Phát triển là gì? Nguyên lý về sự phát triển theo Triết học Mác – Lênin? – c3kienthuyhp.edu.vn

Phát triển là gì? Phát triển tên tiếng Anh là gì? tìm hiểu nội dung nguyên lý phát triển theo chủ nghĩa Mác-Lênin?

Trong cuộc sống, mọi sự vật hiện tượng luôn vận động, phát triển và tồn tại theo một quy luật nhất định. Sự phát triển gắn liền với tính phổ biến của mọi sự vật, sự việc, hiện tượng. Trong phép biện chứng duy vật, nguyên lý về sự phát triển là một trong hai nguyên lý quan trọng làm cơ sở cho quan niệm toàn diện. Phát triển là đặc điểm chung, phát triển là vị trí khách quan. Vậy phát triển là gì? Nguyên lý phát triển theo triết học Mác – Lênin được hiểu như thế nào và có ý nghĩa như thế nào?

1. Phát triển là gì?

Có nhiều khái niệm về “sự phát triển”, theo đó:

Theo quan niệm biện chứng, phát triển là quá trình tiến lên từ thấp đến cao. Quá trình đó diễn ra dần dần dẫn đến sự ra đời của cái mới thay thế cái cũ. Sự phát triển không phải lúc nào cũng diễn ra theo đường thẳng mà rất quanh co, phức tạp, thậm chí có bước. thụt lùi tạm thời. Theo quan niệm biện chứng, sự phát triển là kết quả của quá trình thay đổi dần dần về lượng dẫn đến thay đổi về chất, là quá trình diễn ra theo đường xoắn ốc và cuối mỗi chu kỳ sự vật lại lặp lại như sự vật ban đầu nhưng ở cấp độ cao hơn. Quan niệm biện chứng cũng khẳng định nguồn gốc của sự phát triển nằm ở bản thân sự vật.

– Theo quan niệm siêu hình, phát triển chỉ là sự tăng lên, giảm đi về lượng chứ không có sự thay đổi về chất của sự vật; hoặc nếu có sự thay đổi nhất định về chất thì sự thay đổi đó cũng chỉ diễn ra trong một vòng khép kín, không có sự ra đời của sự vật mới với chất mới. Những người theo chủ nghĩa siêu hình coi sự phát triển là một quá trình tiến lên không ngừng, không có những vòng xoay, phức tạp.

Phát triển còn là quá trình nảy sinh và khắc phục những tranh chấp khách quan vốn có của sự vật, hiện tượng; là quá trình thống nhất giữa phủ định nhân tố tiêu cực và kế thừa, làm tăng nhân tố tích cực từ sự vật, hiện tượng cũ dưới hình thức sự vật, hiện tượng mới.

2. Phát triển tên tiếng Anh là gì?

Phát triển tên tiếng Anh là: “Development“.

3. Nguyên lý phát triển theo triết học Mác – Lênin:

3.1. Đặc điểm của phương pháp:

Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, sự phát triển có 4 tính chất cơ bản: tính khách quan, tính phổ biến và tính đa dạng, phong phú.

– Tính khách quan của sự phát triển thể hiện ở nguồn gốc của sự vận động và phát triển. Đó là quá trình bắt nguồn từ bản thân sự vật, hiện tượng là quá trình khắc phục sự tranh chấp của sự vật, hiện tượng đó. Thuộc tính này là thuộc tính thay thế không phụ thuộc vào ý thức của con người.

Ví dụ: Hạt lúa, hạt lúa đầu tiên khi có nước, có đất, có chất dinh dưỡng, có ánh sáng thì dù không có con người nó vẫn mọc lên được.

– Tính phổ biến của sự phát triển thể hiện ở các quá trình phát triển diễn ra trong một nghề tự nhiên, xã hội và tư duy; ở mọi sự vật, hiện tượng trong quá trình, mọi giai đoạn của hiện tượng đó. Trong mỗi quá trình biến đổi có thể bao hàm khả năng dẫn đến sự ra đời phù hợp với quy luật khách quan.

+ Trong tự nhiên: Tăng cường khả năng thích ứng của cơ thể với sự thay đổi của môi trường

Ví dụ: Người miền Nam ra Bắc làm việc lúc đầu khí hậu thay đổi sẽ khó chịu nhưng dần dần họ cũng quen và thích nghi.

+ Về xã hội: nâng cao năng lực chinh phục tự nhiên, cải tạo xã hội, tiến tới trình độ ngày càng cao trong sự nghiệp giải phóng con người.

Ví dụ: Mức sống của dân cư xã hội sau luôn cao hơn xã hội trước.

+ Trong tư duy: Khả năng nhận thức ngày càng sâu sắc, đầy đủ, đúng đắn với tự nhiên và xã hội. Ví dụ: Trình độ hiểu biết của con người ngày càng cao hơn trước.

– Tính đa dạng, phong phú của sự phát triển thể hiện ở chỗ: phát triển là chiều hướng phát triển của các sự vật, hiện tượng, nhưng mỗi hiện tượng có một quá trình phát triển khác nhau, tồn tại ở những thời điểm khác nhau. thời gian, không gian khác nhau, chịu sự tác động khác nhau và sự tác động đó có thể làm thay đổi chiều hướng của quá trình phát triển của sự vật, đôi khi có thể làm cho sự vật, hiện tượng nhất thời đi ngược lại.

Đồng thời, trong quá trình phát triển của mình, sự vật còn chịu sự tác động của nhiều sự vật, hiện tượng khác, của nhiều nhân tố và điều kiện. Sự tác động đó có thể thúc đẩy hoặc kìm hãm sự phát triển của sự vật, đôi khi có thể làm thay đổi chiều hướng phát triển của sự vật, thậm chí làm cho sự vật đi ngược lại.

Chẳng hạn, nhìn chung, trẻ em ngày nay phát triển nhanh hơn cả về thể chất và trí tuệ so với trẻ em các thế hệ trước do chúng được thừa hưởng những thành tựu và điều kiện thuận lợi mà xã hội mang lại. Trong thời đại ngày nay, thời gian thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước của các nước chậm và kém phát triển sẽ ngắn hơn nhiều so với các nước đã thực hiện do được kế thừa kinh nghiệm và tri thức. hỗ trợ từ các nước đi trước. Nhưng vấn đề là việc vận dụng kinh nghiệm và tận dụng sự hỗ trợ đó như thế nào lại phụ thuộc rất lớn vào các nhà lãnh đạo và nhân dân các nước chậm phát triển và chậm phát triển.

Để khái quát bản chất luôn biến đổi của các sự vật và hiện tượng, Ph.Ăngghen đã viết rằng: “Tư duy của các nhà siêu hình học chỉ dựa trên những phản đề tuyệt đối không tương đồng với nhau, họ nói có, nói có và không. Đối với họ, một sự vật hoặc tồn tại hoặc không tồn tại , một hiện tượng không thể vừa là chính nó vừa là hiện tượng khác, khẳng định và phủ định tuyệt đối loại trừ lẫn nhau… mà ngược lại, tư duy biện chứng là tư duy mềm mại, uyển chuyển, không còn biết đến ranh giới tuyệt đối chặt chẽ, đối với cái “hay”….” hoặc là”… “vô điều kiện” (như: “hoặc có, hoặc không”, hoặc tồn tại, hoặc không tồn tại”) Tư duy biện chứng thừa nhận rằng trong những trường hợp cần thiết phải thiết kế vế “hoặc”…hoặc” , lại còn có câu “cả hai là…. Cũng như”. Chẳng hạn, theo quan niệm biện chứng, một vật hữu hình luôn luôn là cái có và không phải là, một cái tên bay vừa ở vị trí A vừa không ở A, cái tự khẳng định mình. và tiêu cực là cả hai loại trừ lẫn nhau và không thể tách rời

Theo Lênin: Để thực sự hiểu sự vật thì phải nhìn rộng và nghiên cứu mọi mặt, những mối liên hệ và những “mối liên hệ gián tiếp” của sự vật đó và Người cũng cho rằng: Phép biện chứng đòi hỏi con người chúng ta phải quan tâm đến mọi mặt của các mối liên hệ trong sự phát triển cụ thể của các mối quan hệ đó.

3.2. Ý nghĩa phương pháp luận:

Nguyên lý phát triển là cơ sở lý luận khoa học định hướng nhận thức toàn cầu và cải tạo toàn cầu. Theo nguyên tắc này, trong mọi nhận thức và thực tiễn phải có khái niệm phát triển. Theo V. I. Lênin, “… Lôgic biện chứng tức là xem xét sự vật trong sự phát triển của chúng, trong sự “tự vận động”…, trong những biến đổi của chúng”. Quan niệm phát triển đòi hỏi phải khắc phục những tư tưởng bảo thủ, trì trệ, định kiến, chống đối sự phát triển.

Nguyên lý về phát triển là cơ sở lý luận khoa học định hướng cho nhận thức toàn cầu và cải tạo toàn cầu.

Theo nguyên tắc này, trong mọi nhận thức và trong thực tiễn phải có khái niệm phát triển. Để có thể phát triển phải vượt qua những tư tưởng bảo thủ, trì trệ, lạc hậu, thành kiến, chống đối sự phát triển.

Nguyên lý về sự phát triển chỉ ra rằng trong hoạt động nhận thức và trong hoạt động thực tiễn của con người cần phải tôn trọng quan niệm về sự phát triển. Quan niệm này đòi hỏi khi nhận thức cũng như khi khắc phục một vấn đề nào đó, con người cần đặt chúng trong trạng thái động và trong xu thế chung của sự phát triển.

– Để nhận ra và khắc phục mọi tồn tại trong thực tiễn, một mặt cần đặt sự vật theo xu hướng đi lên của chúng. Phải nhận thức được tính quanh co, phức tạp trong quá trình phát triển (nghĩa là có quan niệm lịch sự cụ thể trong nhận thức và khắc phục những vấn đề thực tiễn, phù hợp với tính chất phong phú, đa dạng của quá trình phát triển). độ phức tạp của nó).

– Với tư cách là những nguyên tắc phương pháp luận, với tư cách là một khái niệm bao trùm, khái niệm phát triển góp phần định hướng, chỉ đạo hoạt động nhận thức cũng như hoạt động thực tiễn tự hoàn thiện của con người.

– Xem xét sự vật theo quan niệm về sự phát triển cũng phải biết chia quá trình phát triển của sự vật thành các giai đoạn. Trên cơ sở đó tìm ra phương pháp nhận thức và cách thức tác động phù hợp để thúc đẩy sự vật tiến triển nhanh hơn hoặc kìm hãm sự phát triển của nó tuỳ theo sự phát triển đó có lợi hay có hại cho cơ thể. cuộc sống của con người.

– Vận dụng khái niệm phát triển vào hoạt động thực tiễn nhằm mục đích thúc đẩy sự vật phát triển theo đúng quy luật vốn có của nó đòi hỏi chúng ta phải thông qua hoạt động tìm ra những mặt tranh chấp của sự vật. hành động thiết thực, từ đó khắc phục tranh chấp, tìm hướng phát triển. Phải khắc phục khỏi tư duy bảo thủ, định kiến, trì trệ,.. Phải đặt sự vật, hiện tượng theo xu hướng đi lên.

Quan niệm phát triển góp phần khắc phục những tư tưởng bảo thủ, trì trệ, định kiến ​​trong hoạt động nhận thức và thực tiễn. Với tư cách là những nguyên tắc phương pháp luận, quan niệm toàn diện, quan niệm lịch sử – cụ thể, quan niệm phát triển góp phần định hướng, chỉ đạo hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn nhằm cải tạo hiện thực, cải tạo hiện thực. tự tạo ra con người. Tuy nhiên, để nhận thức được chúng, mỗi người cần nắm vững cơ sở lý luận của chúng, nguyên lý về mối liên hệ phổ biến và nguyên lý về sự phát triển, biết vận dụng chúng một cách sáng tạo vào hoạt động của mình.

Từ đó có thể rút ra những bài học phát triển sau:

Một là, cần chủ động, tích cực nghiên cứu tìm ra những mâu thuẫn trong từng sự vật, sự việc, hiện tượng để xác định định hướng phát triển và giải pháp phù hợp.

Thứ hai, khi xem xét sự vật, hiện tượng phải đặt hiện tượng đó trong sự vận động, phát triển. Vì sự vật không chỉ như nó vốn có, đang hiện hữu trước mắt mà còn cần phải nắm bắt, hiểu rõ xu hướng phát triển và khả năng biến đổi của nó.

– Thứ ba, cần có sự nhìn nhận, đánh giá một cách khách quan các sự vật, hiện tượng, không bị lung lay trước những xoay vần của sự phát triển trong thực tiễn.

– Kế thừa những tính năng, phòng ban hợp lý của cái cũ nhưng đồng thời phải kiên quyết loại bỏ những cái đã quá lạc hậu cản trở, ảnh hưởng đến sự phát triển. Vì trong phát triển có tính kế thừa, phải tích cực phát hiện, khuyến khích cái mới, cái phù hợp để từ đó tìm cách phát huy để phát triển cái mới, để cái mới giữ vai trò chủ đạo.