Tác hại của ma túy và chất gây nghiện

Mặc dù sự thông tin về
tác hại của ma túy và các chất gây nghiện trên các phương tiện truyền thông đã
được thực hiện khá nhiều nhưng vẫn còn không ít người chưa thấy rõ sự tác hại.
Trong bài nói chuyện hôm nay, xin được nhắc lại và nhấn mạnh những gì chúng ta
cần biết về ma túy và các chất gây nghiện cũng như những tác hại không lường của
chúng.

Trước hết là ma túy.
Đây là từ Hán Việt, với nghĩa: ma là tê mê, túy là say sưa. Như vậy, ma túy là
chất đưa đến sự say sưa, mê mẩn. Đây cũng là từ tiếng Việt dùng để dịch chữ nước
ngoài dùng để chỉ các chất gây nghiện thuộc loại nguy hiểm nhất. Đó là: thuốc
phiện (là nhựa lấy từ quả cây thuốc phiện), morphine (là chất được trích ra từ
thuốc phiện) heroin (còn gọi là bạch phiến, là chất được bón tổng hợp từ
morphine), cocain (là chất được trích từ lá coca, ở ta người nghiện ít dùng
nhiều nhất), là một số thuốc tổng hợp có tác dụng tương tự morphine được sử dụng
trong điều trị y tế nhưng nếu người nghiện lạm dụng thì cũng được xem là ma túy,
đó là pethidine (tên biệt dược: Dolosal, Dolargan) v.v…

Ngoài những chất được
xếp vào loại ma túy thật sự kể trên, còn có những chất gây nghiện khác cũng gây
tác hại không kém nếu bị lạm dụng. Các chất gây nghiện này thường dễ bị lạm dụng
do hiểu lầm là ít hoặc không gây tác hại. Những chất này gồm có:

1. Cần
sa mà tiếng lóng hiện nay gọi là bồ đà, được hút giống như hút thuốc lá. Nên lưu
ý, cần sa trên phương diện dược học được phân vào nhóm chất gây ảo giác, trong
đó có LSD là chất đang bị lạm dụng nhiều.
2. Các
thuốc an thần gây ngủ như: Seduxen, Séconal (tiếng lóng là “sì cọt”) Iménoctal
(tiếng lóng là “immê”) Rohypnol (tiếng lóng là “rô hồng”, “rô cam”).
3. Các
thuốc kích thích loại amphetamin như ectasy mà báo chí gần đây có đề cập, bị
sinh viên Mỹ lạm dụng và hiện đang lan tràn sang các nước Châu Á. Tất cả các
chất kể trên đều là chất gây nghiện. Như vậy, việc sử dụng những chất gây nghiện
này cụ thể đã gây ra tình trạng nghiện thuốc như thế nào ? Có tác hại nguy hiểm
ra sao mà khiến cho tất cả chúng ta đều cần phải cảnh giác tránh xa ?

1.Gây sự lệ thuộc về
mặt thể chất hoặc về mặt tâm lý:

Hay nói ngắn gọn là bị
nô lệ. Người nghiện nếu đã quen dùng khó lòng ngưng, không sử dụng chất gây
nghiện. Ma túy nguy hiểm vì nó gây sự lệ thuộc cả hai, thể chất và tâm lý. Về
mặt tâm lý, người nghiện luôn có sự ham muốn không kềm chế được là phải sử dụng
ma túy. Còn về mặt thể chất, nếu quen dùng mà lại ngưng, không sử dụng tiếp, sẽ
bị các rối loạn mà từ chuyên môn y dược gọi là bị “hội chứng cai thuốc” gây cơn
vật vã dữ dội như bị tiêu chảy, ói mữa, đau nhức cơ xương, tim đập hỗn loạn…
làm người nghiện đau đớn khổ sở không chịu được phải tiếp tục dùng ma túy, thậm
chí gây tội ác, cướp của, giết người để có tiền mua ma túy.

2.Có khuynh hướng phải
tăng liều: 

Tức là, người sử dụng
chất gây nghiện cần phải tăng liều sử dụng lên mới đạt được tác dụng mong muốn.
Thí dụ, lúc đầu chỉ cần hút một hai điếu cần sa trong ngày là thấy đủ, nhưng dần
dần phải hút cả một hai chục điếu cần sa trở lên mới thấy đủ hay nói theo người
nghiện là mới thấy “phê”. Không những thế, người nghiện không chỉ tăngliều mà
còn thay đổi chất gây nghiện, thay đổi phương cách sử dụng để tăng cảm giác
khoái cảm. Và đây chính là mối nguy hại luôn chờ đón người tập tành sử dụng chất
gây nghiện. Như lúc đầu chỉ hút vài điếu cần sa, sử dụng vài viên thuốc an thần
gây ngủ loại Seduxen gọi là để nếm “cảm giác lạ”, nhưng dần dà khi quen dùng, do
nhu cầu phải đạt được cảm giác gọi là “phê”, người nghiện sẽ đi đến sử dụng ma
túy loại mạnh loại gây tác hại dữ dội cở như heroin. Rồi từ phương cách sử dụng
chỉ là hút, hít, uống, người nghiện sẽ đi đến sử dụng phương cách tiêm chích,
bởi vì tiêm chích là cách đạt đến cảm giác “phê” nhanh và mạnh nhất. Đến đây có
thể là tận cùng của sự tác hại do sử dụng chất gây nghiện bởi vì tiêm chích ma
túy là con đường thuận lợi nhất dẫn đến nhiễm HIV/AIDS, và khi bị lây nhiễm
HIV/AIDS do tiêm chích ma túy, trong tình hình chưa có thuốc chữa và thuốc ngừa
như hiện nay, bị lây nhiễm HIV/AIDS cũng có nghĩa là sẽ chết.

Ta nên lưu ý, ma túy
và các chất gây nghiện chính là độc chất, chỉ cần dùng quá liều là đưa đến tử
vong. Trong thời gian qua, có khá nhiều bạn trẻ nghiện ngập phải được đưa vào
bệnh viện cấp cứu do ngộ độc heroin. Và nếu có dùng đúng liều không đưa đến tử
vong thì bản thân ma túy và các chất gây nghiện đều có sẵn sự tác hại. Nói
chung, các chất gây nghiện đều là các chất được gọi là “hướng tâm thần”, hoặc là
ức chế hoặc là kích thích hệ thần kinh trung ương. Lạm dụng các chất này sẽ ảnh
hưởng đến trí tuệ, đặc biệt dễ bị suy nhược tâm thần. Như người nghiện cần sa,
thuốc kích thích amphetamin dễ bị bệnh tâm thần, dễ sa sút ý chí đưa đến có
khuynh hướng tự tử. Các thuốc an thần, thuốc ngủ đều có tác dụng phụ nếu dùng
lâu ngày sẽ gây tổn hại đến các cơ quan khác nhau trong cơ thể. Ngoài tác hại do
độc chất ma túy và chất gây nghiện làm nhiễm độc, cơ thể người nghiện còn bị tổn
thương hoặc bị nhiễm trùng do phương cách sử dụng thuốc. Dân “chích choát”, tức
người nghiện dùng đường tiêm chích thì bị nhiễm trùng do tiêm thuốc bất kể điều
kiện vô trùng, họ không chỉ bị lây nhiễm HIV mà còn bị nhiễm các bệnh lây qua
đường máu như viêm gan siêu vi B, C…Người nghiện hít heroin, cocain thì bị
thủng vách mũi, người hút cần sa thì bị viêm nhiễm đường hô hấp. Người nghiện
amphetamin sau thới gian sử dụng kết hợp thuốc phiện và amphetamin thì tất cả
răng đều bị gãy vụn. Do chỉ quan tâm đến sử dụng ma túy và chất gây nghiện để
đạt cảm giác khoái cảm, người nghiện thường không tha thiết đến ăn uống và
thường bị suy dinh dưỡng để từ đó bị nhiễm bệnh cùng một lúc.

Tệ nạn ma túy và chất
gây nghiện không chỉ tác hại khu trú ở cá nhân mà có tác động đến toàn xã hội.
Chỉ cần có một người nghiện trong gia đình thì gia đình đó xem như gánh chịu một
thảm họa. Không những thế, người nghiện rất dễ phạm tội ác, có thể làm bất cứ
điều gì phương hại đến an ninh trật tự xã hội miễn sao có tiền để tiêm chích,
hút sách thỏa mãn cơn nghiện.

Tóm lại, tác hại của
ma túy và các chất gây nghiện là khôn lường. Nếu sa vào con đường nghiện ngập,
chắc chắn sẽ là thảm họa cho cá nhân, gia đình và cho cả xã hội. Xin các bạn trẻ
đường lạm dụng chất gây nghiện dù bất cứ lý do gì. Đối với các bật phụ huynh,
xin hãy dành thời gian quan tâm, gần gũi, chăm sóc con cái, đặc biệt ở tuổi mới
lớn. Chúng ta cần có biện pháp tích cực giáo dục phòng ngừa cho trẻ không sa vào
con đường nghiện ngập ma túy và các chất gây nghiện.

Nguồn medinet.hochiminhcity.gov.vn 

[TT: TBC]