Bài 5 – Tiết 2. Một số vấn đề của Mĩ La tinh (Địa lý 11)
I. Một số vấn đề tự nhiên, dân cư và xã hội
1. Tự nhiên
– Cảnh quan: Đồng bằng và cao nguyên rộng lớn ở phía đông, núi trẻ ở phía tây, phần lớn lãnh thổ có khí hậu nhiệt đới ẩm.
– Tài nguyên khoáng sản: kim loại màu, kim loại quý, nhiên liệu.
– Tài nguyên đất, khí hậu thuận lợi cho phát triển nông nghiệp (nghề rừng, chăn nuôi đại gia súc, trông cây công nghiệp, cây ăn quả nhiệt đới).
Tuy nhiên, việc khai thác nguồn tài nguyên chưa mang lại nhiều lợi ích cho đại bộ phận dân cư.
Hinh 5.3. Các cảnh quan và khoáng sản chính ở Mĩ La Tinh
2. Dân cư và Xã hội
– Tình trạng đói nghèo, đến cuối thế kỉ XXI số dân sống dưới mức nghèo khổ còn tới 37 – 62%.
– Chênh lệch thu nhập quá lớn giữa người giàu và người nghèo.
– Cải cuộc ruộng đất không triệt để tạo điều kiện cho chủ trang trại chiếm phần lớn đất canh tác.
– Hiện tượng đô thị hóa mang tính tự phát, trong đó có 1/3 dân cư đô thị sống trong điều kiện khó khăn.
II. Một số vấn đề kinh tế
– Tốc độ phát triển kinh tế không đều, chậm thiếu ổn định.
– Nợ nước ngoài lớn.
– Nguyên nhân:
+ Tình hình chính trị thiếu ổn định.
+ Các thế lực bảo thủ cản trở.
+ Chưa xây dựng được đường lối phát triển kinh tế, xã hội độc lập, tự chủ.
– Hiện nay thực hiện cải cách kinh tế: quốc hữu hóa các ngành kinh tế, phát triển giáo dục, công nghiệp hóa, mở rộng buôn bán với nước ngoài.
– Kinh tế được cải thiện: xuất khẩu tăng nhanh, khống chế lạm phát, giá tiêu dùng giảm, đời sống nâng cao,
– Quá trình cải cách kinh tế đang gặp những phản ứng của các thế lực của chủ nghĩa thực dân mới.
TRẢ LỜI CÂU HỎI LIÊN QUAN
? (trang 27 SGK Địa lý 11) Vì sao các nước Mĩ La tinh có điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển kinh tế nhưng tỉ lệ người nghèo ở khu vực này vẫn cao?
– Tuy đã giành độc lập song nhiều nước vẫn duy trì cơ cấu xã hội phong kiến. Các thế lực tôn giáo bảo thủ tiếp tục cản trở sự phát triển kinh tế – xã hội.
– Chưa xây dựng được đường lối phát triển kinh tế – xã hội độc lập tự chủ, còn phụ thuộc nhiều vào tư bản nước ngoài, nhất là Hoa Kì.
– Quá trình cải cách kinh tế của nhiều nước đã vấp phải sự phản ứng của các thế lực bị mất quyền lợi từ nguồn tài nguyên thiên nhiên giàu có.
? (trang 27 SGK Địa lý 11) Dựa vào hình 5.4 (trang 26 SGK Địa lý 11) lập bảng và nhận xét tốc độ tăng GDP của Mĩ La tinh trong giai đoạn 1985 – 2004.
Hinh 5.4. Tốc độ tăng GDP của Mĩ La tinh
Bảng: Tốc độ gia tăng GDP của Mĩ La tinh trong giai đoạn 1985 – 2004
Năm
1985
1990
1995
2000
2002
2004
Tốc độ tăng GDP (%)
2,3
0,5
0,4
2,9
0,5
6,0
– Nhận xét: Mĩ La tinh có tốc độ phát triển kinh tế không ổn định.
? (trang 27 SGK Địa lý 11) Những nguyên nhân nào làm cho kinh tế các nước Mĩ La tinh phát triển không ổn định ?
Nguyên nhân chính là:
– Mức tăng dân số còn khá cao
– Các cuộc cải cách ruộng đất không triệt để.
– Tình hình chính trị thiếu ổn định.
– Chưa xây dựng được đường lối phát triển kinh tê – xã hội độc lập tự chủ, còn phụ thuộc nhiều vào tư bản nước ngoài, nhất là Hoa Kì.
– Quá trình cải cách kinh tế của nhiều nước đã vấp phải sự phản ứng của các thế lực bị mất quyền lợi từ nguồn tài nguyên thiên nhiên giàu có.
Xem thêm về Mĩ La tinh tại đây!