Thuật ngữ Triết học và nguồn gốc, vấn đề cơ bản của Triết học

Chắc hẳn, khi nhắc tới thuật ngữ triết học, không ít bạn vẫn gợi lên trong đầu một cảm giác hoang mang. Để có thể gạt nỗi sợ hãi về triết học trong suy nghĩ. Cũng như khơi dậy sự hứng thú với bộ môn khoa học này. Hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu về triết học và những vấn đề xoay quanh thuật ngữ này nhé.

Thuật ngữ triết học là gì?

Thuật ngữ triết học thể hiện đây là một hệ thống tri thức lý luận chung của con người về thế giới. Cũng như về vị trí, về vai trò của con người trong thế giới ấy. Triết học là sự nghiên cứu về những câu hỏi chung và cơ bản. Nghiên cứu về sự tồn tại, về kiến thức, về giá trị, về lý trí, tâm trí và cả ngôn ngữ. Những câu hỏi trong thuật ngữ triết học thường được đặt về vấn đề cần nghiên cứu hoặc giải quyết. Phương pháp của triết học bao gồm đặt câu hỏi, đặt vấn đề, thảo luận, lập luận hợp lý và trình bày một cách có hệ thống.

Triết học ra đời khi nào?

Về nguồn gốc của thuật ngữ triết học, nó ra đời ở cả phương Đông lẫn phương Tây. Và ra đời từ khoảng thế kỷ VIII tới thế kỷ VI TCN, tại các quốc gia văn minh cổ đại. Chẳng hạn như Hy Lạp, Ấn Độ hay Trung Quốc.

Ở phương Tây, thuật ngữ triết học lần đầu tiên xuất hiện tại Hy Lạp. Với tên gọi φιλοσοφία (philosophia) tức là “tình yêu đối với sự thông thái”. Được xuất hiện bởi nhà tư tưởng Hy Lạp cổ đại tên Pythagoras. Với người Hy Lạp, thuật ngữ triết học ra đời mang tính định hướng. Mang tính nhấn mạnh mong muốn tìm kiếm chân lý của con người.

Còn đối với Trung Quốc, thuật ngữ triết học được khởi nguồn từ chữ triết . Và có thể được hiểu là sự truy tìm bản chất của đối tượng. Bao gồm trí tuệ và sự hiểu biết sâu sắc của con người. Còn tại Ấn Độ, nó lại mang một hàm ý là tri thức dựa trên lý trí. Là một con đường suy ngẫm để có thể dẫn dắt con người đến với lẽ phải.

Nói tóm lại, dù cho ở phương Đông hay ở phương Tây, thuật ngữ triết học cũng đều là một hoạt động tinh thần. Được biểu hiện qua khả năng nhận thức, đánh giá của con người. Nó tồn tại với tư cách là một hình thái, một ý thức xã hội.

Đối tượng nghiên cứu của Triết học là gì?

Đối tượng nghiên cứu của thuật ngữ triết học là về những mối liên hệ chung nhất của sự vật, của hiện thực khách quan. Hay cũng có thể là mối liên hệ giữa thế giới vật chất với hiện tượng do con người tưởng tượng ra. Và nó được phản ánh thông qua các khái niệm hay phạm trù của triết học. Đối tượng nghiên cứu của thuật ngữ triết học sẽ có nội dung khác nhau. Được dựa theo những thay đổi của thực tiễn xã hội thông qua từng giai đoạn phát triển.

Các trường phái triết học trong lịch sử

Xuất phát điểm của các trường phái trong thuật ngữ triết học đến từ các vấn đề cơ bản của triết học. 

Để có thể giải quyết những vấn đề cơ bản của triết học. Trong lịch sử của triết học đã được chia thành các trường phái lớn. Trong số đó nổi bật bởi ba trường phái sau:

  • Trường phái thứ nhất: Thể hiện qua suy nghĩ của những người cho rằng vật chất có trước. Và nó giữ vai trò quyết định. Những người này được gọi là những nhà duy vật. Những học thuyết của họ đã hợp thành chủ nghĩa duy vật. Chủ nghĩa duy vật cho rằng ý thức là sự phản ánh của thế giới vật chất. Và khẳng định nguyên tắc trong thế giới khách quan là chỉ có cái chưa biết chứ không có cái gì là không biết. 
  • Trường phái thứ hai: Những nhà triết học ở trường phái này đã cho rằng ý thức là cái có trước. Và nó giữ vai trò quyết định. Những người này được gọi là nhà triết học duy tâm. Tập hợp các học thuyết của họ đã hợp thành chủ nghĩa duy tâm. Đối với chủ nghĩa duy tâm đã thừa nhận khả năng nhận thức thế giới. Nhưng chủ nghĩa này lại duy tâm hóa tới quá trình nhận thức của con người. Họ cho rằng nhận thức của con người là sự tự nhận thức. Là sự hồi tưởng của linh hồn bất tử của ý niệm tuyệt đối mà thôi.
     
  • Trường phái thứ ba: Đây là trường phái bao gồm những nhà triết học mà họ đã cho rằng cả vật chất và ý thức tồn tại song song với nhau. Không cái nào quyết định tới cái nào. Và cả hai cùng là nguồn gốc để tạo ra thế giới và được gọi là các nhà nhị nguyên. Các học thuyết của họ hợp thành học thuyết nhị nguyên luận .

Vai trò của thuật ngữ triết học

Trong nền kinh tế toàn cầu hóa hiện nay, bên cạnh việc giải quyết những vấn đề “muôn thuở”. Triết học còn giúp chúng ta tìm ra lời giải. Tìm ra đối với những vấn đề mới, mà những vấn đề đó phát sinh trong quá trình toàn cầu hóa. Nó không chỉ giúp con người nhìn nhận đúng đắn về thế giới quan. Mà còn giúp con người có khả năng đánh giá những biến động đang diễn ra. Biết gợi mở hướng giải quyết cho vấn đề đang gặp phải trong bối cảnh toàn cầu hóa. Tóm lại, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, triết học vẫn giữ nguyên được vị thế của mình ở phạm vi một dân tộc và cả nhân loại.

Trên đây là những thông tin về thuật ngữ triết học cũng như vai trò của triết học. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm.