HẠCH TOÁN LÀ GÌ? PHÂN LOẠI 3 KIỂU HẠCH TOÁN CƠ BẢN

Thuật ngữ “ Hạch toán” được sử dụng khá phổ biến trong lĩnh vực kế toán, dù vậy nhiều bạn đang tự học hạch toán hay nói cách khác là tự học định khoản cũng đã tìm hiều nhưng không phải ai cũng giải thích được “Hạch toán là gì?”. Nếu bạn cũng đang chưa hiểu, hãy cùng chúng tôi tìm câu trả lời

I. Hạch toán là gì?

Hạch toán là hệ thống điều tra quan sát, đo lường, tính toán và ghi chép các quá trình kinh tế với mục đích quản lý các quá trình đó ngày càng chặt chẽ hơn.

Quản lý các hoạt động kinh tế là nhu cầu không thể thiếu phát sinh trong xã hội. Do đó, đòi hỏi con người phải thực hiện đồng thời bốn quá trình: quan sát, đo lường, tính toán, ghi chép để có thể tập hợp thông tin để phục vụ cho mục đích quản lý tốt các hoạt động kinh tế.

Cụ thể trong đó:

• Quan sát: Công nhận sự tồn tại của đối tượng cần thu thập.

• Đo lường: Sử dụng các đơn vị đo lường tổng hợp để lượng hóa đối tượng cần thu thập.

• Hạch toán (tính toán): Quá trình sử dụng các phương pháp phân tích, các phép tính, tổng hợp để tiếp tục lượng hóa thành các chỉ tiêu tổng hợp.

• Ghi chép: Quá trình hệ thống ghi lại từng thời kỳ, điểm phát sinh theo trật tự nhất định để có cơ sở thông tin và đưa ra quyết định phù hợp.

Những yêu cầu quan trọng đối với hạch toán là chính xác, đầy đủ, thống nhất về phương pháp và kịp thời về nội dung, đảm bảo tiêu chuẩn hóa và so sánh được các số liệu hạch toán.

Với định nghĩa nêu trên, ta có thể thấy hạch toán đã ra đời từ rất lâu và luôn tồn tại trong mọi hình thái đời sống xã hội. Từ thời nguyên thủy, ngay cả khi sản xuất vẫn chưa phát triển, hạch toán đã được thực hiện bằng những cách thức hết sức đơn giản như: Buộc nút dây thừng, đánh dấu lên thân cây,… để ghi nhớ các thông tin.

Đến các cấp độ xã hội cao hơn, các quan hệ kinh tế phát sinh đã dẫn đến bước phát triển tiếp theo của hạch toán. Đặc biệt vào thời kỳ chủ nghĩa tư bản, hạch toán đã trở thành một phương tiện quan trọng không thể thiếu. Đây là giai đoạn mà hạch toán kế toán phát triển một cách nhanh chóng và toàn diện.

a. Hạch toán nghiệp vụ:

Hạch toán nghiệp vụ là sự quan sát theo dõi, phản hồi và kiểm tra trực tiếp từng nghiệp vụ, các quá trình kinh tế cụ thể, để phục vụ cho việc chỉ đạo thường xuyên, kịp thời tình hình thực hiện các quá trình, các nghiệp vụ đó.

Nghiệp vụ bao gồm tất cả các hoạt động kinh tế có liên quan đến doanh nghiệp và hạch toán doanh nghiệp theo dõi quá trình từ cung cấp nguyên vật liệu đến sản xuất hay tiêu thụ.

Việc hạch toán nghiệp vụ dựa vào nội dung, tính chất của từng nghiệp vụ kinh tế và yêu cầu quản lý để dùng các loại thước đo hợp lý: Lao động, hiện vật và giá trị.

b. Hạch toán thống kê:

Hạch toán thống kê là khoa học nghiên cứu về “lượng” trong mối liên hệ chặt chẽ về chất các hiện tượng kinh tế xã hội trong điều kiện địa điểm và thời gian cụ thể. Nhằm mục đích rút ra bản chất, tính quy luật trong sự phát triển các hiện tượng đó.

Các đối tượng của hạch toán thống kê là: Tình hình giá cả, thu nhập lao động, tình hình tăng năng suất lao động, giá trị tổng sản lượng,… Cũng vì điều này mà các thông tin được hạch toán thống kê đem lại chí có tính hệ thống nhưng lại không có tính liên tục và thường xuyên. Bên cạnh đó, việc dùng các phương pháp như: phân tổ thống kê, điều tra thống kê, số tương đối, số bình quân, số tuyệt đối, chỉ số khiến phương pháp hạch toán thống kê cần sử dụng cả ba loại thước đo kể trên.

c. Hạch toán kế toán:

Tương tự như khái niệm hạch toán. Hạch toán kế toán là bộ môn khoa học tập hợp, xử lý và cung cấp thông tin về nguồn hình thành nên tài sản và tài sản và sự vận động của tài sản trong các đơn vị và tổ chức.

So với hạch toán thống kê và hạch toán nghiệp vụ thì hạch toán kế toán có những đặc điểm dưới đây:

• Theo dõi và phản hồi một cách liên tục, có hệ thống và toàn diện về tình hình hiện tại cùng với sự thay đổi của tất cả các loại tài sản và nguồn hình thành tài sản trong đơn vị, tổ chức. Nhờ vậy mà hạch toán kế toán theo dõi được trước quá trình, trong quá trình và sau khi triển khai các hoạt động kinh doanh, để qua đó xem xét đánh giá việc dùng đồng vốn liệu có hiệu quả hay không.

• Hoạt động hạch toán kế toán dùng cả ba loại thước đo kết quả nhưng phần lớn vẫn là tiền tệ. Điều này thấy rõ ở mọi nghiệp vụ tài chính – kinh tế được ghi chép đều được thể hiện qua giá trị tiền. Nhờ vậy mà kế toán giúp cung cấp các số liệu tổng hợp, phục vụ quản lý thực hiện các kế hoạch tài chính kinh tế của đơn vị, tổ chức.

• Những phương pháp được hạch toán kế toán áp dụng như chứng từ, đối ứng tài khoản, tính giá, tổng hợp, cân đối. Cụ thể trong đó, thủ tục hạch toán đầu tiên phải có (bắt buộc) đối với mọi nghiệp vụ tài chính kinh tế phát sinh chính là lập chứng từ kế toán để bảo đảm tính chính xác và làm cơ sở pháp lý vững chắc.

Các loại hạch toán trên có mối liên hệ mật thiết với nhau trong quá trình thực hiện chức năng quản lý và phản ánh quá trình tái sản xuất xã hội của hạch toán, mặc dù có phương pháp và đặc điểm triển khai riêng.

Ngoài ra, Công ty GLaw Vietnam cũng cung cấp dịch vụ thay đổi tên công ty với chi phí rất hợp lý chỉ từ 1,5 triệu cho việc thay đổi tên công ty. Để tìm hiểu thêm về dịch vụ vui lòng liên hệ Hotline: 0945.929.727 hoặc gửi email về: [email protected].