TRANG CHUYÊN NGÔN NGỮ HỌC

Lê Đình Tư
1. Những quan điểm khác nhau
– Khái niệm Tiếng Việt chỉ hoàn toàn có thể dùng để trỏ tiếng Việt từ khi nó mở màn tách ra khỏi nhóm Việt-Mường chung cách đây khoảng chừng một nghìn năm, nghĩa là từ khi khởi đầu có cách phát âm Hán-Việt và tiếng Việt đã có đủ 6 thanh điệu. Không nên dùng khái niệm tiếng Việt so với những quá trình tăng trưởng trước đó .

– Theo quan niệm truyền thống, khái niệm tiếng Việt dùng để chỉ các nhóm ngôn ngữ nguồn gốc của nó. Ví dụ: khi tìm hiểu nền văn minh Văn Lang, Âu Lạc… người ta phải tính đến thời đại các vua Hùng cách đây khoảng 4000 năm. Thứ tiếng Việt nguyên thủy đó chắc chắn không phải là thứ tiếng Việt ngày nay.

Bạn đang đọc: TRANG CHUYÊN NGÔN NGỮ HỌC

– Quan điểm của nhà ngôn ngữ học Paulk Benedict hiện được coi là quan điểm hợp lý hơn cả .
2. Quá trình hình thành tiếng Việt
– Tiếng Việt của người Việt vốn có chung nguồn gốc với những thứ tiếng khác ở Khu vực Đông Nam Á. Nó thuộc họ Nam Á. Họ Nam Á là một họ ngôn từ khá lớn, gồm có những ngôn từ được phân bổ trên một khu vực to lớn, gồm có phần đông bắc Ấn Độ, một phần Miến Điện, vùng Nam Trung Quốc, một phần Malaixia, phần đông Cămpuchia và hầu hết Nước Ta .
– Theo những nhà khoa học, cách đây khoảng chừng 6000 năm, khu vực to lớn này vẫn còn nói chung một thứ ngôn từ gọi là ngôn từ Nam Á hay Nam Phương. Cùng với thời hạn, những ngôn từ họ Nam Á từ từ tách ra thành những nhóm riêng không liên quan gì đến nhau. Đầu tiên là nhóm Munđa ở đông bắc Ấn Độ và nhóm Mèo-Dao ở phía nam Trung Quốc thời nay .
– Các ngôn từ Nam Á có chung những đặc thù :

+ Có hệ thống ngữ pháp cơ bản giống nhau, ví dụ: khung ngữ pháp của tiếng Việt, Khmer, Lào, Thái… không khác nhau mấy;
+ Có cách cấu tạo từ giống nhau;
+ Có hình thức lặp, láy giống nhau;
+ Cách luân phiên giống nhau.

– Vào những thiên niên kỉ tiếp theo, những tiếng Nam Á chung từ từ tách ra thành những nhóm riêng không liên quan gì đến nhau : Nhóm Munđa ở đông bắc Ấn Độ và nhóm Mèo-Dao ở phía Nam Trung Quốc ngày này tách ra thứ nhất, sau đó có những đợt di dân của những bộ tộc nói tiếng Tạng Miến xuống địa phận Mianma ngày này thôi thúc sự tách riêng một số ít ngôn từ như tiếng Khasi ví dụ điển hình .
– Vào khoảng chừng trên 4000 năm trước, tiếng Nam Á chung do sự tiếp xúc với tiếng Hán-Tạng và những ngôn từ thuộc ngữ hệ châu Đại Dương ( tiếng Papua ), đã tách ra thành ba dòng chính :

+ Dòng Đồng-Thái, gồm các ngôn ngữ phân bố ở phần phía nam sông Trường Giang;
+ Dòng Mã Lai-Nam Đảo, gồm các ngôn ngữ phân bố ở phần cực nam Đông Nam Á tiền sử;
+ Dòng Môn-Khơme, bao gồm các ngôn ngữ phân bố ở vùng cao nguyên trung phần Đông Nam Á tiền sử (cao nguyên Cồ rạt ở Thái Lan, cao nguyên Bôlôven ở Lào và cao nguyên khu Bốn cũ (Thanh Hóa, Nghệ An) của Việt Nam). Tiếng Việt được tách ra từ dòng ngôn ngữ này. Do đó, tổ tiên xa xưa của tiếng Việt là tiếng Môn-Khơme, bao gồm hàng trăm ngôn ngữ phân bố thành 3 vùng lớn: Bắc Mon-Khmer, Nam Mon-Khmer và Đông Mon-Khmer.

Xem thêm: Soạn văn lớp 6 Bài 8: Những góc nhìn cuộc sống – Hay nhất Ngữ văn 6 Chân trời sáng tạo

– Từ tiếng Đông Mon-Khmer tách ra một ngôn từ gọi là proto Việt-Katu. Sau một thời hạn, ngôn từ này lại tách ra làm hai là Katu và proto Việt Chứt. Tổ tiên trực tiếp của người nói tiếng Việt ngày này là những bộ tộc người nói tiếng proto Việt Chứt này. Các dân cư nói tiếng proto Việt Chứt lúc đầu ( hơn 4000 năm trước ) sống ở vùng trung du và sơn cước ( vùng Thượng Lào và bắc khu Bốn cũ ), về sau chuyển dời xuống vùng đồng bằng Bắc Bộ ngày này. Do sự tiếp xúc với những ngôn từ Tày-Thái, tiếng proto Việt Chứt đổi khác để trở thành tiếng Tiền Việt Chứt với cơ tầng Mon-Khmer và có sự mô phỏng chính sách quản lý và vận hành Tày-Thái. Quá trình này diễn ra ở thời đại mà sử Nước Ta vẫn gọi là thời đại những vua Hùng. Dần dần về sau, tiếng Tiền Việt Chứt đi sâu vào quy trình đơn tiết hóa, thanh điệu hóa và rụng dần những phụ tố để trở thành tiếng Việt Mường chung ( khoảng chừng 2700 – 2800 năm trước ) .
– Do quy trình tiếp xúc vĩnh viễn với tiếng Hán dưới thời Bắc thuộc, vào thời gian từ thế kỉ VIII đến thế kỉ XII, tiếng Việt Mường chung ở phía Bắc tách ra làm hai : Bộ phận nằm sâu ở vùng rừng núi những tỉnh Hòa Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, thành phố Hà Tĩnh ít bị tác động ảnh hưởng của tiếng Hán hơn nên bảo lưu yếu tố cũ và trở thành tiếng Mường, còn bộ phận ở vùng đồng bằng Bắc Bộ thì do tác động ảnh hưởng của tiếng Hán mà từ từ tách thành tiếng Kinh ( tiếng Việt ). Quá trình tách đôi hai ngôn từ này khởi đầu khoảng chừng hơn 1000 năm trước. Kể từ lúc đó, tiếng Việt mới thực sự trở thành một ngôn từ độc lập .
________________________________________________