bởi vì bạn biết rằng bạn và người khác bạn quan tâm sẽ được bảo vệ.

3. Sự sẵn sàng thiết lập một liên minh với bạn. Một trong những dự tố chắc chắn nhất của kết quả tham vấn là cảm nhận rằng thân chủ ở trong một mối quan hệ cộng sự với nhà tham vấn của họ. Điều này được biết đến như là liên minh trị liệu. Nhà tham vấn hiệu quả có thể thiết lập liên minh trị liệu cho nhiều dạng thân chủ.

Điều này có nghĩa với bạn rằng: Liệu bạn có cảm giác rằng nhà tham vấn hứng thú trong việc thiết lập những mục tiêu mà cả đôi bên đồng ý? Mặc dù nhà tham vấn rõ ràng là chuyên gia, bạn cảm thấy rằng họ lắng nghe những mục tiêu của bạn trong tham vấn và mong muốn giúp bạn đặt mục tiêu mà bạn đồng ý?

4. Có khả năng giải thích những triệu chứng của bạn và điều chỉnh những giải thích này phù hợp với hoàn cảnh. Thân chủ muốn biết tại sao họ đang trải nghiệm những triệu chứng thậm chí nếu đây không phải là lần đầu họ tìm kiếm tham vấn. Nhà tham vấn hiệu quả cung cấp những giải thích mà thân chủ có thể hiểu nhưng họ cũng sẵn sàng điều chỉnh phù hợp với hoàn cảnh.

Điều này có nghĩa với bạn rằng: Bạn có hiểu điều mà nhà tham vấn nói về những yếu tố góp phần vào triệu chứng của bạn? Lời giải thích không cần (và chắc chắn không nên) “quá khoa học;” nó nên là lời giải thích cho bạn cảm nhận về việc bạn là ai và tại bạn đang cảm thấy như thế. Bạn nên cũng cảm thấy rằng nhà tham vấn sẵn sàng linh hoạt tùy vào thay đổi của tình hình hoặc thông tin mới về triệu chứng của bạn trở nên rõ ràng trong suốt quá trình điều trị.

5. Cam kết phát triển một kế hoạch trị liệu phù hợp và chấp nhận được. Nhà tham vấn hiệu quả đánh giá tâm lý (assessment) rất sớm trong trị liệu. Theo sự đánh giá này, họ nên phát triển một kế hoạch trị liệu và chia sẻ kế hoạch trị liệu với bạn.

Điều này có nghĩa với bạn rằng: Liệu nhà tham vấn có chia sẻ với bạn kế hoạch của anh/cô ấy cho loại trị liệu mà bạn đang nhận? Bạn không nên cảm thấy thiếu chắc chắn về điều đang diễn ra hoặc lý do. Trừ phi bạn biết về kế hoạch trị liệu là gì, bạn sẽ ở trong nguy cơ không tuân theo những đề nghị của nhà tham vấn vì bạn sẽ không biết tại sao nó quan trọng. 

6. Giao tiếp sự tự tin về tiến trình trị liệu. Một nhà tham vấn hiệu quả giữ thân chủ lại việc tham vấn bằng việc giao tiếp cho thân chủ cảm giác rằng việc trị liệ sẽ đáng giá. Những nhà tham vấn này cho phép thân chủ của họ thấy an toàn và biết rằng nhà tham vấn biết điều anh/cô ấy đang làm và lý do.

Điều này có nghĩa với bạn rằng: Nếu bạn cảm thấy rằng điều nhà tham vấn kiểm soát không phải là bạn mà là tiến trình trị liệu – bạn sẽ có nhiều khả năng làm cho nó tiến triển. Sự thiếu chắc chắn về việc liệu nhà tham vấn biết điều họ đang làm có thể làm hạ giá trị của tiến trình điều trị. Rõ ràng, nếu bạn không hạnh phúc với điều mà trị liệu đang diễn ra, bạn nên đem nó ra bàn luận. Tuy vậy, một nhà tham vấn tốt làm cho bạn cảm thấy rằng bạn đang được chăm sóc tốt.

(còn tiếp)

Xem tiếp phần 2 tại đây: http://thamvantamlygiangvu.vn/13-dac-diem-cua-mot-nha-tham-van-hieu-qua-phan-2-.html  

Lược dịch từ 13 Qualities to Look for in an Effective Psychotherapist bởi Susan Krauss Whitbourne Ph.D. tại www.psychologytoday.com

Link gốc: https://www.psychologytoday.com/blog/fulfillment-any-age/201108/13-qualities-look-in-effective-psychotherapist