Giáo án PTNL bài Về luân lí xã hội nước ta | Giáo án phát triển năng lực ngữ văn 11 – Tech12h

a. Vị trí: phần 3 của bài diễn thuyết Đạo đức và luân lí Đông Tây (5 phần) được ông diễn thuyết vào đêm 19-11-1925 tại Sài Gòn.

– Thơ văn của Phan châu Trinh là thơ văn tuyên truyền, vận động đồng bào làm cách mạng cứu nước, cứu dân.

– Ông là nhà yêu nước và cách mạng lớn của Việt Nam đầu thế kỉ XX, ông luôn có ý thức dùng văn chương để làm cách mạng.

GV nhận xét, chốt lại ý chính

– Đoạn 3: Chủ trương truyền bá XHCN cho người Vệt nam (giải pháp)

– Đoạn 2: Sự thua kém về luân lí xã hội của ta so với phương Tây (biểu hiện)

– Đoạn 1: Khẳng định nước ta chưa có luân lí xã hội (hiện trạng)

– Vị trí: phần 3 của bài “Đạo đức và luân lí Đông Tây”.

– Nội dung: bài diễn thuyết đề cao tác dụng của đạo đức, luân lí, khẳng định phải tìm nguyên nhân mất nước trong việc để mất đạo đức, luân lí truyền thống

? Tác phẩm thuộc thể loại gì ? Những hiểu biết của em về tác phẩm trên ?

GV nhận xét, chốt lại ý chính.

– Chủ trương cứu nước: bất bạo động tuy không thành nhưng nhiệt huyết của ông ảnh hưởng sâu rộng đến phong trào ái quốc đầu thế kỉ XX.

– Là người nổi tiếng thông minh từ bé, có ý thức trách nhiệm đối với đất nước ngay từ tuổi thanh niên

Trình bày những hiểu biết của em về tác giả ?

Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm

* Thao tác 1 :

Hướng dẫn HS đọc – hiểu văn bản

Thao tác 2: Tổ chức cho HS thảo luận nhóm:

1. Đoạn 1.

Nhóm 1:  Luân lí xã hội là gì? Mở đầu đoạn trích tác giả khẳng định vấn đề gì ? Nhận xét cách nêu và phân tích luận điểm của tác giả ?

GV nhận xét, bổ sung.

Nhóm 2: Em hiểu câu “một tiếng bè bạn không thể thay cho luân lí xã hội được” thế nào ? Qua đó cho thấy tác giả là người như thế nào ?

GV:

“Bình thiên hạ”:không phải là cai trị xã hội, đè nén mọi người mà góp phần làm cho xã hội no đủ, giàu có.

GV nhận xét và bổ sung.

2. Đoạn 2

Nhóm 3: Tác giả so sánh hai nền luân lí xã hội của ta và phương Tây như thế nào? Nêu mục đích, dẫn chứng và tác dụng của nó ?

GV nhận xét, bổ sung.

Nhóm 4: nguyên nhân nào dân ta không biết đoàn thể, không trọng công ích ? Nhận xét về nghệ thuật lập luận trong đoạn này ?

GV nhận xét, bổ sung.

3. Nêu giải pháp

GV: Giải pháp của Phan Châu Trinh là gì ? Nhận xét về giải pháp đó ?

GV nhận xét, chốt ý.

II/ Đọc – hiểu văn bản:

1. Đoạn 1: Nêu hiện trạng ở nước ta, khẳng định nước ta tuyệt nhiên không có luân lí xã hội. (10phút)

– Tác giả khẳng định: “Xã hội luân lí ở nước ta tuyệt nhiên không có”.

 – Cách đặt vấn đề trực tiếp, trực diện, nhấn mạnh và phủ định: tuyệt nhiên không ai biết đến xã hội luân lí.

 – Tác giả còn phủ nhận sự ngộ nhận, sự xuyên tạc vấn đề của không ít người:

+ Quan hệ bạn bè không thể thay cho luân lí xã hội.

+ Quan niệm Nho gia bị hiểu sai, hiểu lệch và  mấy ai hiểu đúng bản chất của vấn đề “bình thiên hạ”

 cách vào đề bôc lộ quan niệm tư tưởng của một nhà Nho uyên bác, sắc sảo và thức thời

2. Chỉ ra những biểu hiện cụ thể để làm sáng tỏ ý đã khẳng định. (10 phút)

-Hiện trạng: Không hiểu, chưa hiểu, điềm nhiên như ngủ, chẳng biết gì ( Ta) ><  Rất thịnh hành và phát triển (C. Âu)

– Dẫn chứng:  phải ai tai nấy, ai chết mặc ai…(Ta)   >< quyền lợi riêng của cá nhân hay đoàn thể bị xâm hại thì họ tìm mọi cách lấy lại công bằng.

– Nguyên nhân: do chưa có đoàn thể, ý thức dân chủ.

–  Nguyên nhân của việc dân không biết đoàn thể, không trọng công ích:

+ ông cha ta đã có ý thức đoàn thể, cũng biết đến công đức.

+ Lũ vua quan phản động, thối nát đã tìm cách “phá tan tành đoàn thể của quốc dân”.

– Tác giả đả kích vào bản chất phản động, thối nát của vua quan: Không quan tâm đếndân, muốn dân tối tăm để dễ dàng thống trị, vơ vét.

– Tác giả dùng những từ ngữ, hình ảnh gợi tả, lối so sánh ví von sắc bén thể hiện thái độ căm ghét cao độ đối với chế độ vua quan chuyên chế.

 Tấm lòng của người có lòng yêu nước thiết tha, xót xa trước tình cảnh khốn khổ của dân, quan tâm đến vận mệnh dân tộc, căm ghét bọn quan lại xấu xa thối nát. Dưới mắt tác giả, chế độ vua quan chuyên chế thật tồi tệ, cần phải xoá bỏ triệt để.

3. Nêu giải pháp

– Muốn nước Việt Nam độc lập tự do:

 + Dân Việt Nam phải có đoàn thể

 + Đẩy mạnh truyền bá tư tưởng xã hội chủ nghĩa trong nhân dân giải pháp rõ ràng, ngắn gọn, thuyết phục.